Par. 8.3: Hoe is de welvaart verdeeld?

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Schrijf voor jezelf de antwoorden op de volgende vragen in je schrift:

1. Werkloosheid wat ontstaat doordat het werk van mensen wordt overgenomen door computers heet .............................?
2. De totale productie van alle bedrijven en overheden in een land noem je ............................?
3. Welvaart wat niet in geld uit te drukken valt ..............................

1. Structurele werkloosheid
2. Bruto Binnenlands product

3. Welvaart in ruime zin

8.3 Hoe is de welvaart verdeeld?

Planning van vandaag

1. Herhalingsopdrachten voor jezelf nakijken op ELO!
2. Leerdoelen 8.3
3. Uitleg 8.3 
4. Huiswerk

Leerdoelen Lorenzcurve 

• Je kunt de inkomensverdeling van een land aflezen in de Lorenzcurve. 
• Je kunt conclusies trekken over de inkomensverdeling van een land aan de hand van de Lorenzcurve.
• Je kunt de inkomensverdeling van een land tekenen in de Lorenzcurve. 

Lorenzcurve 

Lorenzcurve

Wat kun je in een Lorenzcurve aflezen?

• Hoe het inkomen in een land verdeeld is.
• Geeft de inkomensongelijkheid aan.

Wat zegt deze Lorenzcurve over Brazilië?

Lorenzcurve

Huiswerk:

Havo:

• Leren: § 8.3 t/m blz 221
• Maken: 24 t/m 27
• Kennen: leerdoel 1
  VWO :
• Leren: § 8.3 t/m blz 243
• Maken: 32 t/m 35
• Kennen: leerdoel 1

8.3 Hoe is de welvaart verdeeld?

Schrijf voor jezelf de antwoorden op de volgende vragen in je schrift:

1. Het gaat tijdelijk slechter met de economie en ik word ontslagen, ik heb last van de ................. werkloosheid.
2. Een boer nu produceert veel meer dan z'n opa 50 jaar geleden, z'n   ............................ is gestegen.
3. We meten de inkomensongelijkheid aan de hand van de  ..............................

1. Structurele werkloosheid
2. Bruto Binnenlands product

3. Welvaart in ruime zin

Planning van vandaag

1. Huiswerk bespreken
2. Vervolg uitleg 8.3 
3. Terugblik leerdoelen
4. Huiswerk

Huiswerk vraag 26 (Havo), 35 (VWO)

Nivellering/Denivellering

Nivellering: inkomensverschillen worden kleiner in een land

Denivellering: inkomensverschillen worden groter in een land

Stel B was de curve van 2020. 
A is de curve van 2021 en C is de curve van 2022.

Is het percentage inkomen van het totaal in 2021 genivelleerd/gedenivelleerd ten opzichte van 2020? En hoe is dit ontwikkeld in 2022?

Lucas
Je ziet hier dus weer een Lorenzcurve. Hoe dichter bij de lineaire lijn, hoe minder inkomensverschillen er zijn. De lineaire lijn is er ter vergelijking om in samenhang met de cijfers op de assen te zien hoe groot het inkomensverschil is. Als de lijn in verloop van tijd dichter bij de lineaire lijn komt, is er sprake van nivellering. Denivellering is het tegenovergestelde.

Progressief belastingstelsel

Bij een progressief belastingstelsel moet er procentueel meer belasting betaald worden naarmate het inkomen stijgt.

Dit stelsel heeft een nivellerend effect op de inkomensverdeling.

Terugblik leerdoelen

Na afloop van deze les kun/weet je ...

1. ... de personele inkomensverdeling in een land tekenen en aflezen in de Lorenzcurve.
   
2. ... wat een progressief belastingstelsel is.

Huiswerk:

Havo:

• Leren: § 8.3 t/m blz 222
• Maken: 28, 30 t/m 32
• Kennen: leerdoel 1+3
  VWO:
• Leren: § 8.3 t/m blz 244
• Maken: 36, 38 t/m 41
• Kennen: leerdoel 1+3

Schrijf voor jezelf de antwoorden op de volgende vragen in je schrift:

1. Wat is een progressief belastingstelsel ook alweer?
2. Als de groei van een economie lager is dan de trend, heet dat ............................?
3. Als er banen verdwijnen doordat robots en machines het werk van mensen overnemen, heet dat: ..............................

1. Structurele werkloosheid
2. Bruto Binnenlands product

3. Welvaart in ruime zin

8.3 Hoe is de welvaart verdeeld?

Planning van vandaag

1. Uitleg 8.3 (laatste)
2. Terugblik leerdoelen
3. Huiswerk

Loonbelasting

• Loonbelasting wordt door je werkgever ingehouden op jouw loon. 
• De loonbelasting is dus alleen voor werknemers.
  
• De werkgever maakt het over aan de belastingdienst.
  

Met dit geld betaalt de overheid bijv. onderwijs, politie etc.

Hoeveel belasting moet je betalen?

schijvensysteem

Hoe meer je verdient hoe hoger het belastingpercentage wordt 

SCHIJVENSYSTEEM LOONBELASTING

Het progressief belasting systeem in NL, zie je terug in de berekening van de loonbelasting.

Voorbeeld:

schijf 1    over de eerste € 20.000 die je verdient, betaal je 30% belasting

schijf 2   over het bedrag van € 20.001 tot  € 40.000, betaal je 40 % belasting

schijf 3   over het bedrag van € 40.001 en meer, betaal je 50 % belasting

Stel je verdient € 55.000,- aan loon per jaar.

* schijf 1   over de eerste 20.000 euro betaal je:           20.000 : 100 x 30 = € 6.000,- belasting

* schijf 2   over 40.000 - 20.000 = 20.000 betaal je:    20.000 : 100 x 40 = € 8.000,- belasting

* schijf 3  over 55.000 - 40.000 = 15.000 betaal je:     15.000 : 100 x 50 = € 7.500,- belasting

Totaal:     6.000 + 8.000 + 7.500 = € 21.500,-

Terugblik leerdoelen

Na afloop van deze les kun/weet je ...

1. ... de personele inkomensverdeling in een land tekenen en aflezen in de Lorenzcurve.
   
2. ... wat een progressief belastingstelsel is.
3. ... rekenen met het schijvensysteem van het loonbelastingstelsel.

Huiswerk:

Havo:

• Leren: § 8.3 t/m blz 222
• Maken: 32 t/m 39
• Kennen: leerdoel 1+3+4
  VWO:
• Leren: § 8.3 t/m blz 244
• Maken: 42 t/m 45
• Kennen: leerdoel 1+3+4