14.3-1 Impulsgeleiding deel 1

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

14.3 Impulsgeleiding deel 1

Voorkennisvragen:

1. Wat zijn ionen?

2. Wat is de functie van myelineschedes?

3. Wat is de basis van elektriciteit? 

Doel 14.3

Je leert hoe neuronen signalen verwerken en hoe ze impulsen geleiden

Impulsen

Waar ontstaan impulsen?

Impulsen

Waar ontstaan impulsen?

Impulsen

Een impuls is een soort elektrische stroom door een zenuwcel.

Een impuls is een tijdelijke wijziging van het potentiaalverschil (ladingverschil) tussen de buitenkant en de binnenkant van de zenuwcel. 

Hij begint ergens (dendriet of cellichaam) en verspreidt zich over het hele membraan van de zenuwcel richting de uiteinden van het axon.

Rustpotentiaal

Bij een zenuwcel in rust is het

verschil in lading tussen de

buitenkant van de cel en de

binnenkant -70mV.

De binnenkant van de cel is 

negatief geladen ten opzichte

van de buitenkant.

Rustpotentiaal - Na⁺-K⁺-pomp

BINAS 88E

Continu worden 3 

Na⁺ naar buiten en

2 K⁺naar binnen 

gepompt. 

Kost energie. 

Na⁺ en K⁺ poorten

Het potentiaalverschil van -70 mV (rustpotentiaal) wijzigt bij een prikkel door het openen en sluiten van Na⁺ en K⁺ poorten.

Als de prikkel sterk genoeg is ontstaat een actiepotentiaal.

Actiepotentiaal (88F) BINAS!

1 Rustfase

2 Prikkel -> depolarisatie

Prikkel zwak:

kleine depolarisatie en herstel naar rustpotentiaal

2 Drempelwaarde

Prikkel sterk genoeg:

Membraanpotentiaal naar -50mV: 

actiepotentiaal

3 Actiepotentiaal

Alle Na⁺ poorten gaan open, cascade

4 Repolarisatie

Bij 30 mV sluiten de Na⁺ poorten en openen de K⁺ poorten

5 Hyperpolarisatie

K⁺ poorten reageren iets te traag bij bereiken rustpotentiaal

Actiepotentiaal (88F) BINAS!

Na⁺ poorten

Na⁺ poorten kunnen openen als gevolg van:

een chemische prikkel (neurotransmitter bij een zintuig/ in een synaps tussen twee cenuwcellen)

een elektrische prikkel (poorten ernaast gaat open)

een mechanische prikkel (tastzintuig)

Na⁺ poorten - chemische prikkel

Axon-uiteinde of zintuigcel

zenuwcel

Na⁺ poorten 

- elektrische

prikkel

Na⁺ poorten - mechanische prikkel

Impulsrichting

Doordat volgende Na+ poorten openen als gevolg van de actiepotentiaal in de buurt 'loopt' de actiepotentiaal over het hele neuron. Van dendriet naar het uiteinde van alle axonen.

Impuls

Impulsrichting

Vanaf de depolarisatie is er een periode dat het neuron ongevoelig is voor nieuwe prikkels, de Na+poorten kunnen ze even niet meer opnieuw geopend worden.

Deze periode is lang genoeg om te voorkomen dat de impuls ook weer terug gaat. De impuls gaat dus altijd maar één kant op.

Kleine lesafsluiter

1.  Wat is het rustpotentiaal in mV van een zenuwcel?

2. J of OJ? In rust zitten er relatief meer K+ ionen in de cel en Na+ ionen buiten de cel

3. Door welk transporteiwit wordt de rustpotentiaal gehandhaafd? 

4. Wat gebeurd er tijdens een depolarisatie van een zenuwcel?

5. Wat gebeurd er tijdens een repolarisatie van een neuron?

6. Noem de drie verschillende Natriumpoorten die er te vinden zijn in het zenuwstelsel?

7. Met behulp van welke poorten wordt een actiepotentiaal doorgegeven van dendriet naar uiteinde axon?

Doel 13.3

Je hebt geleerd hoe neuronen signalen verwerken en hoe ze impulsen geleiden