5.4 Voortplanten dl 1

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

5.4: Voortplanten

Fotosynthese

Zonlicht

Koolstofdioxide

Glucose

Zuurstof

Water

Hoe heet dit?

Bol of Knol?

+

+

Reactieschema van de fotosynthese

Glucose

Water

Licht

Koolstofdioxide

O2

Aan het einde van de les kan je... 

• ... de naam en kenmerken van de onderdelen van een bloem benoemen en hun  functies uitleggen


• ... de verschillende manieren van bestuiving uitleggen

Voortplanting

Bij voortplanting ontstaan nieuwe planten

Een plant heeft bloemen voor de voortplanting

0

Onderdelen van een bloem met functie

• Bloembodem: hieraan zitten andere delen van de bloem vast.
  
• Kelkbladeren: groene blaadjes, beschermen de bloem tegen kou, uitdroging en beschadiging als de bloem in de knop zit.
  
• Nectarkliertjes: klieren onderin de bloem, die nectar maken = zoete stof die insecten eten.
  
• Kroonbladeren: gekleurde bloemblaadjes, hiermee lokt de plant insecten.
  
• Stamper: middenin de bloem, is voor de voortplanting
  
• Meeldraden: staan rondom stamper, zijn voor voortplanting
  

0

De gekleurde bladeren waarmee insecten naar de plant worden gelokt heten:

1. Kelkbladern
2. Kleurbladeren
3. Kroonbladeren
4. Prinsbladeren

Hoe heet dit type blad?

Onderdelen van stamper en meeldraden

Stamper (Vrouwelijk)

• De stempel, stijl en het vruchtbeginsel samen heet de stamper
  
• In het vruchtbeginsel zit een zaadbeginsel (met eicel)
  
• Dit zijn de 'vrouwelijke' geslachtsdelen van de bloem 
  

Meeldraad (Mannelijk)

De helmknop en het helmdraad vormen samen de meeldraad

De stuifmeelkorrels te vergelijken met zaadcellen van mensen

Dit zijn dus de mannelijke geslachtsdelen van de bloem

Stuifmeel is afkomstig van de

1. Stamper
2. Meeldraad

Hoe heet dit onderdeel van de stamper?

Bestuiving

 "Stuifmeel van de meeldraden van een bloem gaan naar de stamper van een bloem van dezelfde soort plant."

Eigen stamper = zelfbestuiving

Stamper van ander individu van dezelfde soort =kruisbestuiving 

Hoe heet het proces
op het plaatje?

1. overdrachtbestuiving
2. zelfbestuiving
3. kruisbestuiving
4. automatische bestuiving

Bestuiving: Insecten

• Kleur en geur lokt insecten
  
• Tijdens zoeken/eten naar nectar plakt stuifmeel op insect
  
• Insect gaat naar andere bloem en raakt daar de kleverige stempel
• Stuifmeel op Stempel = Bestuiving
  

0

Bestuiving: wind

Minder opvallend dan insectenbloemen

Meeldraden hangen ver uit bloem (meer contact wind)

Verschillende mechanismes om door de wind meegenomen te worden (video)

Verschil insectenbloem en windbloem

Insectenbloem

Windbloem

geen 

kroonbladeren

nectar

meeldraden 

in de bloem

maken veel stuifmeel

geur

felgekleurde kroonbladeren

stuifmeel

kleverig

Een insectenbloem heeft opvallende kroonbladeren om insecten te lokken

1. Waar
2. Niet waar

Bekijk de afbeelding

BOVEN: insectenbloem

ONDER: windbloem

1. Waar
2. Niet waar