les 5 - 5 havo - periode 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom!

Als de timer is afgelopen heb je...

• Tas op de grond
• Leer- en opdrachtenboek op tafel
• Telefoon in je tas of telefoontas

Telefoon in telefoontas of eigen tas

Vandaag

- Startopdracht

- HW bespreken  §2.4 & §2.5

- Uitleg §2.6 & §2.7

- Exit ticket

Herhalingsvragen

1. Wat zijn endogene en exogene processen?
2. Wat is de reden dat de oceanische korst lager ligt dan de continentale korst?
3. Waarom is de golf van een tsunami juist bij de kust zo hoog?
4. Hoe heet de plek onder de aardkorst waar een aardbeving ontstaat?
5. Wat is het verschil tussen fysische en chemische verwering?

Startopdracht

• Wat?  Maken stencil startopdracht.
• Klaar? Doornemen H2

Huiswerk bespreken: 

2.4: opdr. 1,4,5

2.5: opdr. 1,4,5

Theorie §2.6 en §2.7

De opbouw van het laagland

De vorming van gebergten

Leerdoelen §2.6 en §2.7

• In welk deel van rivierenstelsel worden klein, zand, grind afgezet? 
• Waarom juist daar?
• 
  
• Waarom vormt een delta zich juist bij zee? 

• Welke twee type gebergten onderscheiden we? Hoe ontstaan deze?
• 
  
• Wat is het verschil tussen een horst en slenk?

• 
  

2.6 De opbouw van het laagland

H2 Exogene en Endogene processen

Domein Aarde

H5

Verschijnsel?

0

• Welke exogene processen zie je hier?

• Wat valt je op aan het gesteente van de kant?

Sediment

Grind, zand en klei

= verweringsmateriaal

= materiaal dat zorgt voor erosie

Sedimentatie - Overstromingsvlakte

Benedenloop: vlak -> rivier gaat langzamer stromen

-> Sedimenten worden afgezet/bezinken

in rivierbedding: grind

Oever: zand

Achter de oever: klei

Waar grind, waar zand, waar klei?

Delta

Bij zee

Stroming stopt -> Sedimenten laten vallen

2.7 De vorming van gebergten

Waar ontstaan bergen?

1. Randen van platen als gevolg van convergentie, divergentie of transforme plaatbewegingen. Meestal convergentie. 
2. Waar vroeger platen bij elkaar kwamen

Twee soorten gebergten

1. Plooiingsgebergte

2. Breukgebergte

1. Plooiingsgebergte

- Gebergte dat ontstaat door druk in de aardkorst waarbij gesteente geplooid en opgeheven wordt. 

- Lagen sediment --> sedimentgesteente

- Lagen sedimentgesteente worden samengeperst en verbogen.

- Bijv. in de Alpen

Voorbeeld: plooiingsgebergte

Andes

Himalaya

Oceanische plaat	Continentale plaat
Zwaar en dun	Licht en dik
Nazcaplaat	Zuid-Amerikaanse plaat

Continentale plaat	Continentale plaat
Ongeveer even...	...zwaar
Indische plaat	Euraziatische plaat

Convergerende platen

Voorbeeld: plooingsgebergte

Andes

Himalaya

Oceanische plaat	Continentale plaat
Zwaar en dun	Licht en dik
Nazcaplaat	Zuid-Amerikaanse plaat

Continentale plaat	Continentale plaat
Ongeveer even...	...zwaar
Indische plaat	Euraziatische plaat

2. Breukgebergte 

Dit gebergte ontstaat als langs een breuk delen van de aardkorst omhoog bewegen door subductie. 

Aardplaat beweegt twee kanten op. 

Plaat scheurt/breekt.

Deel zakt weg -> Slenk

Hoge rand -> Horst

Breukgebergten

Breukgebergten ontstaan waar twee continentale platen uiteen drijven (divergentie). Een

deel van het gebied langs de breuk komt omhoog (horst) of zakt weg (slenk).

Aan de slag: individueel uitwerken (Zs). Oortjes mogen.

1. Maak  H2.6: opdr. 1,2,6 & H2.7: opdr. 1,2,4.

2. Klaar? Doornemen H2.

Reflecteren op de les

Exit Ticket

Pak je telefoon, scan de barcode en beantwoord de drie gestelde vragen.