Les 3 hoofdstuk 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 1 

les 3

Organisatie tijd

Telefoon in telefoontas

Materiaal op orde

Lees moment

Lees paragraaf 1.1 blz. 12

Klaar met lezen? Ga verder met de vragen in het werkboekje

Lestijd 10 min

Wat veranderde in de grondwet van 1848? Twee antwoorden zijn goed.

1. besturen werd de taak van de koning en de koning was verantwoordelijk
2. de koning benoemde de leden van het parlement
3. besturen werd de taak van ministers en de minister was verantwoordelijk
4. rijke burgers kozen de leden van het parlement

Wat is een controlerende taak van het parlement

1. recht van initiatief (wetvoorstel bedenken)
2. recht van amendement (wetvoorstel aanpassen)
3. recht van interpellatie (ondervragen minister)

Het parlement heeft twee taken.
Eén taak is wetten maken.
Wat is de tweede taak van het parlement?

1. rechtspreken
2. wetten uitvoeren
3. regering controleren
4. de burgers beschermen

Wat valt onder de wetgevende taken van het parlement?

1. stemrecht
2. recht van initiatief
3. vragenrecht
4. moties indienen

Waar zijn 'vrijheid van godsdienst' en 'vrijheid van meningsuiting' voorbeelden van?

1. Ministeriële verantwoordelijkheid
2. Klassieke grondrechten
3. Scheiding der machten
4. Taken van het parlement

Wie benoemt en ontslaat officieel de ministers en staatssecretarissen?

1. De koning.
2. De Eerste Kamer en Tweede Kamer
3. De kiezers bij de Tweede Kamerverkiezing.
4. De minister-president.

Willem III (1849-1890)

• Willem III volgt in 1849 Willem II op.
• Hij is het oneens met de nieuwe grondwet.
• Hij wil regeren zoals Willem I dat kon.
• Hij was ook staatshoofd van Luxemburg

Voor de Luxemburgse Kwestie

Duitse Bond (met Pruisen en Oostenrijk)

Na de Luxemburgse Kwestie

Noord-Duitse Bond (zonder Oostenrijk)

Luxemburgse Kwestie
Pruisen wil een machtig Duits Keizerrijk

• Frankrijk en de Duitse Bond zijn vijanden.
• Frankrijk wil het machtsevenwicht in Europa herstellen.
• Frankrijk wil daarom Luxemburg kopen van de Nederlandse koning.
  
• Willem III gaat akkoord voor 5 miljoen gulden

Luxemburgse Kwestie

Verloop

   Oorlogsdreiging

• Pruisen dreigt met oorlog tegen NL en FR.
  
• de verkoop gaat niet door
• Nu is Frankrijk boos en dreigt met oorlog

Hoe loopt dit af?

-> Conferentie Londen

• luxemburg onafhankelijk

En Willem?

die had een groot probleem, de Tweede Kamer is woedend....

De Nederlandse Tweede Kamer was niet op de hoogte van de hele situatie. Waarom is dit een probleem?

Luxemburgse Kwestie

Gevolgen

   Tweede Kamer buitenspel

• Parlement wist niet van oorlogsdreiging.
• Parlement steunt niet langer de regering.
• Willem III laat parlement herverkiezen.

   Zelfde regering, nieuw parlement.

• Het nieuwe parlement stemt regering weg.
• Regering besluit op te stappen.

   Willem III verliest machtsstrijd met parlement. Dit was de laatste keer dat een kabinet regeert zonder vertrouwen van de Tweede Kamer!

Willem III en de Luxemburgse Kwestie

Je weet...

• Dat Willem III de grondwet van 1848 probeerde te omzeilen.
• Dat de Luxemburgse Kwestie (1866-1867) bijna voor oorlog met Pruisen of Frankrijk zorgde.


• Dat elke regering sindsdien de steun nodig had van een meerderheid in de Tweede Kamer.

Pauzemomentje

Werktijd max. 20 min.

1. Maak de opdrachten bij les 3
2. Stel vragen als je er niet uitkomt
3. Klaar? Maak de invulsamenvatting bij paragraaf 1.1

Afsluiting

Bedenk een toetsvraag bij de lesstof van vandaag