3.2 Geboren om te heersen les 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Imperium Romanum

3.2. Geboren om te heersen.

Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v.Chr. - 500 n.Chr.)

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Mythe van Romulus en Remus

Wat is een mythe ook alweer?

Wat wordt er verklaard met deze mythe?

Lesdoel

• Hoe groeide Rome uit van stadstaat tot wereldrijk?

Lezen 

Bladzijde 56: Maak een  mindmap in je schrift.

De Etrusken

8ste eeuw v.Chr:

Rome was nog een kleine stadstaat.

Monarchie: Etruskische koningen

Wat deden de Etrusken?

De Etrusken

• Maakten van Rome een stad:
• Tempel
• Burcht (CapitolIum = versterkte plek)
  
• Forum (centrum van de stad met tempels, een markt en bestuursgebouwen

Het Forum

De politieke en religieuse centrum van het Oude Rome.

Het werd ook handel gedreven.

De gunstige ligging van Rome (1)

Een goede plek voor een stad

• De Tiber (rivier) werkte als een handelswegen met Griekse kolonies in Zuid-Italië en Etrurië.
  
• Rome had veel zout te bieden, en zout was zeldzaam en duur (zoutrantsoen).

Gevolg:

Romeinen leerden veel van de Grieken, zoals;

• Het gebruik van munten.
• Het alfabet, 
• Het bouwen van havens,
• Verbouwen van olijf olie en wijn. 
• Religie
• Beeldkunst, Bouwkunst

Lezen blz 57 en 58: van stadstaat naar wereldmacht

vul de mindmap aan!

Van stadstaat naar werelmacht

Romeinen werden steeds machtiger:

• Ze werden de baas in Latium.
• Ze worden machtiger dan de Etrusken.
• Ze veroveren vele Griekse koloniën in Zuid-Italië en hadden hierdoor bijna heel Italië in hun macht.

Het gevaarlijkste tegenstander... CARTHAGO!

Nu doen

Learnbeat 3.2B: maken opdracht 1 t/m 8

Carthago

Noord-Afrikaanse stadstaat (huidige Tunisië).

Twee oorlogen tegen de Puniërs (mensen uit Carthago):

• Eerste Punische oorlog
• Tweede Punische oorlog: Hannibal en zijn olifanten.

De Punische oorlogen 264-146 v.Chr.

• Oorzaak: de stadstaat Carthago lag in de weg voor de Romeinse uitbreiding.

• Links zie je Hannibal. Hij versloeg de Romeinen bijna!

• Gevolg: de Romeinen werden rond 200 v.Chr. de baas in het Middellands Zeegebied en er ontstond een groot, nieuw rijk; het Imperium Romanum (Romeinse Rijk)!

Lezen blz. 58: Soldaat in plaats van boer

Vul de mindmap aan

Waarom ontstaat Rome daar?

Vorige les over de Romeinen hebben we het gehad over de ligging van Rome. Welke drie oorzaken weet je nog?

Welke drie oorzaken had jij?

1. Je kon bij Rome de Tiber oversteken.

2. Veel (handels)wegen kwamen er samen.

3. Ze maakten goed gebruik van de kennis en ervaring van Etrusken en Grieken

4. Ze leerden van de Grieken: de aanleg van havens, het alfabet en het gebruik van munten.

Plaats in de juiste volgorde van vroeger naar later.

Oorlog tegen de Grieken in Zuid-Italië

Oorlog tegen de Grieken in Griekenland

Oorlog tegen de Etrusken en andere Italische volken

Oorlog tegen de Carthagers

1

2

3

4

Romeinse soldaten

• Vóór de 2e eeuw v.Chr. bestond het Romeins leger uit burgers die hun eigen uitrusting betaalden.
• Vanaf de 2e eeuw v.Chr. kwam er een beroepsleger (betaalde en getrainde soldaten).

• Veel arme mensen werden nu vrijwillig soldaat.

Romeinse soldaten

Links zie je een Romeinse soldaat rond de 3^e eeuw v.Chr.

Uitrusting:

• Pilum (werpspeer)
• Helm
• Tuniek (rood) en maliënkolder
• Gladius (steekzwaard)
• Schild

De Romeinen bouwden ook veel wegen. Dat was goed voor zowel de handel als het verplaatsen van het leger!

Ver van huis

Romeinse veroveringen ver van huis (bv. in Turkije en Frankrijk).

Gevolgen:

1. Soldaten werden trouw aan hun generaal (bevelhebber in het leger). De generaal gaf ook buit.
2. Generaals konden vaak doen en laten wat zij wilden.

Hoe begin je een wereldrijk?

•  Bekijk de plaatjes hiernaast. Waarom heb je de erop afgebeelde dingen nodig om een wereldrijk te beginnen?
  

Te lang van huis

Gezamenlijk lezen 'Soldaat in plaats van boer' (TB 58)

Rijke grootgrondbezitters kochten de boerderij.

Op de grote landerijen werden goedkope slaven ingezet.

Werkloze landarbeiders trokken naar de stad Rome.

Vrije landarbeiders werden te duur en kwamen niet aan het werk.

5

De boerderij moest worden verkocht.

1

2

3

4

Julius Caesar

En daar komt Caesar! 

Gezamenlijk lezen: 'Julius Caesar en daarna' (TB 58)

Maak opdracht 29 t/m 32

Julius Caesar (1)

Generaals werden niet langer elk jaar vervangen = grote gebeiden veroveren en hechte band met soldaten, zoals JULIUS CEASAR.

Generaal Julius Caesar

Verovert tussen 58-50 v.Chr. Gallië.

Veroverde ook delen van Noordwest-Europa.

De Rijn werd de grens van het Romeinse Rijk.

Julius Caesar (2)

Vanaf 1e eeuw v.Chr. was hij heel machtiger en rijk door:

• Verovering van Gallië (Frankrijk en België)
• Zijn soldaten profiterden van de oorlogsbuit. Hij kreeg daardoor alle steun van zijn soldaten.
• Rijkste Romeinen van zijn tijd = politeke macht!

Julius Caesar (3)

De veroveringen van Caesar:

- Gallië

- Brittannië

- Zuiden van ons land?

Zijn opvolgers veroverden groot deel van Noordwest-Europa.

DE LIMES!

De Limes in Noord-Engeland