Fictie ha3a

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Fictie

Trede 28

Ha3a

Lesoverzicht

- Hoe ver ben je met het lezen van het boek?

- Theorie ruimte en symboliek

- opdracht

- werken aan de boekopdracht

Hoe ver ben je met het lezen van je boek?

Hoeveel soorten ruimte zijn er te onderscheiden in een verhaal?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Waar zorgt ruimte voor in een verhaal?

Functie

De ruimte  kan verschillende functies hebben. 

Ruimte is aanleiding tot of voorwaarde voor het handelingsverloop

Ruimte kan bijdragen aan de sfeer

Ruimte wordt ingezet voor karakterisering van personage

Ruimte kan bijdragen aan de centrale betekenis 

Ruimte kan een symbolische betekenis hebben

Ruimte in het verhaal

4 soorten

-De geografische ruimte

- De sfeerscheppende ruimte

-De sociale ruimte

-De symbolische ruimte 

De geografische ruimte 

De plaats op de kaart waar het verhaal zich afspeelt.

Dit kunnen meerdere plaatsen in één verhaal zijn. Een plaats kan ook verzonnen zijn.

De sfeerscheppende ruimte 

- Beschrijft de volledige ruimte (mensen, landschap, gebouwen)

- Deze ruimte toont hoe de sfeer, de stemming is. Er zijn twee soorten sfeer scheppende ruimtes:

versterkend: een ruimte die de handeling/gebeurtenis versterkt

Bijvoorbeeld: een ruzie die wordt uitgevochten tijdens onweer of een liefdesverhaal op een mooie plek met rozenblaadjes. 

contrasterend: een ruimte die contrasteert met de handeling/gebeurtenis. Je verwacht de handeling niet op deze plaats. Dit werkt vaak shockerend en maakt een verhaal spannend.

Bijvoorbeeld: een eenzaam persoon op een dancefeest. 

Kun je nog een voorbeeld noemen van een versterkende en/of contrasterende ruimte?

De sociale ruimte

De leefwereld van de personages (de sociale afkomst, het milieu, de financiële toestand, gezinssamenstelling en hobby's). 

De symbolische ruimte

Een ruimte kan symbolisch zijn voor de emoties die het personage heeft, of de situatie waarin hij zich bevindt.

Bijvoorbeeld: wanneer je leest over iemand die een heftige huilbui heeft, omdat ze in de steek is gelaten en het buiten regent, dan staat die regen symbool voor haar emoties. 

Symboliek

Het gebruik van symbolen. Een symbool kan van alles zijn: een voorwerp, een persoon, een dier. Zo’n symbool verwijst naar een begrip: bijvoorbeeld liefde of geloof. 

Een roos staat voor liefde, zwart voor agressie. 

De broodkruimels in Hans en Grietje symboliseren hun hoop om naar huis terug te keren. 

Je mening onderbouwen

Wanneer je een boek leest, heb je daar een mening over. Je vindt het leuk of niet leuk en je kunt beoordelingswoorden gebruiken om je mening te verwoorden. Het is ook belangrijk om je mening te onderbouwen. Er zijn verschillende argumenten waarmee je dit kunt doen.

Emotieve argumenten: Raakt het boek jou?

Realistische argumenten: Is het boek geloofwaardig?

Morele argumenten: Handelen de personages goed of slecht (normen en waarden)

Fictieopdracht (10 min)

Kies één hoofdstuk uit  je leesboek en analyseer de situatie. 

1. Probeer zo expliciet mogelijk de ruimte te beschrijven. Gebruik de theorie van deze les. 

2. Welke symbolen kom je tegen en waarnaar verwijzen deze symbolen?

3. Onderbouw je mening en geef een emotief argument, een realistisch argument en een moreel argument. 

komende 30 minuten

Aan de slag met je boekenopdracht!