Hoofdstuk 2.5

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 2.5 rekenen met massa behoud

wat gaan we doen vandaag?

- Wet van massa behoud--> rekenen met verhoudingen en reactievergelijkingen 

- Oefenen

- Toetsbespreken 

Aan het einde van de les kun je 

Reactievergelijkingen kloppend maken (kun je al)

Molecuul massa's berekenen met het periodiek systeem

Rekenen met de massa verhouding 

Waarom maken we reactievergelijkingen kloppend?

Waarom maken we reactievergelijkingen kloppend?

aantal atomen links = aantal atomen rechts

Die atomen hebben een massa 

Dus

massa links = massa rechts 

= wet van massa behoud

Massa van atomen

Zijn uitgedrukt in de eenheid u

1 u gelijk aan 1,66 × 10^-27 kg (hoef je niet te weten)

Kan je vinden helemaal achter in je boek (238)

(hoef je dus niet uit je hoofd te leren)

Massa van atomen

.

CH₄ = 1 x massa van C + 4 x de massa van H 

CH₄ = 1 x 12,0 + ( 4 x 1,0) = 16 

Massa van atomen

.

CH₄ = 1 x massa van C + 4 x de massa van H 

CH₄ = 1 x 12,0 + ( 4 x 1,0) = 16 u  

2 O₂ = 2 x ( 2 x massa van O)

= 2 x ( 2 x 16,0) = 64 u

Massa van atomen

.

Wat zijn de molecuul massa's van koolstofdioxide en water in deze vergelijking?

Massa van atomen

...

Deze waardes heb je nodig om te rekenen met de massa verhouding

Massa van atomen

Stel

Stel je verbrandt 5,0 gram methaan, hoeveel gram water komt er vrij?

Je maakt een verhoudingstabel 

Rekenen met massa verhouding

Stel

Stel je verbrandt 5,0 gram methaan, hoeveel gram water komt er vrij?

Je maakt een verhoudingstabel 

Rekenen met massa verhouding

..

Rekenen met massa verhouding

..

(5,0 * 36 )/ 16 =  11,25 gram water 

Massa van atomen

Stel

Stel je verbrandt 5,0 gram methaan, hoeveel gram koolstofdioxide komt er vrij?

Massa van atomen

Stel

Stel je verbrandt 5,0 gram methaan, hoeveel gram koolstofdioxide komt er vrij?

Massa van atomen

Stel

Stel je verbrandt 5,0 gram methaan, hoeveel gram koolstofdioxide komt er vrij?

(5 * 44) / 16 = 13,75 gram 

Bereken met behulp van de massa verhouding

Stap 1: reactievergelijking opstellen  + kloppend maken

Stap 2: atoom massa's opzoeken PS en bij elkaar optellen voor de molecuulmassa (houd rekening met de getallen in de reactievergelijking)

Stap 3: Gegeven (aantal gram) en gevraagd (??) opstellen in een verhoudingstabel met de molecuulmassa's uit stap 2 

stap 4: berekenen 

Bereken hoeveel gram er ontstaat

1. Ik ga 45 gram water ontleden, hoeveel gram zuurstof ontstaat er?

2. Ik ga 15 gram natriumchloride (NaCl) maken met natrium en chloor. hoeveel gram natrium heb ik nodig?

3. a. Ik ga ammoniak maken met 30 gram stikstof en waterstof. Hoeveel ammoniak ontstaat er?

b. Hoeveel gram waterstof heb ik hiervoor nodig?

c. Ik heb 6,0 gram waterstof gebruikt. Hoeveel is er in overmaat? (dus hoeveel waterstof is er te veel) 

Bereken hoeveel gram er ontstaat

2. Ik ga 15 gram natriumchloride (NaCl) maken met natrium en chloor. hoeveel gram natrium heb ik nodig?

Bereken hoeveel gram er ontstaat

3. a. Ik ga ammoniak maken met 30 gram stikstof en waterstof. Hoeveel ammoniak ontstaat er?

b. Hoeveel gram waterstof heb ik hiervoor nodig?

c. Ik heb 6,0 gram waterstof gebruikt. Hoeveel is er in overmaat? (dus hoeveel waterstof is er te veel) 

Over- en ondermaat

Je kan berekenen hoeveel je van een beginstof nodig hebt

voor een X hoeveelheid product

Soms heb je te veel beginstof toegevoegd = overmaat

Soms heb je een beginstof te weinig toegevoegd = ondermaat

Over- en ondermaat

In de praktijk heb je zelden dat je precies de hoeveelheid stof toevoegt die je nodig hebt

In de praktijk: altijd 1 beginstof in overmaat en 1 in ondermaat

Waarom is een overmaat zonde?

Waarom is een overmaat zonde?

.

Kan niet altijd gerecycled worden

Wordt weggegooid 

Houdt rekening met de eenheden

Soms kg soms g of mg

Je mag het niet met L, kL, mL etc doen. Dan gebruik je de dichtheid om het volume eerst naar massa om te rekenen 

Ik ga salmiak (NH₄Cl) maken met waterstofchloride (HCl) (9,0 kg) en ammoniak (NH₃). 

a. Geef de kloppende reactievergelijking 

b. Hoeveel gram ammoniak heb je nodig voor deze reactie?

c. hoeveel kg salmiak kan er maximaal ontstaan?

d. Ik gebruik 7,5 kilogram ammoniak, hoeveel is er in overmaat?

Maken zelf kiezen 2 opdrachten van 2.5 (56-57):

37, 

38 (met verbrandingsreactie theorie), 

41, 

42,

43,