Thema 3 Mens en Milieu basisstof 3 en 4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Thema 3: Mens en milieu

Basisstof 3 en 4

Wat weet je nog van de vorige paragrafen?

Pak je IPad en doe mee!

Vorige keer heb je geleerd waarvoor mensen het milieu gebruiken.
Op welke manieren gebruikt de mens het milieu?

1. Voor zuurstof, water, voedsel, energie en grondstoffen
2. Voor recreatie
3. A en B zijn beide onjuist
4. A en B zijn beide juist

Waarvan is het toevoegen van stoffen aan het milieu een voorbeeld?

1. Aantasting
2. Toename biodiversiteit
3. Uitputting
4. Vervuiling

Waar is sprake van een duurzame voedselproductie?

1. Alleen in de biologische veeteelt
2. Alleen in de bio-industrie
3. Bij geen van beide
4. Zowel in de biologische veeteelt als in de bio-industrie

Leerdoelen deze week:

1. Je kunt uitleggen wat akkerbouw en tuinbouw is
2. Je kunt de kenmerken van bestrijdingsmiddelen en biologische bestrijding noemen.
3. Je kunt het verschil uitleggen tussen niet-biologische landbouw en biologische landbouw.
4. Je kunt de belangrijkste energiebronnen noemen met hun voordelen en nadelen.

Basisstof 3: Plantaardig voedsel

• Plantaardig voedsel komt uit de akkerbouw.
• Er zijn verschillende vormen van akkerbouw:

1. monoculturen
2. tuinbouw
3. glastuinbouw
4. Biologische tuinbouw

Monocultuur

één soort voedingsgewas op een grote akker

Er kunnen grote machines gebruikt worden

Er wordt veel kunstmest gebruikt

Voordelen: hoge productie, lage prijs

Nadelen: uitputting van de bodem, grotere kans op ziekten en plagen.

Tuinbouw 

Tuinbouw = akkerbouw, waarbij kleinere of geen machines gebruikt worden

Er zijn 2 soorten tuinbouw:

1. in open grond (=tuinbouw)

2. in kassen (= glastuinbouw)

Voordelen glastuinbouw: hele jaar door is het gewas te kweken, hoge opbrengst en optimale groei. Temperatuur, water, licht en hoeveelheid voedingsstoffen zijn makkelijk te regelen.

Nadelen glastuinbouw: veel energie nodig, veel afvalstoffen door verbranding aardgas

Biologische tuinbouw

Kleinschalige tuinbouw zonder gebruik van kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen

Er wordt aan vruchtwisseling gedaan: elk jaar wordt een ander soort gewas op het stuk grond verbouwd, om ziekten en uitputting van de bodem te voorkomen.

Nadeel: opbrengst is lager

Waarvan zie je
hiernaast een voorbeeld?

1. Akkerbouw
2. Biologische tuinbouw
3. Glastuinbouw
4. Tuinbouw

Ziekten en plagen in de akkerbouw

Ziekten: Door bacteriën en schimmels

Plaag: veel dieren eten van de gewassen.

Komt beide veel voor in monoculturen omdat:

1. Gewassen dicht op elkaar staan

2.Er voldoende voedsel is dat een diersoort lekker vind

Bestrijden van ziekten en plagen

Dit kan op twee manieren:

1. Met chemische bestrijdingsmiddelen 
2. Biologisch

Chemische bestrijdingsmiddelen

Ook wel biociden, pesticiden of gewasbeschermingsmiddelen genoemd.

Voordelen:

• goedkoop
• effectief
• werkt snel

Chemische bestrijdingsmiddelen

Nadelen:

• Wordt langzaam afgebroken, blijft daardoor lang in het milieu
• Er kan resistentie (=ongevoeligheid) ontstaan
• Bij het gebruik van niet-selectieve middelen kunnen ook nuttige organismen dood gaan.

Worden bij biologische bestrijding biociden gebruikt?

1. Ja
2. Nee

Gaat de zin hieronder over een plaag of over een ziekte?

Aardappelrot is een bacterie die aardappels aantast.

1. Plaag
2. Ziekte

DDT is een bestrijdingsmiddel dat vroeger gebruikt werd om plagen van verschillende soorten insecten te bestrijden.
Is DDT een selectief of niet-selectief bestrijdingsmiddel?
Leg je antwoord uit.

Energie

Fossiele brandstoffen Aardgas

                                               Aardolie

                                               Steenkool

Duurzame energie        Zonne energie

                                               Windenergie

                                               Biobrandstoffen

Welk van de volgende soorten energie is een duurzame energie

1. Kernenergie
2. Waterkrachtenergie
3. Aardgas

Aan de slag

Maak basisstof 3 en 4
Deze moeten aan het einde van het volgende lesuur af zijn.

Noem 2 dingen die je vandaag geleerd hebt.

Schrijf 1 ding op dat je nog lastig vindt.

Was het nu makkelijker om op te letten tijdens de uitleg, omdat je steeds tussendoor op je Ipad mee moest doen om vragen te beantwoorden?

1. 
2. 
3. 
4. 

Heb je nog tips voor mij?