5.1 Prikkels en signalen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

5.1 Prikkels en signalen

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen dat gedrag door inwendige en uitwendige prikkels ontstaat.
• Je kunt uitleggen welke prikkels altijd dezelfde reactie geven en hoe dit bijdraagt aan verzorggedrag.
• Je kunt voorbeelden geven van hoe dieren en mensen met lichaamstaal communiceren.
• Je kunt toepassingen van signalen in reclame, cartoons en kledingstijl herkennen.

Gedrag

is alles wat een mens of dier doet.

Waarom?

1. Welke functie heeft gedrag in de natuur?
   
2. Wat is de directe aanleiding voor gedrag?
   
3. Hoe ontstaat gedrag tijdens de ontwikkeling van een dier?

Daarom!

1. Succesvol gedrag leidt tot overleving, groei en voortplanting
   
2. Gedrag ontstaat als reactie op inwendige en uitwendige prikkels
   
3. Succesvol gedrag wordt geleerd door: inprenting, gewenning, imitatie, oefening, operant- en klassiek conditioneren en inzicht.

De jonge pimpelmeesjes sperren. Op welke inwendige en uitwendige prikkels reageren de vogels?

Motivatie

• Wat kost het vangen (tijd, energie, risico)
• Wat levert het op (hoe groot is de prooi)
• Hoe hard heb ik het nodig?

Motivatie

• Als de optelsom boven de drempelwaarde komt, is de motivatie groot genoeg om bepaald gedrag te vertonen.

Sleutelprikkel

Een uitwendige prikkel die vrijwel altijd lijdt tot dezelfde reactie van een dier.

Sleutelprikkel

Een prikkel die een doorslaggevende rol speelt bij het ontstaan van bepaald gedrag (door sterkere motivatie)

Wat zal er nu gebeuren???

Supranormale prikkel

Een overdreven sleutelprikkel -> geeft een extra sterke respons

Je moet het slim spelen...

Communicatie

• Verbaal: met woorden
• Non-verbaal: lichaamshouding

Bijvoorbeeld: geluiden, signalen en kleuren

De functie van succesvol gedrag is vrijwel altijd

Het huiswerk

Bestudeer blz. 94 t/m 106.

Maken + nakijken opdr. 5, 8, 10, 13, 14, 16, 22, 25.