Les 10 Veranderen van fase - VWO

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Veranderen van fase

Paragraaf 3.3

Huiswerk behandelen

vraag 1 t/m 12 van paragraaf 3.2 in je huiswerkschrift

Afkortingen fases

Gas fase --> g

vloeibare fase --> l

vaste fase --> s

komt uit het Engels: gas, liquid, solid

Fase-overgangen

Bevriezen of stollen

vloeistof (l) --> vast (s)

Niet bij iedere stof wordt bevriezen gebruikt. 

Als een vloeistof vast wordt bij een temperatuur van  0 °C of lager dan noemen we het bevriezen. 

Is de temperatuur hoger? dan noemen we het stollen.

Smelten

 vast (s) --> vloeistof (l).

Chocola smelten!

Vervluchtigen of Sublimeren

• Vast (s) --> gas (g)
• Afstand en beweging van deeltjes neemt snel toe
• Geen tussenfase
• Bv: Droog ijs

Rijpen of Desublimeren

• Gasvormig (g) --> vast (s)
• Afstand en beweging van deeltjes neemt snel af
• Geen tussenfase
• Bv: Rijp

Condenseren

gas (g) --> vloeistof (l)

Spiegel badkamer na het douchen

Verdampen

vloeistof (l)--> gas (g)

Parfum is ook een mooi voorbeeld.

Fase overgangen en het weer

Smelten

Smelten

Verdampen

Condenseren

Bevriezen

Vervluchtigen

Rijpen

Fase-overgangen

Verdampen

Bijna alle vloeistoffen krimpen als de temperatuur daalt. Doordat de moleculen minder snel bewegen, botsen ze minder hevig en duwen ze elkaar minder ver opzij. 

Water een uitzondering

water tussen 4 °C en 0 °C. 

Als water afkoelt, krimpt het net als andere vloeistoffen tot de temperatuur 4 °C is. Maar als water nog verder afkoelt, van 4 °C naar 0 °C, zet het juist weer uit (figuur 4).

IJs

Als het water daarna bevriest, zet het nog verder uit: 

als 1 dm3 water van 0 °C bevriest, ontstaat er ongeveer 1,1 dm3 ijs. Het volume neemt tijdens het bevriezen dus toe met ongeveer 10%.

oorzaak: de bijzondere kristalstructuur

IJs

IJs heeft een bijzondere kristalstructuur, met veel lege ruimte tussen de moleculen

ijsberg

Een ijsberg zit voor 90% onder water.

Zeespiegel

stijging

• wel door smeltend landijs
• niet door drijvend ijs (Noordpool)
• wel door uitzetting van water

1. Stollen
2. Condenseren
3. Smelten
4. Verdampen

1. Smelten
2. Stollen
3. Verdampen
4. Condenseren

1. Smelten
2. Verdampen
3. Condenseren
4. Stollen

1. Condenseren
2. Smelten
3. Stollen
4. Verdampen

Vast

Vloeibaar

Stollen

Smelten

Sublimeren

Desublimeren

Verdampen

Condenseren

Afsluiting

• vervluchtigen
• rijpen
• verdampen
• condenseren
• bevriezen
• smelten 

Hoe leer je NaSk?

Opdracht

• Maak een samenvatting in je schrift van paragraaf 3.1, 3.2 en 3.3
  
• Gebruik steekwoorden
• Ga per paragraaf te werk

Maak opdrachten bij paragraaf 3.3 (vraag 1 t/m 13) als je klaar bent