Stoma zorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1-3

STOMA ZORG

Bekend, wat weet je al?

Benieuwd, wat zou je willen leren?

Lesdoelen

Aan het eind van de les is de student in staat om:

- Aandachtspunten bij manueel feces verwijderen te benoemen

- Uit te leggen wat het verschil is tussen een ileo-  en colostoma

- 3 soorten stoma's benoemen

- Minimaal 3 complicaties bij een stoma herkennen

Manueel feces verwijderen

- Wanneer zich een grote hoeveelheid (harde)

ontlasting in het rectum bevindt

- T.g.v. langdurige obstipatie

- Pas als laxantia/klysma's geen resultaat hebben

 - Zo min mogelijk doen. De

rectumspieren worden minder actief en kunnen in kracht afnemen

Wanneer een darmstoma?

• Aangeboren afwijkingen
  
• Darmpoliepen
  
• Slechte darmfunctie/diverticulitis
• Operatie
  
• Incontinentie
  
• Verwonding van de darm
  
• Tumoren

Soorten stoma

•  Colostoma: Uitmonding van de dikke darm op de buikwand. Bevind zich altijd aan de linker kant van de buik. De ontlasting is meestal vrij vast van vorm
  
•  Ileostoma: Uitmonding van de dunne darm op de buikwand. Over het algemeen bevind deze stoma zich aan de re kant van het lichaam en wat hoger op de buik. De ontlasting is breiig tot waterig.
  
• Urostoma deze stoma wordt aangelegd voor de afvoer van urine. Deze stoma wordt gemaakt van een stukje van de dunne darm en bevind zich meestal re onder op de buik.

Enkelloops of eindstandig stoma

Enkelloops eindstandig stoma

• Blijvend
  
• Deel van de darmen verwijderd
• 1 opening
• Eindpunt van de darm

Dubbelloops stoma

Dubbelloops stoma

• Twee darmopeningen (ontlasting/slijnm) 
  
• Vaak tijdelijke aanleg stoma
  
• Dunne of dikke darm
  
• Indicatie darm tot rust laten komen na ok of ontstekingen

Ileostoma

Urostoma

Wanneer een urostoma?

• Een tumor of gezwel
• Ernstige ontstekingen
  
• Incontinentie
  
• Aangeboren afwijkingen
  
• Ongeval of dwarslaesie
  

Aandachtspunten bij de verzorging

• Het opvangmateriaal van een urostoma komt overeen met het opvangmateriaal van een darmstoma
• Het verwisselen kan het beste 's morgens gebeuren voor de zorgvrager gegeten en gedronken heeft. 
• Om irritatie aan de huid te vermijden, voorkom dat de ontlasting/urine in contact komt met de huid. 

Huidirritaties

• De conditie van de huid rondom de stoma is erg belangrijk, 

dit bepaald of opvangmateriaal goed kan worden bevestigd. 

• Een ontstoken of geïnfecteerde huid leidt meestal tot problemen, zoals lekkages. 

• Huidirritaties komen vaker voor bij ileo-/ en urostoma

Materiaal voor huidverzorging

• Remover voor lijmresten
• Barrièrrecrèmes, sprays, doekjes, stomapoeder
• opvulringen of pasta's om oneffenheden op te vullen  

Lekkages

Er zijn verschillende redenen voor het ontstaan van lekkages:

• Het stomamateriaal past niet goed
• De opening in het materiaal is te groot of te klein
• Er zitten oneffenheden in de huid, zoals plooien of littekens
• De stoma komt niet voldoende naar buiten

Noem 4 complicaties van een stoma en omschrijf bij elke complicatie waardoor deze wordt veroorzaakt

Tekst

hernia

Prolaps

necrose stoma

verzonken stoma

mooi stoma

stoma huidplooi

Soorten stoma zakjes

• Gesloten zakjes
  
• Open zakjes
  
• Urinestomazakjes
  

Voeding

• Het streven is zo normaal mogelijk eten
  
• Zorgvragers met een ileostoma verliezen met de ontlasting veel vocht en zouten.
  
• Denk aan voldoende vocht (2,5L per 24uur) en wat extra zout gebruiken.
  
• Schakel zonnodig een diëtist in

Duodenum sonde

- Slangetje dat wordt ingebracht tot duodenum = eerste deel van dunne darm na de maag

- MDL arts m.b.v. endoscopie

- Bijv. bij obstructie slokdarm/maag

Jejunumsonde (PEG-J)

- Staat voor percutane endoscopische gastrostomie jejunumsonde

- Sonde in dunne darm, verder dan duodenum

- Bijv. bij niet kunnen voeden via de maag, medicatie direct in darmen (Parkinson-medicatie)

- PEG-sonde, daardoor J-sonde naar jejunum

- Wel dompelen, NOOIT draaien!

www.geldersevallei.nl

Evaluatie
Bewaard, wat heb je onthouden en neem je mee?