Spelling hoofdstuk 6 + grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Brugklas

spelling hoofdstuk 6

- komma, dubbele punt, aanhalingstekens

- werkwoordstijden

grammatica hoofdstuk 4

Komma

• Tussen twee persoonvormen: Wanneer Simon haast heeft, kan hij heel hard rennen.
• Tussen delen van een opsomming: Mijn etui is compleet er zit een pen, een potlood, een gum, een geodriehoek en een passer in.
• Tussen een naam  of een uitroep. Thomas, sta nu stil!
• Voor voegwoorden: Ik wil graag weer naar school, maar dat kan niet vanwege het coronavirus.

Voor welk woord komt de komma?

Ga eens aan het werk Emma.

Voor welk woord komt de komma?

Hij is ziek want hij heeft koorts.

Dubbele punt

• een opsomming: de volgende onderdelen moet je leren: spelling, grammatica en begrijpend lezen.
• een toelichting: Er zijn twee mogelijkheden: het gaat door of het gaat niet door.
• een citaat: De viroloog zei: 'Het duurt nog een jaar voordat er een vaccin tegen covid-19 is.'

Directe en indirecte rede

Directe rede: De docent zei: 'Vul je logboek in!'

Indirecte rede: De docent zei dat ik mijn logboek in moest vullen.

Werkwoordsvormen

• infinitief: het hele werkwoord (maar niet de persoonsvorm)
• persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt)
• persoonsvorm verleden tijd (pvvt)
• voltooid deelwoord (vd)
• onvoltooid deelwoord (od)

Welke werkwoordsvorm is 'spreken' in de volgende zin?

Ik kreeg de leerling niet te spreken.

Welke werkwoordvorm is 'versierd' in de volgende zin?

De woonkamer was feestelijk versierd voor zijn verjaardag.

Werkwoordstijden

Benoem de werkwoordstijd.

Ik volg de les.

1. ott
2. vtt
3. ovt
4. vvt

Benoem de werkwoordstijd.

Ik had spinazie gegeten.

1. ott
2. vtt
3. ovt
4. vvt

Leren voor vervangende toets

H. 3 meervouden op - en / verleden tijd van sterke werkwoorden

H. 4 meervouden op -s / voltooid en onvoltooid deelwoord

H. 5 bijvoeglijk naamwoord / deelwoorden als bijvoeglijk naamwoord.

H. 6 komma, dubbele punt en werkwoordstijden / werkwoordsvormen en werkwoordstijden.

Grammatica

Herhaling en hoofdstuk 4

Zinsdelen

1. Onderstreep de persoonsvorm

2. Zet voor en achter de pv zinsdeelstrepen.

3. Zet voor en achter het wg zinsdeelstrepen.

4. Verander de volgorde van de zin: kijk welke woorden je samen voor de pv kunt zetten.

5. Zet de zinsdeelstrepen op de juiste plek.

De Consumentenbond heeft chocolade getest.

De Consumentenbond | heeft | chocolade getest.

De Consumentenbond | heeft | chocolade | getest.

Chocolade | heeft | de Consumentenbond | getest.

Werkwoordelijk gezegde

Het werkwoordelijk gezegde (WWG) bestaat uit alle werkwoorden in een zin. 

Een persoonsvorm behoort dus ook altijd tot het werkwoordelijk gezegde.

Bij het werkwoordelijk gezegde doet iemand iets.

Onderwerp

Het onderwerp (OND) is degene die iets doet of iets is in de zin.

Stel de vraag: wie of wat + wwg/nwg = onderwerp

De hond eet de plakken kaas van het aanrecht.

Aan mijn moeder geeft mijn broer een mooie bos bloemen.

Het gebouw staat daar al vijftig jaar.

Sleep de zinsdelen naar de juiste plek. Let op... soms staan er twee zinsdelen in één vak.

wwg

ond

overig

Hij

had

de moed

al

opgegeven.

Sleep de zinsdelen naar de juiste plek. Let op... soms staan er twee zinsdelen in één vak.

wwg

ond

overig

Voor zijn verjaardag

vraagt

mijn broer

een vishengel.

Sleep de zinsdelen naar de juiste plek. Let op... soms staan er twee zinsdelen in één vak.

wwg

ond

overig

Voor zijn verjaardag

vraagt

mijn broer

een vishengel.

Maak de zin af.

Het meisje krijgt..

Maak de zin af.

De fotograaf maakte..

Lijdend voorwerp

Het lijdend voorwerp (LV) komt voor in zinnen waarin iets/iemand wat overkomt of ondergaat.

Zo vind je het lijdend voorwerp

1. Noteer onderwerp en werkwoordelijk gezegde

2. Stel de vraag: wie / wat + gezegde+ onderwerp

• niet elke zin heeft een lijdend voorwerp!
• een lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel!

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

Bruno laat zijn hond uit.

1. Bruno
2. laat
3. zijn hond
4. uit

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

Liet Mats de bus voor zijn neus wegrijden?

1. Mats
2. de bus
3. voor zijn neus
4. wegrijden

Wat is het lijdend voorwerp in deze zin?

Straks gaat de buurman zijn zoon naar school brengen.

1. Straks
2. de buurman
3. zijn zoon
4. naar school