14.3-1 Impulsgeleiding deel 1 5V 2324

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

14.3 Impulsgeleiding deel 1

Reflex

Beschrijf stap voor stap wat er gebeurt als je in een legoblokje stapt. Vermeld ook het type cellen dat betrokken is.

Lesdoel 14.3 Je kunt

• uitleggen waar impulsen ontstaan in een neuron
• uitleggen wat de rustpotentiaal is en hoe deze in stand wordt gehouden (BINAS 88D en 88E)
• uitleggen wat de drempelwaarde van een neuron is (BINAS 88F)
• uitleggen wat een actiepotentiaal is en hoe deze verloopt (BINAS 88F)

https://www.veiligheid.nl/valpreventie/voorlichtingsmateriaal/reactietest

Zenuwstelsel vs hormoonstelsel

Vergelijkbaar doel.

Wat zijn de verschillen?

Impulsen

Waar ontstaan impulsen?

Impulsen

Waar ontstaan impulsen?

Impulsen

Een impuls is een soort elektrische stroom door een zenuwcel.

Een impuls is een tijdelijke wijziging van het potentiaalverschil (ladingverschil) tussen de buitenkant en de binnenkant van de zenuwcel. 

Hij begint ergens (dendriet of cellichaam) en verspreidt zich over het hele membraan van de zenuwcel richting de uiteinden van het axon.

Rustpotentiaal

Rustpotentiaal

Zwakke prikkel

Rustpotentiaal

Sterke prikkel

Impuls-depolarisatie

Impuls-repolarisatie

Impuls-hyperpolarisatie

Rustpotentiaal

Sterke prikkel

Impulsgeleiding

Impulsgeleiding

Impulsgeleiding

Impulsgeleiding

Rustpotentiaal

Bij een zenuwcel in rust is het verschil in lading tussen de

buitenkant van de cel en de binnenkant -70mV.

De binnenkant van de cel is  negatief geladen ten opzichte

van de buitenkant.

Rustpotentiaal

De rustpotentiaal wordt in stand gehouden door de natrium-kalium pomp (of Na^+/K⁺-pomp). Deze pomp pompt continu 3 Na⁺ van binnen naar buiten de cel en 2 K⁺ van buiten naar binnen de cel.

Dit kost energie.

Na⁺-K⁺-pomp (BINAS 88E)

buitenkant

binnenkant

buitenkant

binnenkant

Na⁺ en K⁺ poorten

Een impuls in een zenuwcel wordt veroorzaakt door een tijdelijke omdraaiïng van het ladingsverschil (buitenkant negatief t.o.v. binnenkant). Hierbij spelen Natrium en Kalium poorten (Na⁺ en K⁺ poorten) een rol. 

LET OP: Een POMP kost energie (actief transport), een POORT niet (passief transport).

Actiepotentiaal

Die tijdelijke omdraaiïng van het landingsverschil noem je de actiepotentiaal. En die 'loopt' over de zenuwcel, van dendriet naar axon.

Denk aan een wave in een voetbalstadion.

Actiepotentiaal (88F) BINAS!

1 Rustfase

2 Prikkel -> depolarisatie

Prikkel zwak:

kleine depolarisatie en herstel naar rustpotentiaal

2 Drempelwaarde

Prikkel sterk genoeg:

Membraanpotentiaal naar -50mV: 

actiepotentiaal

3 Actiepotentiaal

Alle Na⁺ poorten gaan open, cascade

4 Repolarisatie

Bij 30 mV sluiten de Na⁺ poorten en openen de K⁺ poorten

5 Hyperpolarisatie

K⁺ poorten reageren iets te traag bij bereiken rustpotentiaal

Actiepotentiaal (88F) BINAS

Lesdoel 14.3 Je kunt

• uitleggen waar impulsen ontstaan in een neuron
• uitleggen wat de rustpotentiaal is en hoe deze in stand wordt gehouden (BINAS 88D en 88E)
• uitleggen wat de drempelwaarde van een neuron is (BINAS 88F)
• uitleggen wat een actiepotentiaal is en hoe deze verloopt (BINAS 88F)

Huiswerk

In de online methode.

Maak de opdrachten van 

14.3 (28, 29, 30, 31, 33, 34)