Blok 1 tekstopbouw en blok 2 publiek, hoofd-bijzaken 3 mavo les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 3

Leerdoelen

• Je kunt het publiek van een tekst herkennen.  
• Je kunt de tekstopbouw herkennen van de hele tekst én een alinea. 
• Je kunt herkennen welke informatie er in de inleiding, kern en het slot staat. 
• Je kunt hoofd- en bijzaken herkennen. 

PUBLIEK van een tekst

- Om het DOEL van een tekst te kunnen bereiken, moet de schrijver rekening houden met zijn PUBLIEK

PUBLIEK van een tekst

Voor welk publiek een tekst bedoeld is,

zie je aan:

- het onderwerp

- het taalgebruik

- de bron

Tekstopbouw

driedeling: inleiding - kern - slot

tweedeling: inleiding - kern

De inleiding

- Je maakt kennis met het onderwerp

- Vaak gebeurt dit met een anekdote (een kort verhaaltje) of een voorbeeld

- Soms lees je wat de aanleiding is voor het schrijven van de tekst.

Kern

In het middenstuk vind je de DEELONDERWERPEN

Stel het onderwerp is SPORTEN IN EEN TEAM, dan kunnen deelonderwerpen zijn: 

- voorbeelden van teamsporten

- voordelen en nadelen van teamsporten

* Soms geven tussenkopjes de deelonderwerpen aan.

Slot

- Het slot is het laatste deel van de tekst.

- In het slot wordt het belangrijkste vaak herhaald:

samenvatting of conclusie.

- Soms wordt in het slot een advies gegeven of naar de toekomst gekeken.

Hoe is de opbouw van een tekst?

1. Inleiding en kern
2. Inleiding, middenstuk en slot
3. Kern en slot
4. Inleiding en slot

Opbouw van een alinea

- meestal een duidelijke opbouw

- hoofdmedeling en toelichting

- hoofdmedeling staat in de kernzin

- kernzin vaak eerste, tweede of laatste zin

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken: 

*de belangrijkste informatie in een tekst

* staan meestal in de inleiding en worden herhaald in het slot

* vind je in de 1e of laatste zin van een alinea (kernzin).
Bijzaken:
* vind je in een uitleg of voorbeeld (na een hoofdzaak)

Wat zijn hoofdzaken?

1. de hoofdgedachte en de kernzin samen
2. Wat in een tekst belangrijk is
3. de inleiding
4. de alinea's

Het tegenovergestelde van hoofdzaken is bijzaken.
Bijzaken kunnen zijn:

1. voorbeelden
2. belangrijke informatie
3. details
4. uitleg

Geleerd? 

Hoe is een tekst meestal opgebouwd? 

Hoe herken je een alinea? 

Waar vind je de hoofdzaken van een tekst?  

Hoe kan je een tekst inleiden of afsluiten?