M3 - Indonesië H1 par. 3.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

De koloniale relatie tussen Nederland en Indonesië

3. Machtsuitbreiding en verzet (1870-1942)

les 3 : 3.3

Machtsuitbreiding en verzet: 1870-1942

Wat gaan we doen?

•  Huiswerk was: samenvatting 3.2 - check
• herhalen paragraaf 3.1 en 3.2, aantekeningen 3.2 afmaken.
• Filmpje + Lezen Paragraaf 3.3
• Aantekening paragraaf 3.3
• Aan de slag (keuze uit, herhaling, wb of plusopdracht)
• Meer uitleg nodig --> filmpjes met uitleg

Terugblik H1 par. 3.2, aantekeningen!

• Wat waren economische redenen om het cultuurstelsel af te schaffen?
• Wat waren ethische redenen om het cultuurstelsel af te schaffen?
• Welke eilanden zijn er voorbij gekomen? Welke bedrijven?
• Welke wetten worden ingevoerd?

1870 Cultuurstelsel beeïndigd. 

Economische redenen:

 - Liberalen: Vrije economie is voor iedereen het beste. Zij vonden dat de regering zich niet moest bemoeien met welke producten er verbouwd werden.

-Volgens de liberalen kon er door een vrije economie nog veel meer geld verdiend worden in Nederlands-Indië.

Ethische redenen:

- Javaanse boeren werden slecht behandeld; uitgebuit.

-De Nederlandse rijkdom kwam door diefstal uit Nederlands-Indië

Welke eilanden?

Welke wetten?

1880 - wet waarin stond dat koelies die zich niet aan hun contract hielden, gestraft werden.

1907 - Nieuwe wet die situatie koelies verbeterde

Leerdoel H1 3.3

Vandaag leer je: 

Hoe het leven van de Koelies was. Daarnaast ken je het begrip modern-imperialisme en weet je hoe Nederland zijn invloed uitbreidde. 

Begintaak

We kijken een kort filmpje

0

Wat gaan we doen?

• Lezen Paragraaf 3.3

• Aantekeningen

Aan de slag

• Maken van paragraaf 3
• filmpje Atjeh + vragen in aantekeningenboekje (volgende les)
• Samenvatten paragraaf 3

Vanaf 1870: Nederland breidt zijn macht uit

• Grote vraag naar grondstoffen uit Nederlands-Indië (olie, tin, rubber)

• Bouw van het Suez-kanaal zorgt voor goede én veel kortere route naar Nederlands-Indië

• Modern-imperialisme: uitbreiding van het aantal kolonies door Europese landen

Nederlands Imperialisme (1)

• Nederlandse versie van het modern imperialisme
  

• Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) beschermt plantage-eigenaren
  

• Begint met de harde acties na aanval op KNIL (1894: Lombok)

Nederlands Imperialisme (2)

• Conflict met Atjeh (op het eiland Sumatra) wordt erger (1873-1904)
  

• In 1910: heel Nederlands-Indië in bezit van Nederland
  

Johannes van Heutsz

• Generaal-Majoor die de oorlog in Atjeh won voor Nederland:  waakzaamheid en bewegelijkheid

• Tussen 1904 en 1909 Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië

• Zorgde ervoor dat steeds meer vorsten zich gingen onderwerpen aan het Nederlandse gezag

Aan de slag

• Film +opdrachten
• Maken van paragraaf 3
• Oefentoets

Ga naar classroom

Open de oefentoets

Maak de oefentoets. Gaat het nog niet zo goed? Leer dan de aantekeningen, neem de LessonUps door

Afronding

test!

Wat was voor Nederland een reden om rond 1870 zijn grondgebied in Indonesië uit te breiden?

1. Nederland wilde de slavenhandel uitbreiden.
2. Nederland wilde er gevangenen naar toe kunnen sturen.
3. Nederland wilde het Cultuurstelsel uitbreiden.
4. Nederland wilde meer macht en aanzien krijgen in de wereld.

Na de afschaffing van het Cultuurstelsel kwamen er meer particuliere ondernemingen in Indonesië. Op deze ondernemingen ontstond een tekort aan arbeidskrachten.

Op welke wijze werd dat tekort aan arbeidskrachten opgelost?

1. Door het aannemen van blanke Europeanen
2. Door het inhuren van contractarbeiders
3. Door het kopen van slaven

Rond 1870 vestigden steeds meer zelfstandige ondernemers zich in Indonesië.

Zij hielden zich vooral bezig met:

1. landbouw en industrie
2. landbouw en mijnbouw
3. mijnbouw en industrie

Nederland wilde vanaf 1870 in steeds meer gebieden in Indonesië de macht hebben.

Is de volgende zin hiervan een oorzaak of gevolg?

Er kwam oorlog met een aantal inheemse vorsten.

1. Oorzaak
2. Gevolg

Groep theepluksters op Sumatra. Foto gemaakt rond 1910.

Welk antwoord is juist?

1. Deze vrouwen zijn slaven, ze krijgen niet betaald voor hun werk.
2. Deze vrouwen doen herendiensten, hiervoor krijgen ze niet betaald.
3. Deze vrouwen krijgen betaald voor hun werk.

Begrippen Paragraaf 3

• liberalen
• Buitengewesten
• koelies
• Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) 
• modern imperialisme
• Nederlands imperialisme
• nationalisme
• Ethische politiek

Personen Paragraaf 3

• Johannes van Heutsz

Jaartallen uit deze les

• vanaf 1870 liberale politiek
• 1850 mijnwet
• 1870 afschaffing suikercultuur
• 1870 starten plantages
• 1873-1904: Atjeh-oorlogen
• 1870: einde cultuurstelsel

huiswerk:

SO H1 par. 1 en 3 op dinsdag 29/9