HC Duitsland - Tweede Wereldoorlog (1939-1945)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Graag zitten volgens plattegrond. Telefoon in de bak?

Leerdoel 

Je kan beschrijven hoe de Tweede Wereldoorlog ontstond en wat er gebeurde in de landen onder Duitse heerschappij. 

Molotov-Ribbentrop Pact
augustus 1939

• Hitler en Stalin zijn elkaars politieke vijanden.
• Hitler wil er echter zeker van zijn dat de Sovjet-Unie geen oorlog tegen hem  gaat beginnen, als Duitsland Polen aanvalt.
• Na Duitse inval Polen wordt het land verdeeld onder Duitsland en Sovjet-Unie
• Ze  sluiten een niet-aanvalsverdrag.
  

1939 Inval Polen

• 1 september valt Hitler Polen binnen. Dit is het begin van de
  Tweede Wereldoorlog
• Het Duitse leger was modern en veroverde snel 

Het Duitse leger marcheert Polen binnen

Naujocks

Tijdlijn Tweede Wereldoorlog

• Sept. 1939: Duitse inval in Polen.
• 9 april 1940: Duitse inval in Denenmarken en Noorwegen.
• 10 mei 1940.Duitse inval Nederland, Belgie, Luxemburg, Frankrijk.
• 10 jul. 1940 – 31 okt. 1940 Slag om Engeland.

nazificering

"goede" behandeling want ook Germaanse volken

Slechte behandeling want Slavische 'Untermenschen'

etnische zuiveringen

bezetting West-Europa

bezetting Oost-Europa

• In de bezette gebieden: 
• Rechtsstaat wordt buitenwerking gesteld 
• Verplichte arbeidsdienst ingevoerd (werken in Duitsland in de fabrieken)
• Joden systematische buitengesloten, uiteindelijk getransporteerd naar vernietigingskampen 

Samenvatting

Na de inval in Polen in 1939 verklaarden Groot-Brittannië en Frankrijk Duitsland de oorlog. Dat veroverde snel grote delen van Europa, waaronder Nederland, stelde daar de rechtsstaat buiten werking en voerden arbeidsdienst in. 

Leerdoel 13

Je kan beschrijven hoe de discriminatie van de Joden en de genocide op de Joden plaatsvond.

KA 41 Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden

Antisemitisme

Antisemitisme is een ander woord voor Jodenhaat, en kan gezien worden als discriminatie én racisme.

Antisemitisme bestaat al duizenden jaren...

Voorafgaand

Rassenleer

• Theorie dat de mensheid verdeeld kon worden in zwakke en superieure rassen

Fasen van discriminatie 

1. uitschelden en buitensluiten 
2. geweld tegen joden
3. joden concentreren 
4. Holocaust (vernietiging van de joden) 

Genocide (volkerenmoord) - 6 miljoen doden 

Fase 1

Uitschelden en buitensluiten

Door propaganda, zoals in de afschuwelijke film De Eeuwige Jood of via hun eigen krant Der Stürmer...

...slagen de Nazi's erin, het Duitse volk te hersenspoelen: Joden moet je uitsluiten!

Buitensluiten

• Spullen kopen in Joodse winkels? Dat doet een échte Duitser niet!
• Joden mogen niet meer komen in parken, winkels, scholen zwembaden.
  

Fase 2

Geweld tegen joden

Kristallnacht

9 november 1938

• In Parijs vermoordt een jonge Jood, Herschel Grynszpan, een Nazi. 
• Na een radiotoespraak van Joseph Goebbels, trekken Duitsers massaal de straat op om eigendommen van Joden te vernielen.
• De politie en SS kregen de opdracht om niet in te grijpen.
• Enorm veel schade aan Joodse gebouwen/ huizen en winkels en geweld tegen joden.

Pogroms

geweld tegen Joden: vaak vernietiging van bezit en doden van joden. 

Fase 3

Ghetto’s

Ghetto

Joden werden ongebracht in ghetto's  (sloppenwijken)

In de ghetto's was het leven zwaar: 

er was te weinig woonruimte voor de duizenden joden die er moesten leven.

Een ander probleem in de ghetto's

was de beperkte hoeveelheid voedsel.

Veel mensen stierven aan ondervoeding

Binnen de ghetto's zag je zelden Duitse soldaten: de meeste taken (bijv. het regelen van voedsel) waren in handen van de Joodse Raad.

Maar als er wél Duitse soldaten kwamen, dan wist je dat het mis was...

...zoals het neerslaan van een opstand in het ghetto van Warschau

Of omdat delen van het ghetto moeten worden ontruimd,

omdat Joden naar concentratiekampen moeten.

...zoals het neerslaan van opstanden in het ghetto.

...of als delen van het ghetto werden ontruimd, omdat de Joden naar concentratiekampen moesten.

Fase 4a

Uitroeiing van de Joden

Het vermoorden van Joden begint al vroeg in de oorlog,

al gaat dit in eerste instantie nog niet systematisch.

Moordcommando's

• In het begin van de oorlog werden joden door de SS doodgeschoten vlak na het veroveren van een stad of dorp
• De joden die niet doodgeschoten waren werden in een ghetto geplaatst

Genocide is een begript voor een volkerenmoord, uitroeiing van een volk, ras of bevolkingsgroep.

Fase 4b

Systematische uitroeiing van de Joden:

Endlösung (=eindoplossing)

Kun jij een paar
concentratiekampen noemen?

• Voor de Duitsers zijn concentratiekampen veel 'overzichtelijker' en 'effectiever' om het 'Joodse probleem' op te lossen.
• Waar in ghetto's nog manieren worden gevonden om te verstoppen voor de Duitsers, is dat in de kampen vrijwel onmogelijk.
• Daarnaast is het persoonlijk doden  van joden ook voor nazi's tamelijk traumatisch.

Zyklon B

• Het was oorspronkelijk een bestrijdingsmiddel tegen ongedierte en bestond al vóór de oorlog.

• Zyklon B bestaat uit korrels die verdampen (blauwzuur) als ze in contact komen met lucht.

Een in het geheim door het verzet gemaakte foto van 

vrouwen die naar een gaskamer lopen

Als de oorlog op zijn einde loopt, moeten de Duitsers al het bewijsmateriaal voor hun misdaden laten verdwijnen: elk lichaam moet weer worden opgegraven en verbrand.

De Amerikaanse generaal Eisenhower bekijkt de verkoolde lichamen van mensen, die waarschijnlijk op het laatste moment nog door de Duitsers zijn vebrand.

Al het bewijsmateriaal moeten worden vernietigd:

kleding, foto's...lichamen.

6.000.000...

6 jaar oorlog

=

1 miljoen joden per jaar

=

83.000 joden per maand

=

>2700 joden per dag

Let op: het systematisch uitroeien begon pas in 1942

Nooit meer?

Na de Tweede Wereldoorlog zijn er gedurende verschillende (burger)oorlogen

groepen mensen vanwege hun afkomst vermoord:

Irak (Koerden)

Joegoslavië (Bosniërs)

Rwanda (Tutsi’s)

Map of Auswitz Birkenau

Leerdoel 12: Je kan beschrijven hoe de discriminatie van de Joden en de genocide op de Joden plaatsvond.

Samenvatting

In het bijzonder joden werden overal systematisch uitgesloten van het openbare leven en uiteindelijk getransporteerd naar vernietigingskampen.

Het optreden van de Duitse bezetters in Noord- en West-Europa
verschilde sterk van hun optreden in Oost-Europa.

2p Geef daarvoor de verklaring vanuit de nazi-ideologie.

Geef antwoord op het leerdoel:
Je kan beschrijven hoe de Tweede Wereldoorlog ontstond en wat er gebeurde in de landen onder Duitse heerschappij.

Keuze

kenmerkende aspecten leren tijdvak 9

jaartallen leren leidende vraag

samenvatten

examenvragen maken

bespreken