§6.2 De zeespiegel stijgt deel 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

§6.2 De zeespiegel stijgt

Tijdens ijstijden in het Pleistoceen:
Water opgeslagen in ijs

Wat gebeurt er als het klimaat opwarmt?

Programma

• Terugblik
  
• Uitleg deel 2
  
• Verwerking
• Einde
  

Lesdoelen van deze les

1. Leg uit wat transgressie is.
   
2. Hoe Hollandveen ontstaan?
3. Leg het verschil tussen Hoog- en laagveen uit
4. Welke bijdage heeft het inklinken van veen op de zeespiegelstijging? 

Wat weet je nog van de vorige les?

Transgressie

Periode van transgressie door stijgende zeespiegel.

Invloed van de zee neemt toe en het grondwaterpeil steeg

Landschappen ontstaan:

• Duinen en strandwallen (Waddenkust)
• Veenmoerassen (hoogveen en laagveen)

Waddenkust

6000 jaar geleden

• Op de grens van land en zee vormde zich lage strandwallen. 

• Die lagen evenwijdig aan de kust en liepen niet meer onder water. 

• De wind kreeg hier vat op en waaide het op tot duinen          Oude Duinen.

Strandwal

Zandbank die door de branding is opgeworpen en boven zeeniveau ligt.

Strandwallen door zeegaten onderbroken onder hevig aan getijden.

Blauwgrijze gebied op de kaart is een getijdengebied.

Veenmoerassen

2500 jaar geleden verschuift kust zeewaarts door een dalende zeespiegel.

Aan zee ontstaat een lange, lage aan een gesloten duinenrij

Gebied achter de duinen

• invloed zeewater werd minder en er ontstaat een gebied met zoutwater.

• In de natte omstandigheden ontstaan moerassen.

• Oude planten resten verzamelen zich onder water, dit noemen ze een veenmoeras.

• In dit veenmoeras ontstaat             Hollandveen. 

Hollandveen

Achter de aangesloten duinen ontstaat een natte omgeving waar planten groeien en doodgaan. De dode plantenresten stapelen zich op. Dit vormt een dikke pakket, dit noemen ze veen. Omdat het in meeste zich in Noord-Holland en Zuid-Holland zich gevormd heeft noemen ze dit Hollandveen.

Groene gebied op de kaart is veenmoeras/Hollandveen

Hoog- en Laagveen

Laagveen: ontstaat in voedselrijk water onder de grondwaterspiegel.  

Hoogveen: ontstaat door voedselarm water(regen) 

boven de grondwaterspiegel.                 Veenmos

Verlanding

Wanneer de veenlaag boven water komt wordt het land. Dit wordt verlanding genoemd. Hier kan dan weer andere planten en bomen gaan groeien. 

Inklinking van Basis veengronden

Veen

Ophoping van plantenmateriaal

Ziet dit er stevig uit?

 Relatieve zeespiegelstijging

Doordat het warmer worden op aarde smelt het landijs: 

Het landijs op de Zuidpool, Groenland, Gletsjers smelt. 

Hierdoor stijgt de zeespiegel. Dit noemen we absolute zeespiegelstijging.

Absolute zeespiegelstijging + bodemdaling noemen we relatieve zeespiegelstijging. 

De bodem daalt, door dat de bodem inklinkt. De bodem is meestal veengrond. Wanneer hier water uitgehaald word, droogt het veen op en zakt in (inklinking). Het land waar wij op leven komt dan lager te liggen. 

Wanneer de zee 2 meter stijgt en de bodem met 1 meter inklinkt, dan stijgt de zee relatief met 3 meter.

Aan het werk

Wat: lees en maak van §6.2 De zeespiegel stijgt vraag 1abcde, 2, 3bcd, 4, 5, 6, 7 en 8

Wanneer: voor de volgende les af

Hulp: de theorie (Lees goed!)

           buurman/buurvrouw naast je

           de docent

Klaar: maak een begrippenlijst van §6.2

Tijd: timer

Lesdoelcheck

1. Leg uit wat transgressie is.
2. Hoe Hollandveen ontstaan?
3. Leg het verschil tussen Hoog- en laagveen uit
4. Welke bijdage heeft het inklinken van veen op de zeespiegelstijging? 

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃