2 KGT T3 B5 Afweer

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Afweer basisstof 5

Planning

• Instructie bs 5
  
• Werktijd
• Huiswerk
• Afronding

Startopdracht

• Waar kun je allemaal ziek van worden?
  

(schrijf dit op een blaadje of in je schrift/boek)

Klaar: lees alvast "Afweer" basisstof 5 pagina 190 - 192

Lees in stilte!

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties
  
• Je kunt uitleggen op welke manieren immuniteit kan ontstaan

• Antistoffen – antigenen – infectie – immuniteit – natuurlijke immuniteit – kunstmatige immuniteit – actieve immunisatie – passieve immunisatie

Lichaamsvreemde stoffen

Overleg met de leerling naast je wat een lichaamsvreemde stof zou kunnen zijn.

Lichaamsvreemde stoffen

• Ziekteverwekkers -> bacteriën, virus, schimmels -> infectie
• Gifstoffen
• Splinter
• Tattoo

• Afweersysteem/ immuunsysteem -> buiten houden en onschadelijk maken
  

Herkenning 

• Antigenen
• Vlaggetjes die laten zien wat er in de cel zit
• Witte bloedcellen kunnen herkennen of de antigenen lichaamseigen of lichaamsvreemd zijn

Eerste verdediging -> algemene afweer

Overleg met de leerling naast je wat jullie denken dat bij de eerste verdedigingslinie van het lichaam tegen indringers hoort.

Eerste verdediging -> algemene afweer

• Functie: ziekteverwekkers buiten het lichaam houden
• Huid 
• Slijmvliezen (neus, mond, luchtpijp, darmen, urinebuis, vagina):  vangen ziekteverwekkers.
• Luchtpijp en neus: trilharen om het slijm af te voeren -> slokdarm
• Maag: zoutzuur -> organismen te doden.

Algemene v.s. specifieke afweer

Overleg met de leerling naast je wat jullie denken dat algemene afweer is en wat specifieke afweer is.

 algemene afweer

• Sommige witte bloedcellen eten  gevaarlijke stoffen of cellen met  lichaamsvreemde antigenen op  (bacteriën, virussen, tattoo-inkt, splinter).
  
• Koorts

specifieke afweer

• Witte bloedcellen maken antistoffen
• Antistof + antigen -> sleutel slot -> passen precies op elkaar

Specifieke afweer -> antistoffen

• Elke witte bloedcel kan maar één type antistof maken.
  
• Elke antistof is uniek voor één antigeen.
  

immuniteit

Overleg met de leerling naast je wat immuniteit is

Immuniteit - 1e besmetting

• Eerste besmetting: duurt lang voordat juiste antistof wordt gemaakt -> ziek
• Voldoende antistoffen om ziekteverwekker te bestrijden -> beter
• Witte bloedcellen schrijven "recept" -> geheugencellen

Immuniteit

• Natuurlijk - actief: je bent ziek en maakt zelf actief antistoffen
  
• Natuurlijk - passief: via moedermelk krijg je antistoffen van je moeder

Immuniteit

• Kunstmatig- actief: vaccin met antigenen/verzwakte ziekteverwekker. Je maakt zelf actief antistoffen
  
• Kunstmatig- passief: antistoffen binnen krijgen via serum 

Vaccinatie/ inenting

Je wordt ingespoten met een dode/ verzwakte ziekteverwekker (of maar een stukje ervan).

De ziekteverwekker kan je niet ziek maken maar de witte bloedcellen kunnen wel antistoffen maken tegen de antigenen op de ziekteverwekker.

Aan de slag

Thema 3

Basisstof 5 (pagina 192 - 196)

Maken opdrachten:

1 t/m 10

Klaar, Lees basisstof 6

Wat stelt nummer 1, 2 en 3 voor?

overleg met met de leerling naast je

Wat stelt nummer 1, 2 en 3 voor?

1 = antistof

2 = ziekteverwekker

3 = antigenen

Volgende les

Huiswerk:

Thema 3

Basisstof 5 (pagina 192 - 196)

Maken opdrachten:

1 t/m 10

M2d donderdag 12 december het 5de uur hart practicum

M2b en M2a maandag 16 december het 5de en het 6de uur hart practicum