§7.4 Verteren llnversie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§7.4 - Verteren

Programma

• Huiswerk
• Leerdoelen


• Uitleg
  
• Opdracht/werkvorm
  
• Afsluiting
• Tijd over? Aan de slag
  

Leerdoelen 7.4

Ik kan...

...vertellen hoe het verteringsstelsel is gebouwd.

...van de diverse organen van het verteringsstelsel vertellen wat de werking en functie is.

… uitleggen hoe je voorkomt dat je ziek wordt van voedsel.

… je kunt de begrippen ADI en LD50 verklaren.

Huiswerk (=weektaak)

Leer §7.4; maak opdr. 4, 5, 11, 22 (blz. 31-36).

Leer §7.56; maak opdr. 4, 10 (blz. 42-44).

Kijk de opdrachten goed na. Maak de voorbereidingsopdracht van het practicum. Lever het verslag over de pinda's in, uiterlijk op 8 oktober, vóór het begin van de les, op papier =  via de ELO

In welke drie groepen worden voedingsstoffen ingedeeld?

Natasja is ernstig ziek geweest. Ze heeft lang in bed gelegen en is afgevallen en haar spieren zijn verzwakt. Vanwege haar gezondheid moet ze aansterken. Daarom eet ze volgens de schijf van vijf. Van welke voedingsmiddelen moet Natasja wat extra eten, zodat ze aansterkt?

1. bruin brood, aardappelen en peulvruchten
2. appels, sinaasappels en bananen
3. bloemkool, paprika en tomaten
4. tofu, vlees en vis

Wat is cholesterol en waar zorgt het voor?

Leerdoel

Ik kan uitleggen hoe voedsel wordt verteerd en welke organen hierbij betrokken zijn.

Je keelholte is een soort kruispunt. De lucht die je in- en uitademt komt hier doorheen. En het voedsel dat je doorslikt ook. Als je tijdens het eten veel praat, kan hier iets misgaan. Je kunt je verslikken. Wat gebeurt er als je je verslikt?

Langs welke organen gaat je eten (en etensresten), voordat je het uitpoept?

Wat is vertering?

• Grote voedingsstoffen zoals eiwitten, vetten en koolhydraten, kunnen niet meteen in het bloed worden opgenomen.

• Het klein maken van voedingsstoffen (door verteringssappen) heet vertering.

Eigenschappen:

- Vorm

- Temperatuur

- Zuurgraad

3 stappen

1. Binden

2. Knippen

3. Loslaten

Optimumtemperatuur

< 10: werkt het niet

37: optimaal, het snelst

> 45: stuk

Voedingsstoffen die moeten worden verteerd

Voedingsstoffen die niet worden verteerd.

Mineralen

Zetmeel

Eiwitten

Vetten

Water

Koolhydraten

Vitaminen

Enzymen zijn gevoelig voor temperatuur. Ze werken het beste bij de optimumtemperatuur. Wat gebeurt er met het enzym als deze boven de maximumtemperatuur komt?

1. Het enzym gaat sneller werken.
2. Het enzym gaat langzamer werken.
3. Het enzym gaat kapot.
4. Het enzym werkt niet meer.

Peristaltische bewegingen

• 2 soorten spieren spelen een rol bij het vervoer in je verteringsstelsel.

• Kringspieren en lengtespieren trekken om en om samen om het eten verder te duwen.

Welk begrip hoort er bij de volgende omschrijving:
Het kleinmaken van voedsel

Wat zijn peristaltische bewegingen?

In de meeste verteringssappen zitten enzymen. Leg in drie stappen uit hoe enzymen werken.

Waar wordt je voedsel verteerd?

• De eerste stap van vertering vindt plaats in de mondholte (speeksel): zetmeel
  
• De vertering gaat verder in de maag (maagsap): eiwit

• In de twaalfvingerige darm gaan gal en alvleessap verder met de vertering. Gal is GEEN verteringssap, het is een hulpstof!!: zetmeel, eiwit en vet

• In de dunne darm wordt de vertering afgerond (darmsap). De voedingsstoffen kunnen hierna het bloed in.

Waar worden geen verteringssappen aan de voedselbrij toegevoegd?

1. Maag
2. Twaalfvingerige darm
3. Dunne darm
4. Dikke darm

Noem drie voorbeelden van verteringsklieren bij mensen.

Waar komen de voedingsstoffen in het bloed?

• In de dunne darm zijn de voedingsstoffen klein genoeg om in het bloed te worden opgenomen.

• De dunne darmwand is erg dun en bevat veel haarvaten. De voedingsstoffen kunnen gemakkelijk door de wand heen (bron 10).

• Door de darmplooien met darmvlokken is het oppervlakte van de dunne darmwand erg groot.

0