Les 29 - Hokjesdenken (4.3) & Worden wie je bent (4.2)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

WELKOM!

Ga naar  LessonUp.com en vul de code linksonder in. 

Gebruik je eigen naam!!!

Pak je boek!

Categoriseren

"Het automatisch plaatsen van mensen, dingen of situaties in hokjes"

Denk aan: "man, vrouw, nerd, kakker"

Als we kijken naar deze foto, wat denken jullie. Welke hobby heeft deze persoon?

4 op de 10

1  op de 1000

Op basis van logica:

Het is gek dat mensen denken dat deze persoon schaakt, alleen op basis van zijn uiterlijk. We kennen de persoon niet. Het enige wat we wellicht weten is dat meer mensen voetballen dan schaken, waarom zou deze jongen dan op schaken zitten volgens ons. Statistisch gezien is het logischer dat hij op voetbal zit. 

Stereotype

"Een overdreven vaststaand beeld van een groep mensen"

We schrijven een kenmerk toe aan de hele groep, terwijl dat wellicht niet klopt. 

Vooroordeel

"Een oordeel over iemand zonder dat je die persoon kent"

We hebben een oordeel over de hele groep, terwijl dat wellicht niet klopt. 

   Vooroordelen        Discriminatie

"Het ongelijk behandelen van mensen op basis van een kernmerk dat er voor die situatie niet toe doet"

Discriminatie kan voorkomen:

• Op de arbeidsmarkt: loonkloof
• In het onderwijs: zie les over 5.3
• Bij opsporing van criminaliteit: etnisch profileren
• Op staat/sociale media: beledigen van minderheden

Racisme

"Kwetsende en vernederende uitspraken over of discriminatie van mensen op basis van huidskleur of afkomst"

Het indelen van mensen in rassen, waarbij het ene ras beter is dan de andere. 

Wij-zij-denken

• Wij-groep: de groep waar je zelf toe behoort.
• Zij-groep: de groep waar mensen anderen indelen. 
• Wij-zij-denken leidt tot polarisatie: 'het versterken van tegenstellingen tussen groepen'
• Is wij-zij-denken goed voor de sociale cohesie? 

4.2 Worden wie je bent

Identiteit

• Persoonlijke identiteit: "het beeld van iemand van zichzelf heeft"
• Hobby's, muzieksmaak, kledingstijl, karakter

Identiteit

• Sociale identiteit: "Het deel van je zelfbeeld dat is afgeleid van de groepen en culturen waarmee je verbonden bent."
  
• Ajacied, student, Rotterdammer

"Ik heb die foto van Instagram gehaald, want daar kijk ik niet mooi"

1. Persoonlijke identiteit
2. Sociale identiteit

"Hier op het platteland leven alleen maar nuchtere mensen"

1. Persoonlijke identiteit
2. Sociale identiteit

Ik ben progressief-liberaal

1. Persoonlijke identiteit
2. Sociale identiteit

Nature of nurture?

• Nature: vooral aangeboren eigenschappen bepalen ons gedrag. 
• Nurture: gedrag is aangeleerd. Je omgeving en cultuur zijn daarvoor bepalend. 

Gedrag is...

Vooral aangeboren

Vooral aangeleerd

Een combinatie van aangeboren en aangeleerd

Socialisatie

"Het proces waarbij mensen de waarden, normen en andere cultuurkenmerken leren van de groep en de samenleving waarbij ze horen"

Socialiserende instituties

• "Groepen en organisaties die specifieke waarden, normen en gewoonten overdragen" 
• Wat zijn voorbeelden van socialiserende instituties?

Socialiserende instituties: media

• Enkel slanke lichamen tonen
• Enkel negatief nieuws over asielzoekers

• Vooroordelen

Hoe vindt socialisatie plaats?

Imitatie: het nadoen van mensen in de directe omgeving

Informatie: mensen geven je aanwijzingen over hoe je je moet gedragen. 

Sociale controle: "De manieren waarop mensen anderen stimuleren of dwingen zich aan de geldende normen te houden"

The Chicken Boy van Fiji heeft vooral geleerd door

1. Imitatie
2. Informatie
3. Sociale controle

Internalisatie

"Mensen maken zich waarden, normen en gewoonten eigen en gaan zich automatisch gedragen zoals hun omgeving van hen verwacht"

Je hoeft er dus niet meer over na te denken!

Kies je zelf wie je wilt zijn?

• Individualisme tegenover collectivisme
• Masculiniteit tegenover feminiteit  

Individualisme

Nadruk op persoonlijke ontwikkeling en individuele vrijheid.

Losse banden

Eigen verantwoordelijkheid

Collectivisme 

Groep is belangrijker dan het individu

(Familie)banden zijn hecht

Mensen houden zich aan de regels, omdat anders de hele familie er op wordt aangekeken. 

Nederland is...

1. Individualistisch
2. Collectivistisch

Masculiniteit 

De rollen tussen mannen en vrouwen zijn gescheiden

Man: carrière maken en succes

Vrouw: zorgen voor kinderen

Feminiteit 

De rollen tussen mannen en vrouwen zijn niet gescheiden 

Nederland is...

1. Masculien
2. Feminien