Paragraaf 72 Verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 2

Lezen

Doelen

- Ik weet wat verwijswoorden zijn.

- Ik kan verwijswoorden en de woorden of zinsdelen waarnaar ze verwijzen, herkennen in de tekst.

- Ik kan bijzonderheden met verwijswoorden ontdekken en uitleggen.

- Ik kan een gegeven tekst herschrijven en daarbij verwijswoorden gebruiken.

Wat zijn verwijswoorden?

• deze, die, dit, dat, zo'n, datgene, diegene, zij, jouw, mijn, hij, zij, elkaar, het
  

• hier, daar, toen, erover, hoe, zo, waar, wanneer
  

Verwijswoorden

• Persoonlijke voornaamwoorden: verwijzen naar mensen
  
• Aanwijzende voornaamwoorden: verwijzen naar dingen
• Bezittelijke voornaamwoorden: geven aan van wie iets is

Bijwoorden als verwijswoorden

Ik vind het bos maar een enge plek.

Ik ga daar absoluut niet heen.

Daar verwijst naar het bos. 

Zelfstandige naamwoorden als verwijswoorden

Sifan Hassan won twee gouden medailles op de WK atletiek. 

De atlete is zeer tevreden met het resultaat. 

De atlete verwijst naar Sifan Hasan. 

Niet te veel en niet te weinig verwijswoorden

Teveel verwijswoorden kan leiden tot verwarring

Jet keek haar dochter aan en opeens begon ze keihard te lachen. 

(Hier is niet duidelijk wie er begint te lachen). 

Te weinig verwijswoorden is ook niet goed  

Max is naar de markt gegaan. Max kocht op de markt twee appelen. Op de markt zag Max een vriend. De vriend van Max en Max gingen toen koffie drinken bij Max thuis.

Voornaamwoorden

Aanwijzend voornaamwoord=

kan in plaats van het lidwoord staan voor een zelfstandig naamwoord (de leerling, die leerling). Het aanwijzend voornaamwoord verwijst naar het zelfstandig naamwoord. Bij een aanwijzend voornaamwoord wijs je het zelfstandig naamwoord eigenlijk aan.

Deze, die, dit, dat, zo'n, datgene, diegene

Voornaamwoorden

Bezittelijk voornaamwoord=

het woord zegt het al; het geeft een bezit aan.

Het bezittelijk voornaamwoord staat bijna altijd voor een zelfstandig naamwoord. Het zelfstandig naamwoord is dan van iemand.

mijn, jouw, hun, zijn, haar, ons

Bijwoorden

bijwoorden als hier, daar, toen, erover, hoe, zo, waar en wanneer kunnen verwijzen naar iets anders.

Wat vind je van mijn voorstel? Denk erover na.

Zelfstandige naamwoorden

Een zelfstandig naamwoord is geen echt verwijswoord, maar kan toch verwijzen naar een persoon of ding uit een andere zin.

Sifan Hassan won twee gouden medailles op de WK atletiek. De atlete is zeer tevreden met dit resultaat.

Mathilde bakt graag. Ze maakt geweldige appeltaarten.

Wat is ze?

1. voornaamwoord (persoonlijk, aanwijzend, bezittelijk)
2. bijwoord
3. zelfstandig naamwoord

Mevr. Van der Pol is een geweldige docent. De lerares maakt van elk uur een feest.

Wat is de lerares?

1. voornaamwoord (persoonlijk, aanwijzend, bezittelijk)
2. bijwoord
3. zelfstandig naamwoord

Amsterdam wordt steeds drukker. Daar willen alle toeristen naartoe.

Wat is daar?

1. voornaamwoord (persoonlijk, aanwijzend, bezittelijk)
2. bijwoord
3. zelfstandig naamwoord

Is Karel weer zijn lunch vergeten?

Wat is zijn?

1. voornaamwoord (persoonlijk, aanwijzend, bezittelijk)
2. bijwoord
3. zelfstandig naamwoord

Nora? Dat is toch de zwarte kat van hiernaast?

Wat is hiernaast?

1. voornaamwoord (persoonlijk, aanwijzend, bezittelijk)
2. bijwoord
3. zelfstandig naamwoord

Margriet heeft twee zussen en een broertje, dat goed kan jongleren.

Naar wie of wat verwijst dat?

Nils liep naar zijn fiets en reed weg.

Naar wie of wat verwijst zijn?

Spits Donyell Malen heeft een carrière waarvan veel jonge jongens dromen.

Naar wie of wat waarvan?

Aan de slag

Maak vraag 1 t/m 5, pagina 148.

Maak de vragen in stilte.

Als je een vraag hebt, kom ik naar je toe.

Je hebt 20 minuten de tijd.

We bespreken in de les de antwoorden.