M3. 3.4 Kruisingen

Thema 3 Erfelijkheid
Basisstof 4 Kruisingen
1 / 23
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

Cette leçon contient 23 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

Thema 3 Erfelijkheid
Basisstof 4 Kruisingen

Slide 1 - Diapositive

Sleep de goede uitleg naar het bijbehorende begrip.
Dominante eigenschap
Recessieve eigenschap
Een gen dat altijd tot uiting komt in het fenotype.
Een gen dat alleen tot uiting komt in het fenotype als er géén dominant gen aanwezig is. 

Slide 2 - Question de remorquage

Sleep de goede uitleg naar het bijbehorende begrip.
Heterozygoot
Homozygoot
Dat de twee genen voor een bepaalde erfelijke eigenschap ongelijk zijn. 
Dat de twee genen voor een bepaalde erfelijke eigenschap gelijk zijn. 

Slide 3 - Question de remorquage

Dominante genen schrijven we op met een ...
A
Hoofdletter (B)
B
Kleine letter (b)

Slide 4 - Quiz

Recessieve genen schrijven we op met een ...
A
Hoofdletter (R)
B
Kleine letter (r)

Slide 5 - Quiz

Leerdoelen
  • Je kunt omschrijven wat homozygoot, heterozygoot, dominant en recessief fenotype betekenen.
  • Je kunt een kruisingsschema opstellen.
  • Je kunt bij een gegeven kruising genotypen en fenotypen van de ouders en/of nakomelingen afleiden.

Slide 6 - Diapositive

Kruisingen
  • Fokkers en plantenkwekers houden zich bezig met het kruisen van dieren en planten.
  • Bij kruisen planten twee organismen die in één of meerdere gewenste eigenschappen verschillen zich geslachtelijk voort.

Slide 7 - Diapositive

Kruisingen
Bij kruisingen geven we de ouders aan met de letter P.
  • De P staat hier voor parentes, het Latijnse woord voor ‘ouders’.
De nakomelingen geven we aan met F1 / F2 / F3 etc..
  • De F staat hier voor filii, het Latijnse woord voor ‘kinderen’.
  • F1 zijn de kinderen van de ouders (P);
  • F2 zijn de kinderen van de F1;
  • F3 zijn de kinderen van de F2;
  • Etc.

Slide 8 - Diapositive

Kruisingen
Bij een kruising gaan we altijd uit van een aantal stappen.
  • Stap 1 (P): Wat zijn de genotypen en fenotypen van de ouders?
  • Stap 2 (geslachtscellen): Welke genen zitten er in de geslachtscellen van beide ouders?
  • Stap 3 (F1): Wat zijn de genotypen en fenotypen van de nakomelingen?
  • Stap 4 (F2): Wat zijn de genotypen en fenotypen in de F2?

Slide 9 - Diapositive

Kruisingen: Stap 1 (P)
  • Bij erwten is het gen voor gele erwten (A) dominant over het gen voor groene erwten (a)
  • Een kweker gaat twee homozygote planten kruisen, de mannelijke plant heeft als fenotype gele erwten, de vrouwelijke plant heeft groene erwten. 
  • Stap 1 (P): Wat zijn de genotypen en fenotypen van de ouders?

Slide 10 - Diapositive

Kruisingen: Stap 1 (P)
  • Bij erwten is het gen voor gele erwten (A) dominant over het gen voor groene erwten (a)
  • Een kweker gaat twee homozygote planten kruisen, de mannelijke plant heeft als fenotype gele erwten, de vrouwelijke plant heeft groene erwten. 
  • Stap 1 (P): Wat zijn de genotypen en fenotypen van de ouders?
Fenotype
Genotype
Mannelijke plant
Homozygoot geel
AA
Vrouwelijke plant
Homozygoot groen
aa

Slide 11 - Diapositive

Kruisingen: Stap 2 (geslachtscellen)




  • Welke genen zitten er in de geslachtscellen van beide ouders?
  • Genotype mannelijke plant = AA -------> Zaadcel heeft dus A
  • Genotype vrouwelijke plant = aa -------> Eicel heeft dus a
Fenotype
Genotype
Mannelijke plant
Homozygoot geel
AA
Vrouwelijke plant
Homozygoot groen
aa

Slide 12 - Diapositive

Kruisingen: Stap 3 (F1)
Welke genen zitten er in de geslachtscellen van beide ouders?
Genotype mannelijke plant = AA -------> Zaadcel heeft dus A
Genotype vrouwelijke plant = aa -------> Eicel heeft dus a

Stap 3: Wat zijn de genotypen en fenotypen van de nakomelingen? 
  • F1 is zaadcel x eicel
  • We maken een kruisingsschema

Slide 13 - Diapositive

Wat is het genotype van de F1 als de zaadcel (A) x eicel (a)?

Slide 14 - Question ouverte

Kruisingen: Stap 3 (F1)
Welke genen zitten er in de geslachtscellen van beide ouders?
Genotype mannelijke plant = AA -------> Zaadcel heeft dus A
Genotype vrouwelijke plant = aa -------> Eicel heeft dus a

Stap 3: Wat zijn de genotypen en fenotypen van de nakomelingen? 
  • F1 is zaadcel x eicel
  • We maken een kruisingsschema

Gen in eicel (a)
Gen in zaadcel (A
Aa

Slide 15 - Diapositive

Kruisingen: Stap 4 (F2)


Stap 4: Wat zijn de genotypen en fenotypen in de F2?

Gen in eicel (a)
Gen in zaadcel (A
Aa

Slide 16 - Diapositive

Kruisingen: Stap 4 (F2)


Stap 4: Wat zijn de genotypen en fenotypen in de F2?

Gen in eicel (a)
Gen in zaadcel (A
Aa
Eicel (A)
Eicel (a)
Zaadcel (A)
AA
Aa
Zaadcel (a)
aA (Aa)
aa

Slide 17 - Diapositive

Kruisingen: Stap 4 (F2)
Stap 4: Wat zijn de genotypen en fenotypen in de F2?




Genotype is: 25% AA                  50% Aa                       25% aa

Eicel (A)
Eicel (a)
Zaadcel (A)
AA
Aa
Zaadcel (a)
aA (Aa)
aa

Slide 18 - Diapositive

Genotype is: 25% AA | 50% Aa | 25% aa
Geel = A Groen = a
Wat is het fenotype van de F2?

A
75% Geel 25% Groen
B
25% Geel 75% Groen
C
50% Geel 50% Groen
D
100% Geel 0% Groen

Slide 19 - Quiz

Afkorten van Kruisingsschema

Slide 20 - Diapositive

Huiswerk
Lees 3.4 Kruisingen goed door!
Maak van 3.4 Kruisingen opdrachten 31 t/m 36.

Slide 21 - Diapositive

Nabespreken
  • Je kunt omschrijven wat homozygoot, heterozygoot, dominant en recessief fenotype betekenen.
  • Je kunt een kruisingsschema opstellen.
  • Je kunt bij een gegeven kruising genotypen en fenotypen van de ouders en/of nakomelingen afleiden.

Slide 22 - Diapositive

Snap je het genoeg om het huiswerk te maken?

Slide 23 - Question ouverte