H8.2

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Stil lezen

10 Min Stil lezen H8.2 en/of opdrachten maken

§8.2 opg. 10 + 11 + 12 + 13(N)

§8.2 opg. 14(M) + 15ab + 16(N) + 17

Instructie

We gaan samen kijken naar:

• Homologe reeks
• Isomerie - Isomeren
• Systematische naamgeving alkanen - alkenen

Zelf:

Zelf doen:

• Héél véél oefenen!!!

Deel 1

Alkanen

Wat zijn Isomeren?

Kenmerken alkanen

Systematisch naamgeving alkanen

Kijk eens naar onderstaand plaatje en neem dit plaatje over in je schrift. Van dit molecuul gaan we de naam stap voor stap van vaststellen met behulp van het stappenplan op pagina:

237 (HAVO)

244 (VWO)

1. Zoek de langste onvertakte keten => Hoofdketen
2. Stamnaam = naam onvertakte alkaan =>
   Zie Tabel 8.13 
3. Nummer de C-atomen van de langste keten om te kijken waar de zijgroepen zitten. 
4. Elke zijgroep wordt vóór de stamnaam vermeld, voorafgegaand door het nummer van het C-atoom waaraan deze vastzit
5. Komt eenzelfde groep vaker voor, dan gebruik je een voorvoegsel zie Tabel 8.17 

1.

3.

Zijgroepen

4.

5.

Hier komt methyl maar één keer voor, het voorvoegsel mag je hier dan ook weglaten.

HAVO: 

6. Getallen worden gescheiden door een , 
Een getal en een letter worden gescheiden door een - 

VWO: 

6. Bij meerdere zijgroepen wordt er een alfabetische volgorde aangehouden. Zo gaat ethyl- voor methyl- 

7. Getallen worden gescheiden door een ,

Een getal en een letter worden gescheiden door een - 

6. HAVO

De naam van het molecuul is dus:

2-methylbutaan

7. VWO

De naam van het molecuul is dus:

2-methylbutaan

Nu zelf proberen: Wat is de naam van onderstaand molecuul?

Stappenplan:

HUISWERK

Leren begrippen H8.2 

VWO:
§8.2: opgave 10 + 11 + 12 + 13(N)

§8.2: opgave 14(M) + 15ab + 16(N) + 17

Deel 2

Alkenen

Kenmerken alkenen

Wat zijn isomeren ook alweer ?

Systematisch naamgeving alkenen

Kijk eens naar onderstaande molecuulformule en neem deze over in je schrift. Van dit molecuul gaan we de naam stap voor stap van vaststellen met behulp van het stappenplan op pagina:

239 (HAVO)

246 (VWO)

1. Zoek de langste onvertakte keten => Hoofdketen
2. Stamnaam = naam onvertakte alkaan =>
   Zie Tabel 8.13 LET OP! De uitgang van de naam is nu niet
   -aan, maar -een
3. Nummer de C-atomen van de langste keten om te kijken waar de zijgroepen zitten. 
4. Elke zijgroep wordt vóór de stamnaam vermeld, voorafgegaand door het nummer van het C-atoom
   waaraan deze vastzit
5. Komt eenzelfde groep vaker voor, dan gebruik je een voorvoegsel zie Tabel 8.17 

1.

3.

Zijgroepen

4.

5.

Hier komt methyl twee keer voor namelijk op het tweede en derde C-atoom => 2,3-dimethyl 

2.

4 C-atomen, dus butaan (zie Tabel 8.13), maar er zit ook een dubbele binding op het eerste C-atoom => but-1-een

HAVO: 

6. Getallen worden gescheiden door een , 
Een getal en een letter worden gescheiden door een - 

VWO: 

6. Bij meerdere zijgroepen wordt er een alfabetische volgorde aangehouden. Zo gaat ethyl- voor methyl- 

7. Getallen worden gescheiden door een ,

Een getal en een letter worden gescheiden door een - 

6. HAVO

De naam van het molecuul is dus:

2,3-dimethylbut-1-een

7. VWO

De naam van het molecuul is dus:

2,3-dimethylbut-1-een

6. VWO

Hier zijn er behalve methyl geen andere functionele groepen aanwezig.

Nu zelf proberen: Wat is de naam van onderstaand molecuul?

Stappenplan:

LET OP!
Voor het bepalen van de alfabetische volgorde tellen voorvoegsels niet mee!

!

HUISWERK

Leren begrippen H8.2 

VWO:
§8.2: opgave 10 + 11 + 12 + 13(N)

§8.2: opgave 14(M) + 15ab + 16(N) + 17

Welke uitspraak is niet waar?

1. Isomeren hebben dezelfde molecuulformule maar een andere structuurformule
2. In alkanen zitten alleen verzadigde bindingen.
3. De systematische naamgeving van vertakte alkanen, halogeenalkanen en alkenen verloopt volgens vaste regels
4. Isomeren hebben dezelfde molecuulformule en dezelfde structuurformule maar de molecuulmassa is verschillend.

Griekse telwoorden (mono, di, tri ...) gebruik je bij de naamgeving van moleculaire stoffen. Wat betekent 'di'?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Wat is de naam van
dit molecuul:

1. pentaan
2. methylbutaan
3. dimethylpropaan
4. 2,2-dimethylpropaan

Wat is de naam van
dit molecuul:

1. trimethylpentaan
2. 1,3,4-trimethylpentaan
3. 2-ethyl-1,3,4-trimethylpentaan
4. 4-ethyl-2,3-dimethylhexaan

Wat is de naam van
dit molecuul:

1. 3-methyl-3-propylpent-1-een
2. ethylmethylhex-1-een
3. 3-ethyl-3-methylhex-1-een
4. 3-ethyl-3-methylhexaan