TV 9 - De Holocaust

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

Je kan beschrijven hoe de discriminatie van de Joden en de genocide op de Joden plaatsvond.

KA 41 Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden

Antisemitisme

Antisemitisme is een ander woord voor Jodenhaat, en kan gezien worden als discriminatie én racisme.

Antisemitisme bestaat al duizenden jaren...

Voorafgaand

Rassenleer

• Theorie dat de mensheid verdeeld kon worden in zwakke en superieure rassen

Fasen van discriminatie 

1. uitschelden en buitensluiten 
2. geweld tegen joden
3. joden concentreren 
4. Holocaust (vernietiging van de joden) 

Genocide (volkerenmoord) - 6 miljoen doden 

Fase 1

Uitschelden en buitensluiten

Door propaganda, zoals in de afschuwelijke film De Eeuwige Jood of via hun eigen krant Der Stürmer...

...slagen de Nazi's erin, het Duitse volk te hersenspoelen: Joden moet je uitsluiten!

Buitensluiten

• Spullen kopen in Joodse winkels? Dat doet een échte Duitser niet!
• Joden mogen niet meer komen in parken, winkels, scholen zwembaden.
  

Fase 2

Geweld tegen joden

Kristallnacht

9 november 1938

• In Parijs vermoordt een jonge Jood, Herschel Grynszpan, een Nazi. 
• Na een radiotoespraak van Joseph Goebbels, trekken Duitsers massaal de straat op om eigendommen van Joden te vernielen.
• De politie en SS kregen de opdracht om niet in te grijpen.
• Enorm veel schade aan Joodse gebouwen/ huizen en winkels en geweld tegen joden.

Pogroms

geweld tegen Joden: vaak vernietiging van bezit en doden van joden. 

Fase 3

Ghetto’s

Ghetto

Joden werden ongebracht in ghetto's  (sloppenwijken)

In de ghetto's was het leven zwaar: 

er was te weinig woonruimte voor de duizenden joden die er moesten leven.

Een ander probleem in de ghetto's

was de beperkte hoeveelheid voedsel.

Veel mensen stierven aan ondervoeding

Binnen de ghetto's zag je zelden Duitse soldaten: de meeste taken (bijv. het regelen van voedsel) waren in handen van de Joodse Raad.

Maar als er wél Duitse soldaten kwamen, dan wist je dat het mis was...

...zoals het neerslaan van een opstand in het ghetto van Warschau

Of omdat delen van het ghetto moeten worden ontruimd,

omdat Joden naar concentratiekampen moeten.

...zoals het neerslaan van opstanden in het ghetto.

...of als delen van het ghetto werden ontruimd, omdat de Joden naar concentratiekampen moesten.

Fase 4a

Uitroeiing van de Joden

Het vermoorden van Joden begint al vroeg in de oorlog,

al gaat dit in eerste instantie nog niet systematisch.

Moordcommando's

• In het begin van de oorlog werden joden door de SS doodgeschoten vlak na het veroveren van een stad of dorp
• De joden die niet doodgeschoten waren werden in een ghetto geplaatst

Genocide is een begript voor een volkerenmoord, uitroeiing van een volk, ras of bevolkingsgroep.

Fase 4b

Systematische uitroeiing van de Joden:

Endlösung (=eindoplossing)

Kun jij een paar
concentratiekampen noemen?

• Voor de Duitsers zijn concentratiekampen veel 'overzichtelijker' en 'effectiever' om het 'Joodse probleem' op te lossen.
• Waar in ghetto's nog manieren worden gevonden om te verstoppen voor de Duitsers, is dat in de kampen vrijwel onmogelijk.
• Daarnaast is het persoonlijk doden  van joden ook voor nazi's tamelijk traumatisch.

Zyklon B

• Het was oorspronkelijk een bestrijdingsmiddel tegen ongedierte en bestond al vóór de oorlog.

• Zyklon B bestaat uit korrels die verdampen (blauwzuur) als ze in contact komen met lucht.

Een in het geheim door het verzet gemaakte foto van 

vrouwen die naar een gaskamer lopen

Als de oorlog op zijn einde loopt, moeten de Duitsers al het bewijsmateriaal voor hun misdaden laten verdwijnen: elk lichaam moet weer worden opgegraven en verbrand.

De Amerikaanse generaal Eisenhower bekijkt de verkoolde lichamen van mensen, die waarschijnlijk op het laatste moment nog door de Duitsers zijn vebrand.

Al het bewijsmateriaal moeten worden vernietigd:

kleding, foto's...lichamen.

Nooit meer?

Na de Tweede Wereldoorlog zijn er gedurende verschillende (burger)oorlogen

groepen mensen vanwege hun afkomst vermoord:

Irak (Koerden)

Joegoslavië (Bosniërs)

Rwanda (Tutsi’s)

6.000.000...

6 jaar oorlog

=

1 miljoen joden per jaar

=

83.000 joden per maand

=

>2700 joden per dag

Let op: het systematisch uitroeien begon pas in 1942

Map of Auswitz Birkenau

Het Joods Monument

Het Joods Monument gedenkt de meer dan 102.000 personen die in Nederland als jood werden vervolgd en de Holocaust niet overleefden. Ieder slachtoffer wordt herdacht met een persoonlijke pagina. 

Optie 1: Joods monument: Je mag er zo in een minuut of 2 over vertellen.

1.https://www.joodsmonument.nl/wordt-gemist/zoeken

2. Ga naar 'Geavanceerd zoeken' (rechtsboven) en typ bij 'Woonplaats' je eigen woonplaats (stad/dorp) in. Klik op 'Zoeken' (rode knop).

4. Ga nu naar 'Zoeken' bovenaan de pagina en typ de eerste letter van je voornaam in en daarna een * (bij voorbeeld: M*). Klik op

5. Kies een van de personen uit de lijst. 

Optie 2: Totale oorlog: Je mag er zo in een minuut of 2 over vertellen.

Of opdracht totale oorlog, zie achterkant van de tijdlijn opdracht..

- Dresden

- Nangking

- beleg van Leningrad

- Stalingrad

- de Blitz

- Hiroshima 

- Nagasaki

- Hamburg

- slag om Berlijn

- Duinkerken

- Partizanen

Zoeken in het Joods Monument

8. Kijk ook naar 'adres', 'foto’s', 'verhalen', 'familie' en links'. Wat kom je over diegene te weten?

Op welk adres woonde zij/hij?

Kun je namen vinden van broers of zussen?

Als er een foto is: beschrijf hoe zij/hij eruitzag. Wat zie je nog meer op de foto?

Als er verhalen zijn: wat weet je nog meer over haar/zijn leven? 

Als er links zijn: wordt er verwezen naar een monument? Zo ja, weet je waar dat staat?