2.3 De organen voor vertering

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

2.3 Organen voor vertering

Planning

Planning en leerdoelen bespreken.

Herhalen vorige keer. 

De vertering.

Zelfstandig werken. 

Doelen voor vandaag

De functie van kauwen

1. Voedsel in kleine stukjes verdelen
2. Het oppervlak vergroten
3. Voedsel in grotere stukken verdelen
4. Het oppervlak vergroten en voedsel in kleine stukken verdelen

Wat is een peristaltische beweging

1. Kneden door de darm
2. Voortstuwende beweging van de darm
3. Beweging van de maag met kringspieren

De peristaltische bewegingen
vinden plaats in .......

1. De mond, de dikke darm
2. De darmen, de maag en de slokdarm
3. De maag en de slokdarm
4. De mond en de maag

§2.2 het verteringsstelsel

Het verteringsstelsel bestaat voor het grootste deel uit een (lang) kanaal van de mond tot de anus. Hoe noemen ze dat kanaal? 

slokdarm

Lever + galblaas

Maag

Dunne darm

Dikke darm

Mond

Mond-en keelholte

Bij slikken:

Huig: sluit neusholte af

Strotklepje: sluit luchtpijp af

Speekselklieren: produceren 

In de mond- en keelholte

Speeksel gemaakt door 

paar 3 speeksel klieren.

Speeksel bestaat uit water,

slijm en enzym, het:

• laat het voedsel makkelijk
  in je keel glijden
• verteert zetmeel
• doodt bacteriën 
  

Verteringsorganen

Deze stoffen kunnen we direct in ons
bloed opnemen:

• glucose
• mineralen
• water
• vitaminen

Ze hoeven dus niet verteerd te worden!

Eiwitten, koolhydraten en vetten kunnen niet direct opgenomen worden in het bloed,

ze zullen daarom  eerst verteerd moeten worden. 

slokdarm naar maag

De maag

De maag

Wat gebeurt er in de maag?

In de maag wordt het voedsel vermengd met maagsap. Maagzuur (pH 2) bevat enzymen. Maagzuur doodt bacteriën.

Welke enzymen?

De enzymen in de maag breken eiwitten af. De maag zelf heeft een beschermlaag (slijmvlies) tegen die enzymen.

Twaalfvingerige darm, lever, galblaas en alvleesklier.

Twaalfvingerige darm

Twaalfvingerige darm

Sappen toegevoegd: 
- uit de lever: Gal
- Uit de alvleesklier: Alvleessap

alvleesklier

de alvleesklier produceert alvleessap (enzym).

alvleessap breekt eiwitten, koolhydraten en vetten af.

Gal

De lever produceert gal. De gal wordt in de galblaas opgeslagen (bewaard). 

Als er vet verteerd moet worden, komt er gal vanuit de galblaas bij de voedselbrij waar vet in zit. 

Gal

Gal emulgeert vetten.

Vet lost niet op in water maar vormen juist grote vetdruppels. 

Gal breekt de grote druppels af in kleinere druppels zodat ze makkelijk verteerd worden.

Dunne darm: darmsap met enzymen voor vertering van eiwitten en koolhydraten

Dunne darm

- Darmsap bevat enzymen voor de vertering van eiwitten en koolhydraten)

- Darmplooien met darmvlokken (één cellaag dik)

- Groot oppervlakte voor goede en snelle opname van voedingsstoffen

Blinde darm

De "blinde darm" is het wormvormige aanhangsel aan de dikke darm en bevindt zich meestal rechtsonder in de buik.

Dit kan ontsteken.

BLINDEDARMONTSTEKING

Dikke darm

De dikke darm is 1,5 meter lang

In de dikke darm wordt vocht uit de onverteerde voedselbrij opgenomen (indikken).

Kunnen we toch cellulose verteren?

In de dikke darm leven bacteriën die een enzym produceren voor de vertering van cellulose.

Maken van

 cellulose ->glucose-> deels terug naar bloed

Na het verteren

 

Poep wordt verzameld in de endeldarm en verlaat via de anus je lichaam.

Waar wordt eten verteerd

Verteringssappen ‘knippen’ grote voedingsstoffen in kleine stukken. 

Dat gebeurt op vier plekken:

1 speeksel – in de mond

2 maagsap – in de maag

3 alvleessap – in de twaalfvingerige darm

4 darmsap – in de dunne darm

KGT:

Maak opgave 1 tot en met 10 van 2.4

Je mag fluisterend overleggen

Als je klaar bent ga je nakijken!

Havo:

Maak opgave 1 tot en met 9 van 2.3. 

Je mag fluisterend overleggen met je buren. 

Als je klaar bent ga je nakijken!