5VWO - Democratische revoluties

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

democratische revoluties

Hoorcollege Geschiedenis

Lesdoel

In welke mate is de Franse Revolutie verlicht te noemen?

                    Actualiteit                                   

Bioscoop

https://www.youtube.com/watch?v=3KF6bVPN-nY

Wat is waarheid? Als de oude Grieken of Romeinen het vinden? Als het in de Bijbel staat? Of iets anders? Je kunt de wereld niet verklaren door alleen een beroep te doen op het gezag van anderen. Zelf logisch redenenen of systematisch observeren en experimenten was het devies.

Actualiteit

Tijd van revoluties

Karel V 

Karel V

In de 2e helft van de 18e eeuw 

belangrijke revoluties:

-Amerikaanse Revolutie (1775-1783)

-Bataafse Revolutie (1787-1799)

-Franse Revolutie (1789-1799)

Revolutie der revoluties

Waarom? 

-Radicaler dan de andere revoluties

-Half Europa raakt erbij betrokken

Karel V 

Karel V

Radicaler dan in de Republiek en Amerika want Frankrijk nog feodale samenleving met oneerlijke standenmaatschappij

Oorzaken Franse Revolutie

Oorzaken: 

-Schulden 

-Ontevredenheid

-Verspreiding verlichte ideeën 

Karel V 

Karel V

In 1789 was de schatkist leeg vanwege dure oorlogen en misoogsten. Er kwam te weinig belasting binnen.

 

Rijke burgers wilden meer macht

arme burgers/boeren wilden een beter bestaan

Oneerlijke lastenverdeling. Best meer belasting betaling als de rijken ook meer zeggenschap in het bestuur krijgen. (vb VS: no taxation without representation)

Publiek debat door komst boeken verlichte denkers

Aanleiding Franse Revolutie

-Bijeenroepen Staten-Generaal vanwege lege schatkist

-Cahiers de doléances

-Ruzie over stemprocedure

Karel V

geschriften met klachten. Vooral vanwege ongelijke belastingdruk

Boeren wilden einde aan bepaalde adellijke privileges

Rijke burgers meer inspraak in bestuur

3e stand wilde niet dat er per stand gestemd werd maar per hoofd. Werd niet gehonoreerd. Woedend vergadering verlaten.

Eed op de kaatsbaan. 20 juni 1789

De koning stuurt leger. Gevolg: bestorming van de Bastille.

Gevolgen (eerste fase, gematigd)

-1789-1792

-3e stand richt eigen parlement op 

-Nieuw bestuur van Frankrijk (1789)

-Verklaring Rechten van de Mens 

  en de Burger

-Einde standensamenleving

-Wet-Le Chapelier

-Constitutionele monarchie

Karel V

Verklaring rechten van de mens rekende af met standensamenleving en absolutisme. Voorbeeld: wet le chapelier

Gevolgen (tweede fase, radicaal)

-1792-1794

-Radicale revolutionairen (Jacobijnen) grijpen de macht

-Robespierre

-Terreur

-Proces tegen burger Capet

-Einde ancien regime

Karel V

De grondwet leidde niet tot stabiel bestuur. Spanningen namen toe. Slechte economie, oorlog met oostenrijk en verschillen van inzicht over positie koning. 

Jacobijnen vonden de revolutie niet ver genoeg gaan, want velen hadden het nog net zo slecht als daarvoor. Ze wilden algemeen kiesrecht en wilden een maximum broodprijs.

Gevolgen (derde fase, gematigd)

-1794-1799

-Gematigde revolutionairen (Girondijnen) grijpen de macht

-Directoire

Karel V

Onstabiel. Steeds afhankelijker van leger om orde te handhaven

Gevolgen (vierde fase, keizerrijk)

-1799-1815

-Machtsovername Napoleon

-Code Napoleon

Karel V

code Napoleon (burgerlijk wetboek): dezelfde wetten voor iedereen.

Invoering burgerlijke stand en allerlei vrijheden worden vastgelegd. Vrijheid religie en bezit.

Was de FR verlicht te noemen?

Cahiers de doleances: niet verlicht, want standen eisen geen einde standensamenleving

Wet le Chapelier: wel verlicht, want streven naar zoveel mogelijk economische vrijheid. 
Proces tegen Burger Capet: niet verlicht, want geen onafhankelijke rechtspraak

Code Napeleon: wel verlicht, want streeft naar gelijkheid

Karel V

Wie vertegenwoordigen onze school in Zaltbommel?