afweer paragraaf 5

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

afweer paragraaf 5

Startopdracht

• Waar kun je allemaal ziek van worden?
  

(schrijf dit op een blaadje, schrift of wisbord)

Klaar: lees alvast 7.5 op je uitgedeelde blad

Planning

• Instructie 7.5
  
• Werktijd
• Samenvatten
• Werktijd aan jullie boekje
  

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties
  
• Je kunt uitleggen op welke manieren immuniteit kan ontstaan

• Antistoffen – antigenen – infectie – immuniteit – natuurlijke immuniteit – kunstmatige immuniteit – actieve immunisatie – passieve immunisatie

Lichaamsvreemde stoffen

• Ziekteverwekkers -> bacteriën, virus, schimmels -> infectie
• Gifstoffen
• Splinter
• Tattoo

• Afweersysteem/ immuunsysteem/ afweersysteem -> buiten houden en onschadelijk maken
  

Overleg met je schoudermaatje wat een lichaamsvreemde stof zou kunnen zijn.

Lichaamsvreemde stoffen

• Ziekteverwekkers -> bacteriën, virus, schimmels -> infectie
• Gifstoffen
• Splinter
• Tattoo

• Afweersysteem/ immuunsysteem/ afweersysteem -> buiten houden en onschadelijk maken
  

Herkenning 

• Antigenen
• Vlaggetjes die laten zien wat er in de cel zit
• Witte bloedcellen kunnen herkennen of de antigenen lichaamseigen of lichaamsvreemd zijn

Eerste verdediging -> algemene afweer

• Functie: ziekteverwekkers buiten het lichaam houden
• Huid 
• Slijmvliezen (neus, mond, luchtpijp, darmen, urinebuis, vagina):  vangen ziekteverwekkers.
• Luchtpijp en neus: trilharen om het slijm af te voeren -> slokdarm
• Maag: zoutzuur -> organismen te doden.

Overleg met je directe schoudermaatje wat jullie denken dat hoort bij de eerste verdediging van een lichaam tegen indringers

Eerste verdediging -> algemene afweer

• Functie: ziekteverwekkers buiten het lichaam houden
• Huid 
• Slijmvliezen (neus, mond, luchtpijp, darmen, urinebuis, vagina):  vangen ziekteverwekkers.
• Luchtpijp en neus: trilharen om het slijm af te voeren -> slokdarm
• Maag: zoutzuur -> organismen te doden.

mini poster

Leg uit wat het algemene afweer is en wat specifieke afweer is.

Gebruik daarbij ook een paar simpele tekeningen van cellen, antigenen en antistoffen

mini poster

Leg uit wat het algemene afweer is en wat specifieke afweer is.

Gebruik daarbij ook een paar simpele tekeningen van cellen, antigenen en antistoffen.

In duo's of alleen maken

 algemene afweer

• Sommige witte bloedcellen eten  cellen met  lichaamsvreemde antigenen op  (bacteriën, virussen, tattoo-inkt, splinter).
  
• Koorts

specifieke afweer

• Witte bloedcellen maken antistoffen
• Antistof + antigen -> sleutel slot -> passen precies op elkaar

Specifieke afweer -> antistoffen

• Elke witte bloedcel kan maar één type antistof maken.
  
• Elke antistof is uniek voor één antigeen.
  

Welke cellen maken antistoffen aan?

1. Rode bloedcellen
2. Witte bloedcellen
3. Bloedplaatjes
4. Bacteriën

immuniteit

Overleg met je schoudermaatje wat immuniteit is

Immuniteit - 1e besmetting

• Eerste besmetting: duurt lang voordat juiste antistof wordt gemaakt -> ziek
• Voldoende antistoffen om ziekteverwekker te bestrijden -> beter
• Witte bloedcellen schrijven "recept" -> geheugencellen

Immuniteit

• Natuurlijk - actief: je bent ziek en maakt zelf actief antistoffen
  
• Natuurlijk - passief: via moedermelk krijg je antistoffen van je moeder

Immuniteit

• Kunstmatig- actief: vaccin met antigenen/verzwakte ziekteverwekker. Je maakt zelf actief antistoffen
  
• Kunstmatig- passief: antistoffen binnen krijgen via serum 

Vaccinatie/ inenting

Je wordt ingespoten met een dode/ verzwakte ziekteverwekker (of maar een stukje ervan).

De ziekteverwekker kan je niet ziek maken maar de witte bloedcellen kunnen wel antistoffen maken tegen de antigenen op de ziekteverwekker.

Aan de slag

WB: 7.5: opdracht 24 t/m 27

Klaar, Lees 7.6

Wat stelt nummer 1, 2 en 3 voor?

overleg met je schoudermaatje

Wat stelt nummer 1, 2 en 3 voor?

1 = ziekteverwekker

2 = antistof

3 = antigeen

Volgende les

Leeralvast je kennisoverzicht!

Thema 5, 6 enafweer

We gaan i n de les oefenen met de lesstof van thema 5, 6 en de  afweer paragraaf

Maak je boekje af

Denk eraan dat je boek 3B gewoon mag gebruiken

proef 1: vraag 1, 2, 3 en 4

proef 2: vraag 5 t/m 11

 proef 3: vraag 12 t/m 14

 Proef 8: vraag 22

 Proef 9: vraag 23 t/m 26

 Proef 10: vraag 28,29, 31, 33 a t/m c en 34