V5: BEELDSPRAAK

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Beeldspraak

Aantrekkelijk formuleren paragraaf 2.4

(p.199)

Beeldspraak

deel 1

beeldspraak

- vergelijking (met als)

- asyndetische vergelijking

- metafoor

- personificatie

- allegorie

- synesthesie

- metonymia

Vergelijking

Een vergelijking is een vorm van beeldspraak.

Dat betekent dat je iets beschrijft (het object) door het te vergelijken met iets anders (het beeld). 

De meest bekende vergelijkingen zijn de vaste vergelijkingen:

zo.... als een ....

Vergelijking: zo ..... 

Vergelijking: zo ..... 

Asyndetische vergelijking

Dit is een vergelijking zonder een verbindingswoord tussen beeld en object.

Vergelijking: Hij is zo sterk als een beer.

Asyndetische vergelijking: Hij, een beer, kan dat wel tillen. 

Bij een asyndetische vergelijking wordt het verbindingswoord tussen beeld en object weggelaten (als, zoals, lijken)

Metafoor

Een vergelijking zonder verbindingswoord en zonder object

Voorbeeld:

• Als student woonde ik in een zwijnenstal.

Spreekwoorden en uitdrukkingen zijn ook vaak metaforen

Voorbeeld:

• Daar komt de aap uit mouw.

Metafoor of vergelijking?

1. Mijn nichtje is echt een blij ei!
2. Valt die dictator vandaag uit?
3. Wat een varkenshok!
4. Jij bent net een kameleon.
5. Ik krijg een punthoofd van jouw gedrag.
6. Dat slaat als een tang op een varken.
7. Is dat heilige boontje ook nagebleven?

Metafoor of vergelijking?

1. Mijn nichtje is echt een blij ei!
2. Valt die dictator vandaag uit?
3. Wat een varkenshok!
4. Jij bent net een kameleon.
5. Ik krijg een punthoofd van jouw gedrag.
6. Dat slaat als een tang op een varken.
7. Is dat heilige boontje ook nagebleven?

1. Vergelijking
   
2. Metafoor
   
3. Metafoor
   
4. Vergelijking
   
5. Metafoor
6. Vergelijking
   
7. Metafoor
   

Personificatie

Bij een personificatie geef je een voorwerp dat eigenlijk niet leeft, menselijke eigenschappen. 

De toekomst lacht me tegemoet -> de toekomst kan niet lachen, dus personificatie

Het schip danst op de golven -> een schip kan niet dansen, dus personificatie

Bij een vergelijking heb je....

1. een object (de werkelijkheid) en een subject (beeld)
2. alleen maar een beeld
3. een kenmerk van een persoon op een levenloos ding
4. alleen maar een object

Wat is een metafoor?

1. Er worden twee zaken genoemd
2. Een voorwerp krijgt een menselijke eigenschap
3. Alleen het beeld wordt genoemd, je moet het object zelf bedenken
4. Een ander woord voor beeldspraak

Bij een metafoor heb je....

1. Alleen maar een beeld
2. Een beeld en de werkelijkheid
3. altijd het woordje ALS

Wat is een personificatie?

1. object wordt vervangen door een beeld
2. beeld en object wordt met elkaar vergeleken
3. een levenloos ding een menselijke eigenschap geven

Vergelijking, metafoor of personificatie?

Hij gedraagt zich als een klein kind.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Vergelijking, metafoor of personificatie?

De hekkensluiter in de eredivisie zal sowieso degraderen.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Vergelijking, metafoor of personificatie?

Mijn fietslampje weigerde dienst.

1. Metafoor
2. Personificatie
3. Vergelijking

Vergelijking, metafoor of personificatie?

De appel valt niet ver van de boom.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Vergelijking, metafoor of personificatie?

Het gevaar loert op elke straathoek.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Vergelijking, metafoor of personificatie?

"Dat oude dametje is zo mager als een lat."

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Wat is hier een metafoor?

1. Mijn opa rookte als een schoorsteen
2. Het schip danste op de golven
3. Niemand wil vriendin zijn met zo'n heks

Beeldspraak

deel 2

Allegorie

- verhaal of gedicht volledig gebaseerd      op een metafoor

- wil de mens iets leren

- werd veel gebruikt in o.a. de middeleeuwen 'Elckerlijc'

Synesthesie

Synesthesie is een stijlfiguur waarbij een combinatie van de indrukken van verschillende zintuigen in uitdrukkingen wordt gebruikt. Synesthesie kan worden gezien als een bijzondere vorm van de metafoor:

schreeuwende kleuren, bittere woorden, warme stem.

Metonymia

• Metonymia: verband tussen object en beeld

deel-geheel	Neem maar een bloemetje mee.
geheel-deel	Nederland won van Italië .
maker of merk-product	Pak jij mijn Nikes uit de kast? We hebben een Picasso aan de muur hangen.
eigenschap-persoon	Wat een lachebek !
materiaal-voorwerp	Hij trapte het leer tussen de doelpalen.
voorwerp-inhoud	Geef mij nog een glaasje .

Beeldspraak:
Die droge tuin snakt naar een sproeibeurt.

1. Vergelijking
2. Personificatie
3. Metafoor
4. Metonymia

Welke vorm van beeldspraak?

1. Metafoor
2. Personificatie
3. Vergelijking
4. Metonymia

Welke beeldspraak in de volgende zin
Dat waren bittere woorden.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. synesthesie

Benoem de beeldspraak.
De wind stoeide met mijn haren.

1. Vergelijking met als
2. Asyndetische vergelijking
3. Personificatie
4. metafoor

Beeldspraak:
Ajax had een moeilijke wedstrijd.

1. vergelijking
2. metafoor
3. metonymia
4. personificatie

Beeldspraak:
Na de valpartij op de trap bloedde hij als een rund.

1. vergelijking
2. zuivere metafoor
3. metonymia
4. personificatie

Beeldspraak:
Hij vroeg de ouders de hand
van hun dochter.

1. metafoor
2. metonymia
3. vergelijking
4. personificatie

Beeldspraak:

"Die Rembrandt vind ik mooi."

1. Vergelijking
2. Metonymia
3. Metafoor
4. Personificatie

Het koren danst.

Om welk beeldspraak gaat het hier?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymia

'Ik brand van verlangen.'

Welke vorm van beeldspraak?

1. Vergelijking
2. Metafoor
3. Metonymia
4. Synesthesie

'De wind huilt door de bomen.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. metafoor
2. personificatie
3. vergelijking
4. synesthesie

het schip der woestijn

Om welk beeldspraak gaat het hier?

1. een vergelijking met een kameel
2. een metafoor voor een kameel
3. een personificatie met een dier
4. Een metonymia: deel van het geheel

Welke vorm van beeldspraak?

1. Metafoor
2. Personificatie
3. Vergelijking

'Geef mij nog eens een glas'. Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. synesthesie
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymia

'Zij is net een nachtegaal.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metonymie
3. metafoor
4. personificatie

Welke vorm van beeldspraak herken je?

Het boek beschrijft alle vormen van beeldspraak.

1. asyndetische vergelijking
2. metafoor
3. metonymia
4. personificatie

Welke vorm van beeldspraak?
Hij schoot de bal tegen de touwen.

1. Vergelijking
2. Metonymia
3. Personificatie
4. Metafoor

Welke van de volgende beeldspraken is een metafoor?

1. Hij woonde in een huis zo groot als een kasteel
2. Hij woonde in een kast van een huis
3. Hij woonde in een huis zo smerig als een zwijnenstal
4. Hij woonde in een zwijnenstal