Les 12: ontleden + practicum ontleden van hout

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

2.3 Ontledingsreacties

Leg klaar: pen en een schrift

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat bedoeld wordt met een synthesereactie
• Je kunt uitleggen wat een ontledingsreactie is 
• Je kunt een thermolysereactie uitvoeren

Synthesereactie

Synthesereactie: een chemische reactie waarbij uit beginstoffen één of meer (gewenste) reactieproducten worden gevormd.

                                   6 CO₂ (g) + 6 H₂O (l) --> C₆H₁₂O₆ (s) + 6 O₂ (g)

Verbindingen

Elementen

Noteren

verbinding = ontleedbare stof 

element = niet-ontleedbare stof

Je kan alleen verbindingen ontleden, niet elementen!

Ontledingsreactie - Noteer

Ontledingsreactie: een chemische reactie, waarbij één ontleedbare beginstof wordt omgezet in meerdere andere stoffen.

Reactieschema: beginstof --> reactieproduct1 + reactieproduct2 + ....

Ontledingsreacties

H₂CO₃ → H₂O + CO₂

2NaHCO₃(s) → Na₂CO₃(s) + CO₂ (g) + H₂O(g)

Scheiden en ontleden zijn niet hetzelfde!

Drie soorten ontledingsreacties

• Thermolyse (onder invloed van warmte)  
• Fotolyse (onder invloed van licht)
• Elektrolyse (onder invloed van elektrische energie)

Thermolyse

• Thermolyse (onder invloed van warmte)  ontledingstemperatuur moet worden bereikt

• Geen verbranding!

Fotolyse

Fotolyse: een ontledingsreactie door middel van licht

Bijvoorbeeld: 2H₂O₂ (l) → 2 H₂O (l) + O₂ (g)

Elektrolyse

Elektrolyse: een ontledingsreactie door middel van elektrische energie.

De te elektrolyseren stof moet

elektrische stroom kunnen geleiden.

2H2O (l) --> 2H2 (g) + O2 (g)

Het toestel van Hofmann

DEMO hout verhitten

Practicum hout verhitten

• Wat gebeurt er bij het verhitten van hout zonder dat er zuurstof bij kan komen?
• Proef 2A bladzijde 104
• Papier i.p.v. hout
• Blauwe vlam
• Horizontaal houden

Aan de slag

Proef 2A bladzijde 104

Ben je klaar? Begin dan met je eigen werk.

Lezen: H.2.3

Maken: H2.3 opgave 1, 2, 8, 9 en 11 

Nabespreking

Waarnemingen

Chemische reactie?

Reactieschema

Nabespreking

Reactieschema van verkoling (verhitten van organische stoffen)

Organische stof (bv. hout) ---> koolstof + water + gassen + rook

Eigen werk

Leren: H2.3 

Maken: H2.3 opgave 1, 2, 8, 9 en 11