H6: 1 Opwarming van de aarde (les 1)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

 Hoofdstuk 6 Nederland: klimaat en duurzaamheid

§6.1 Nederland duurzaam?

Deelvraag:

Wat kun je doen tegen klimaatverandering?

Leerdoelen

Deze les:

- Je kunt uitleggen waardoor de aarde opwarmt.

- Je kunt uitleggen op welke twee manieren CO2-uitstoot verminderd kan worden.

- Je kunt uitleggen wat het versterkt broeikaseffect inhoudt.

- Je kunt enkele voorbeelden van hernieuwbare energiebronnen benoemen

- Je kunt uitleggen wat het begrip duurzaam betekent.

Minder koolstofdioxide in de dampkring

- De meeste landen willen iets doen tegen de klimaatverandering. Ze hebben met elkaar afgesproken dat de aarde niet meer dan 2 °C mag opwarmen.

- In 2050 wil Nederland zelfs dat mensen helemaal geen invloed meer hebben op het klimaat -> klimaatneutraal

Maar hoe?

Maar hoe?

1.  Door energiebesparing. Je kunt zuiniger met energie omgaan door muren, daken, vloeren en ramen van huizen en gebouwen goed te isoleren.
   
   
2. Door hernieuwbare energiebronnen te gebruiken. 

Duurzame of hernieuwbare energiebronnen

--> Raken nooit op

--> Dragen niet bij aan het broeikaseffect

• Problemen: Duur en niet zo krachtig en betrouwbaar.

Vergelijk Nederland met de wereld. Wat valt op?

In Nederland is het aandeel duurzame energie nog klein.

Belangrijkste duurzame energiebronnen

1. Zonne-energie
2. Windenergie
3. Aardwarmte
4. Waterkracht
5. Biomassa

B142 (Versterkt)broeikaseffect

• Het natuurlijke broeikaseffect = het vasthouden van de zonnewarmte door de dampkring.
  ➡ broeikasgassen als koolstofdioxide (CO₂), methaan, waterdamp
• CO2 in de lucht door verbranding van fossiele brandstoffen (aardolie, aardgas, steenkool)
• Meer CO2 in de lucht ➡ versterkt broeikaseffect

Aan de slag

werkboek blz. 109, maak opgave: 1 t/m 5

Gevolgen van het gebruik van fossiele brandstoffen 

• Klimaatverandering => extra CO2 in de lucht
• Een tekort dreigt: de voorraad neemt af, terwijl de vraag toeneemt.

Oplossingen: 

• Energiebesparing: Minder (fossiele) energie gebruiken.
• Duurzame / hernieuwbare energie: Raakt niet op en brengt geen CO2 in de lucht.

Energietransitie

Overgang van het gebruik van fossiele energiebronnen naar duurzame energiebronnen.

www.nu.nl

Van grijs naar groen

• Zonne-energie:
  - nadeel: betrouwbaarheid 
   lage opbrengst winter
• Lucht- en bodemwarmte:
  warmtepompen verwarmen huis en kraanwater.

Van grijs naar groen

• Biomassa: organisch materiaal.
  - houtresten, groente-, fruit-, tuinafval, oud papier, plantaardige olie, mest.
  -  in te zetten voor elektriciteit en als biobrandstof.

Van grijs naar groen

• Biomassa is een duurzame energiebron:
  - raakt nooit op.
  - CO₂-neutraal: er komt bij de verbranding alleen CO₂ vrij dat planten en bomen tijdens hun leven hebben opgenomen.
  
  - maar: + steeds nieuwe planten en bomen nodig + groei bomen kost tijd.

Belangrijkste duurzame energiebronnen

1. Zonne-energie
2. Windenergie
3. Aardwarmte
4. Waterkracht
5. Biomassa

B130 Duurzame energie

• Hernieuwbare energiebronnen /  duurzame energiebronnen:
  - raken bij het gebruik ervan niet op.
  - dragen niet bij aan het versterkt broeikaseffect.
  
  • Zonne-energie: zonlicht.
  • Windenergie: wind.
  • Hydro-elektriciteit: vallend water.
  • Biomassa: organisch materiaal, plantaardige olie, mest. 
  • Geothermische energie: aardwarmte.

Bereken je energie footprint hier