Les 4: lijdend en meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Les 4: lijdend en meewerkend voorwerp

Wat gaan we leren?

Herhaling: 

• onderwerp
• persoonsvorm
• wwg en nwg

Nieuw: 

• lijdend voorwerp
• meewerkend voorwerp

1. Het onderwerp

Hoe vinden we het onderwerp in een zin?

Wat is het onderwerp in deze zin?

Zaterdag moeten de Kampioenen voetballen tegen een andere ploeg.

1. Zaterdag
2. de Kampioenen
3. een andere ploeg
4. moeten

Wat is het onderwerp in deze zin?

Wordt de match goed?

1. wordt
2. match
3. de match
4. goed

2. De persoonsvorm

Hoe vinden we de persoonsvorm in een zin?

Wat is de persoonsvorm deze zin?

De kinderen gaan de film van F.C. De Kampioenen bekijken.

1. de kinderen
2. de film van F.C. De Kampioenen
3. bekijken
4. gaan

Wat is de persoonsvorm deze zin?

In de laatste film is Boma overleden.

1. is overleden
2. is
3. Boma
4. overleden

Het wwg en nwg

Wat is ook alweer het verschil tussen een zin met een wwg en een zin met een nwg?

wwg of nwg?

Carmen en Xavier trouwden in 1980.

1. wwg
2. nwg

wwg of nwg?

In de laatste film is Boma overleden.

1. wwg
2. nwg

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

Carmen wil graag uitstapjes doen.

1. wil
2. doen
3. wil doen
4. wil uitstapjes doen

Goede zinnen?

Emilio heeft

Maxien koopt

Marthe krijgt

Deze zinnen hebben een aanvulling nodig!

Emilio heeft 

Maxien koopt

Marthe krijgt

Vul de zinnen aan. Begin met:
Emilio heeft - Maxien koopt - Marthe ziet

Deze aanvullingen zijn lijdende voorwerpen.

• kan je vervangen door iets of iemand
• antwoord op de vraag:  

      Wie/wat + wwg + o?

Het lijdend voorwerp

• komt alleen voor bij zinnen met een wwg
• begint nooit met een voorzetsel (in, met, op, uit...)
• is verbonden een werkwoord (iets kopen, iets hebben, iets zien...) 

Wat is het lijdend voorwerp?

Sepp leest een strip.

1. Sepp
2. leest
3. strip
4. een strip

Wat is het lijdend voorwerp?
Noa bakt een appelcake om aan de klas uit te delen.

1. aan de klas
2. een appelcake
3. bakt
4. uit te delen

Wat is het lijdend voorwerp?
Lyam ziet zijn vrienden op de speelplaats.

1. ziet
2. zijn vrienden
3. op de speelplaats
4. Lyam

Wat is het lijdend voorwerp?
De leerlingen stonden al om 8 uur op de speelplaats.

Het meewerkend voorwerp

Wat is volgens jou het meerwerkend voorwerp in deze zin?

Lenthe schrijft een kaartje aan haar oma.

1. Lenthe
2. een kaartje
3. aan haar oma
4. schrijft

Het meewerkend voorwerp

• sommige gezegdes lijdend voorwerp + meewerkend voorwerp
• = aan iemand of iets/ voor iemand of iets
• kan met aan of voor beginnen, wordt soms weggelaten  

Wat is het meewerkend voorwerp?

Louize vroeg aan de leerkracht hoe laat het was.

1. aan de leerkracht
2. hoe laat het was
3. hoe laat
4. vroeg

Wat is het meewerkend voorwerp?

De leerkracht gaf de winnaar een snoepje.

1. de leerkracht
2. de winnaar
3. een snoepje
4. gaf

Wat is het meewerkend voorwerp?

Kaan zal haar een roos geven voor Valentijn.

1. Kaan
2. haar
3. voor Valentijn
4. een roos