ALA4B Psychiatrie (Stemmings- en angststoornissen)

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Psychiatrie

Lesopzet

•  Lesdoelen
• Psychiatrie
• Stemmingsstoornis
• Angst en angststoornis
• Opdrachten
• Afronding

Lesdoelen

De student heeft kennis van:

Psychiatrie

Stemmingsstoornissen

Angststoornissen 

Psychiatrie

Psychiatrie

Onderdeel van de geneeskunde dat zich bezighoudt met het vaststellen en behandelen van geestesziekten en de geestelijke kant van lichamelijke ziekten

Het stellen van een diagnose

Als er een ziekte in de psyche van de mens zit, dan diagnosticeert een psycholoog of psychiater

Alleen een getrainde psycholoog kan bepalen of iemand bijvoorbeeld autistisch is, jij niet. Wat heel belangrijk is, is dat je niet zelf gaat diagnosticeren

Wat is normaal? Denk eens mee!

                 Stellingen

                           (Wat vind jij?)

Sabine (31) durft geen deurknoppen aan te raken.
Wat vind jij, is dit normaal?

1. Ja
2. Nee

Achmed (18) telt steeds de tegels als hij naar huis loopt. ​
Wat vind jij, is dit normaal?

1. Ja
2. Nee

Richard (40)werkt bij de administratie en wast 50x per dag zijn handen. ​
Wat vind jij, is dit normaal?

1. Ja
2. Nee

Welke psychiatrische stoornissen ken je?

Even voordat we verder gaan :-) 

Mocht je om welke reden dan ook dit onderwerp lastig vinden geef het aan! 

Je zult dingen ook wellicht van jezelf herkennen..in hoe jij functioneert in de maatschappij, dat wil niet zeggen dat je gelijk de stempel krijgt van een psychische aandoening. Want hiervoor zijn wel meer aspecten voor nodig.

Mocht je om welke reden dan ook dit onderwerp lastig vinden, heb je de behoefte om hierover in gesprek te gaan? Neem dan contact met mij op! 

1ste gedeelte

Depressieve en bipolaire stemmingsstoornissen

Wat is een stemmingsstoornis?

Wat is een stemmingsstoornis?

• Verzamelnaam voor psychische aandoeningen waarbij de gemoedstoestand van de zv ziekelijk verstoord is of niet past bij de situatie.
• Er is sprake van een stemmingsstoornis als een van deze emoties (verdriet, droefheid, vreugde, enthousiasme) heviger, langduriger en vooral anders van karakter zijn 

Wanneer spreken we van een stemmingsstoornis?

• Wanneer sombere of vrolijke perioden heviger en langdurig optreedt dan normaal en vooral anders van karakter.
  

Vier stemmingsepisoden (episode = periode van verstoorde stemming)

• Depressieve episode
  
• Manische episode
  
• Hypomane episode
  
• Gemengde episode

Verschillende stemmingsstoornissen

• Depressieve stoornis
• Bipolaire stoornis
• Hypomane stemmingsstoornis
• Dysthyme stoornis (een chronisch depressieve stemming)
• Seizoensgebonden depressie
• Postnatale depressie

wat is de oorzaak van een depressie?

Komen jullie depressie tegen bij jullie zorgvragers?

Ja

Nee

Depressie

Welke twee kernsymptomen kent een depressieve stemmingsstoornis?

• intense sombere (depressieve) stemming
  
• duidelijk verminderde interesse of plezier in bijna alle activiteiten
  

Kenmerken b.v.:

• Een zeer sombere stemming.
  
• Geen interesse of plezier meer in activiteiten.
  
• Veel meer of minder eten dan voorheen.
  
• Veel minder of meer slapen dan voorheen.
  
• Onrustig gedrag of vertraging van gedrag.
  
• Vermoeidheid of energieverlies.
  
• Gevoelens van nutteloosheid.
  
• Een buitensporig schuldgevoel.
  

Behandeling en verpleegkundige zorg

Behandeling:

• Psychofarmaca, Elektroconvulsietherapie (ECT) & psychotherapie, Lichttherapie
•  Activering en structuur, vertrouwen, betrouwbaar,        leefstijl

Welke zorgproblemen

• lage zelfwaardering • suïcidaliteit • verstoring dag/nachtritme • onvoldoende vocht/voedselopname • sociaal isolement • angst • onvoldoende lichaamsverzorging • beperkte sociale rolvervulling • disfunctionele rouw • hopeloosheid • inactiviteit • ineffectieve coping • machteloosheid • veranderde denkprocessen

Bipolaire stoornis

Psychische aandoening met (hypo)manische en depressieve episodes, onderbroken door stabiele periode.

Uitersten in stemming en activiteit

Kenmerken

• De persoon heeft opgeblazen gevoel van eigenwaarde of grootheidsideeën
• Een afgenomen behoefte aan slaap
• Spraakzamer dan gebruikelijk of heeft drang om te spreken.
• Drukke, jagende gedachten
• Gemakkelijker afgeleid dan gewoonlijk
• De persoon onderneemt meer doelgerichte activiteiten (dit kan zowel sociaal, op het werk of op school, of seksueel zijn) of psychomotorische agitatie (lichamelijke rusteloosheid; iemand beweegt meer en onrustiger).
• De persoon houdt zich overmatig bezig met aangename activiteiten waarbij een grote kans bestaat op pijnlijke gevolgen (bijvoorbeeld ongeremd koopwoede, seksuele indiscreties, of zakelijk onverstandige investeringen).
• Duidelijke beperkingen op het gebied van werk, normale sociale activiteiten of relaties met anderen;
• De manische periode maakt ziekenhuisopname noodzakelijk om schade voor zichzelf of anderen te voorkomen

Er kan sprake zijn van psychotische kenmerken

Behandeling en verpleegkundige zorg

Behandeling:

• Psychofarmaca, Psycho-educatie en voorlichting, Zelfmanagement, Psychotherapie
  

Zorgproblemen en Interventies:

• Gericht op fase van de bipolaire stoornis
  

bv. activiteit en energie, structuur, prikkelarm (mani-fase)

Angststoornis

2de gedeelte

Wat voel je bij deze afbeelding?

1. Neutraal
2. Angst
3. Ongemakkelijk
4. Blijdschap

Wat voel je bij deze afbeelding?

1. Neutraal
2. Angst
3. Ongemakkelijk
4. Blijdschap

Wat voel je bij deze afbeelding?

1. Neutraal
2. Angst
3. Ongemakkelijk
4. Blijdschap

Wat maakt jouw angstig? Wat voel je dan als je angstig bent?

Angst

Emotie 

gevaarlijk of dreigende situatie

signaal

drie manier van reageren:

- Vechten

-  Vluchten

- Verlammen

Wanneer spreekt men dan van een angststoornis, als iedereen toch angst ervaart?

Angststoornis

Men spreekt van een angststoornis op het moment dat een persoon zelf erg veel last ondervind van zijn/haar angsten (zijn omgeving ook). De angst heeft invloed op het functioneren van de persoon. Denk hierbij aan ‘sociaal functioneren (niet naar buiten durven), cognitief functioneren (geen focus meer hebben) en lichamelijk functioneren (paniekaanval)’.

Symptomen bij een angststoornis

- Het hebben van bange voorgevoelens

- Bezorgdheid

- Nerveus zijn

- Ongeduldig

- Spanning

- Hartkloppingen

- Transpireren

- Duizeligheid

- Benauwdheid

-Concentratieproblemen

- Slaapproblemen

Vormen van angststoornis

• Paniekstoornis (al dan niet met agorafobie)
• Fobieën (agorafobie, sociale fobie, specifieke fobie) 
• Gegeneraliseerde angststoornis
• Obsessieve-compulsieve stoornis (OCD, oud dwangneurose)
• Andere angststoornissen (Posttraumatische-stressstoornis PTSS)

Zie jij een van de vormen terug op stage, zijn er zorgvragers op stage die een angststoornis hebben?

Stel jezelf in een angstig moment voor: hoe wil je dat er op zo'n moment met jou omgegaan wordt?

Tips voor de omgang

• Bouw aan vertrouwensrelatie
• Neem angst serieus en toon begrip
• Blijf rustig
• Laat zv zoveel mogelijk alles zelf blijven doen
• Angstdagboek
• Bij hyperventilatie: help rustiger ademen

4g Schema

Over welke psychiatrische stoornissen willen jullie meer informatie?

Afronding

Lesdoel behaald?

Vragen?