Reflecteren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

                                 Reflecteren

Inhoud

Wat is reflecteren?

Verschillende reflectiemethoden: STARRT, Korthagen, ABCD en G-model

Lesdoel

Na de les weet je wat reflecteren inhoudt en ken je verschillende reflectiemethoden.

Wat is reflecteren volgens jou?

Reflectie

• Op een methodische wijze terugblikken 
  
• Reflecteren is leren; leren is een bewustwordingsproces
• Terugblikken  op gebeurtenis van gisteren om daar morgen van te leren

In alle rust jezelf bevragen

Onder de oppervlakte willen gaan.

Diepgang creëren 

Evalueren

* op gedragsniveau

* over een specifiek geval

* kijkend naar doelstellingen

* ga je na of je de beoogde doelstellingen hebt bereikt.

* is jouw gedrag goed of fout

Reflecteren

* opvattingen en aannames die onder dat gedrag liggen (niet goed of fout)

* breder trekken naar andere situaties (ruimte voor groei)

* het hoe en waarom van je gedrag

  

Reflectiemethoden

• STARRT-reflectie
• Korthagen
• ABDC-reflectie
• reflecteren volgens het 5 G model

Waar staan de letters STARR(T) voor?

Waar staat de laatste T voor van de STARRT-methode?

1. Taak
2. Tegen
3. Transformatie
4. Transfer

Fase 1: handelen 

Beschrijf de situatie waarop je de reflectie wilt toepassen. Dit kun je doen aan de hand van de STARR-methode: Situatie, Taak, Actie, Resultaat, Reflectie.

=> Wat wilde ik bereiken?

=> Waar wilde ik op letten?

=> Wat wilde ik uitproberen?

Fase 2: Terugblikken op handelen  

Je staat stil bij jouw ervaringen;

Wat gebeurde er concreet?

Wat wilde ik?

Wat deed ik?

Wat dacht ik?

Wat voelde ik?

Fase 3: Bewustworden van essentiele aspecten 

Probeer inzicht te krijgen in het ‘waarom’ van het handelen, denken en voelen. Centraal staat het signaleren van mogelijke patronen en de gevolgen daarvan. Je kunt jezelf bijvoorbeeld de vraag stellen: is dit de eerste en enige keer dat ik dat gedrag opmerk? Of gebeurt dat vaker? Als er patronen worden gesignaleerd.

  

Hoe hangen de antwoorden op de vorige vragen met elkaar samen?

Wat is daarbij de invloed van de context/de school als geheel?

Wat betekent dit nu voor mij?/Aan wie lag dat of was de interactie het probleem?

Wat is dus het probleem (of de positieve ontdekking)/Wat is de kern van het probleem? 

Fase 4: Formuleren van handelingsalternatieven  

In deze stap bedenk je oplossingen voor de gevonden patronen/gedragingen. Zoek niet alleen naar één, maar naar meerdere oplossingen. Het kan namelijk zo zijn dat de eerste optie niet meteen de beste is.

Met meerdere alternatieven wordt duidelijk wat de beste oplossing is.

Welke alternatieven zie ik?

Welke voor- en nadelen hebben die?

Wat neem ik mij nu voor de volgende keer?

Fase 5: Handelen en ervaring opdoen

In de laatste stap van de cyclus zet je jouw keuzes om in een concrete actie tijdens een volgende activiteit. Je onderbouwt de keuze voor zover mogelijk aan de hand van theorie die je hebt geraadpleegd. Na deze lesactiviteit start je het proces opnieuw.

  

Probeer jij je handelen uit;

Kijkt welke meerwaarde dit handelen heeft;

Eventueel opnieuw reflecteren op de situatie.

ABCD-reflectie methode

• Wat is er gebeurd? Aanleiding
  
• Wat was daaraan Belangrijk voor mij?
  
• Tot welk voornemen leidt dit? Conclusie?
• Wat ga je met dit voornemen Doen?

5G-model

Andere methodes

Er zijn dus meer methodes om te reflecteren.

Belangrijk: laat zien wat je hebt gedaan, waarom je het hebt gedaan en wat je ervan geleerd hebt! 

En inderdaad... van positieve, mooie dingen kun je 

ook heel veel leren!

We gaan oefenen

Maak zinnen volgens het format dat je ziet verschijnen en vul de zinnen aan. 

Dit mag in LessonUp, maar het mag ook in een Word-bestand. 

Het is een heel simpele vorm van verslag schrijven en het kan als basis dienen voor een echt verslag. 

Denk niet te lang na, het is maar een oefening!

Met deze vijf zinnen als basis kun je een verslag schrijven.

• Voeg informatie toe
• Niet teveel, niet te weinig
• Lees je verslag goed door voor je het inlevert en lees het alsof je er zelf niet bij was. 
• Let bij het nalezen ook op spelling en zinsbouw :) 

Situatie:
Ik was op [wanneer] samen met [wie] aan het [wat] op [waar]

Taak
Ik moest [wat] met als doel [wat]

Actie
Ik [vul in!] en [andere betrokkene] [vul in]

Resultaat (kies een van de twee of gebruik ze allebei na elkaar)
Ik heb hiermee bereikt dat [...]
Gevolg was dat [...]

Reflectie
Kortom, ik heb mijn doel (niet) bereikt, dus [...]

TIPS

Begin elke zin met 'ik'; een reflectieverslag is heel egocentrisch 

Vervolgens een passend werkwoord:

• Actief: ik waste, ik liep, ik zei, ik zat
• Passief: ik keek, ik zag, ik observeerde, ik heb geleerd

Elke fase in het proces heeft zijn eigen werkwoorden, soms actief (taak, actie), soms passief. 

Samenvattend

 Reflecteren is: 

         Terugkijken op je handelen

         Leren van wat je goed deed en van wat beter kan 

         Professionele en persoonlijke ontwikkeling

Lesdoel bereikt?

Je weet wat reflecteren inhoudt en je kent verschillende reflectiemethoden.