3asotso les 7 ruimte

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Ruimte in verhalen

hoofdstuk 7

3aso-tso

Hoeveel soorten ruimte zijn er te onderscheiden in een verhaal?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Waar zorgt ruimte voor in een verhaal?

Functie

De ruimte  kan verschillende functies hebben: 

- aanleiding tot of voorwaarde voor het handelingsverloop

- bijdragen aan de sfeer

- voor karakterisering van personage

- bijdragen aan de centrale betekenis 

- symbolische betekenis 

Ruimte in het verhaal

4 soorten

1 De geografische ruimte 

= een verhaal kan zich afspelen in België, in een havenstad, in een dorp

2 De sfeerscheppende ruimte

= donkere herfstdag met regen linken we vaak aan een donkere sfeer

3 De sociale ruimte

 = leven van een detective speelt zich vaak af in een ruimte met misdaad, rechters, criminaliteit

4 De symbolische ruimte 

= een vrouw rijdt met de auto uit een donkere tunnel en komt terecht in een prachtig kleurrijk landschap >> symbool voor een niuew hoofdstuk in het leven van die persoon

De geografische ruimte 

De plaats op de kaart waar het verhaal zich afspeelt.

Dit kunnen meerdere plaatsen in één verhaal zijn. Een plaats kan ook verzonnen zijn.

De sfeerscheppende ruimte 

- Beschrijft de volledige ruimte (mensen, landschap, gebouwen)

- Deze ruimte toont hoe de sfeer, de stemming is. Er zijn twee soorten sfeer scheppende ruimtes:

versterkend: een ruimte die de handeling/gebeurtenis versterkt

Bijvoorbeeld: een ruzie die wordt uitgevochten tijdens onweer of een liefdesverhaal op een mooie plek met rozenblaadjes. 

contrasterend: een ruimte die contrasteert met de handeling/gebeurtenis. Je verwacht de handeling niet op deze plaats. Dit werkt vaak shockerend en maakt een verhaal spannend.

Bijvoorbeeld: een eenzaam persoon op een dancefeest. 

Kun je nog een voorbeeld noemen van een versterkende en/of contrasterende ruimte?

De sociale ruimte

De leefwereld van de personages 

(de sociale afkomst, het milieu, de financiële toestand, gezinssamenstelling en hobby's). 

De symbolische ruimte

Een ruimte kan symbolisch zijn voor de emoties die het personage heeft, of de situatie waarin hij zich bevindt.

Bijvoorbeeld: wanneer je leest over iemand die een heftige huilbui heeft, omdat ze in de steek is gelaten en het buiten regent, dan staat die regen symbool voor haar emoties.