Nectar 3.4 Voedselrelaties

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Thema 3

Organismen leven samen

Lesindeling

Vorige keer

Leerdoelen

Uitleg 3.4 Voedselrelaties

Nabespreken oefenvragen vorige les

Huiswerk 

Lesafsluiting

haaksnavel

zeefsnavel

pincetsnavel

kegelsnavel

Sleep de afbeelding van de soort snavel en het soort voedsel naar het juiste hokje.

Fotosynthese

Glucose

Koolstofdioxide

Zuurstof

Water

Zonlicht

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun jij:

1. Uitleggen uit welke verschillende niveaus een ecosysteem is opgebouwd (individu, populatie, levensgemeenschap, ecosysteem)
   
2. Een voedselketen maken met hierin de producenten en consumenten van verschillende ordes
3. Uitleggen hoe een voedselpiramide is opgebouwd en hoe je een voedselpiramide kunt aflezen.
4. Uitleggen wat een piramide van biomassa is

Uitleg 3.4 Voedselrelaties

Ecosysteem

Alle biotische en abiotische factoren in een bepaald gebied

Bijvoorbeeld:

In de sloot leven vissen, algen, waterplanten, kikkers en insecten (biotische factoren). De watertemperatuur, de helderheid van het water en de hoeveelheid licht (abiotische factoren) spelen een rol in het leefgebied van deze dieren en planten. 

Niveaus van een ecosysteem

Voedselrelaties

In ieder ecosysteem is de voedselrelatie een belangrijke biotische factor. Een voedselrelatie geeft aan welke organismen in een ecosysteem elkaar eten. 

Voedselketen

Voedselketen

Begint altijd met een producent. Vervolgens komen de consumenten. 

Je noteert altijd een pijltje tussen de organismen. 

Voedselketen

Voedselweb

In een ecosysteem zijn verschillende voedselketens. 

Wanneer deze ketens met elkaar verbonden worden krijg je een voedselweb. 

Voedselpiramide

Je kunt ook gaan kijken naar de aantallen organismen die opgegeten worden in een voedselketen.

Je maakt dan een voedselpiramide.

Voedselpiramide: piramide van aantallen

een piramide die laat zien hoeveel organismen de ene soort nodig heeft om te overleven.

De havik eet koolmezen.

De koolmezen eten rupsen.

De rupsen eten bladeren.

Biomassa

Het gewicht van alle stoffen in een organisme, zonder water.

Dieren verbruiken stoffen, scheiden stoffen uit en bouwen stoffen op. 

er is dus eigenlijk sprake van (zonne)energieverlies

in de biomassa is zonne-energie vastgelegd

Piramide van biomassa

Blauw = verbranding

Bruin = vertering

Rood = assimilatie van eiwitten

maken en nakijken/ verbeteren 3.4

Voedselkringloop

Producenten = produceren energierijke stoffen

Consumenten = gebruiken energierijke stoffen

Afvaleters = consumenten die de resten van dode dieren en planten eten

Reducenten = reduceren het restafval tot mineralen

Stofwisselingsprocessen

1. Fotosynthese = aanmaak energierijke stoffen door producenten

2. Verbranding = afbraak energierijke stoffen (alle organismen doen dit!)

Stoffen bestaan uit bouwstenen (moleculen)

Koolstofkringloop

Koolstof is een stof die aanwezig is op aarde.

Koolstof komt voor in de oceanen, atmosfeer, biosfeer etc. 
Koolstof wordt gebruikt door organismen.

maken

zelf samenvatten 3.5

afmaken samenvatten 3.1 t/m 3.5

oefentoets op de digitale methode.

Een boom is een producent

1. Juist
2. Onjuist

Een havik is een producent

1. Juist
2. Onjuist

Een reiger is een consument

1. Juist
2. Onjuist

Een individu is onderdeel van een populatie

1. Juist
2. Onjuist

Klaas zegt:
Een ecosysteem omvat alle abiotische factoren in een bepaald gebied.
Is zijn uitspraak juist of onjuist?

1. Juist
2. Onjuist

Zet deze dieren in de goede volgorde van de voedselketen.

Voedselketen

Voedselweb

Welk begrip hoort bij welke omschrijving?

het gewicht van alle organische stoffen in een organisme

schema dat laat zien hoeveel individuen in elke schakel van een voedselketen voorkomen

schema dat laat zien wat het gewicht is van alle organische stoffen in elke schakel van een voedselketen

Biomassa

Piramide van aantallen

Piramide van biomassa

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun jij:

1. Uitleggen uit welke verschillende niveaus een ecosysteem is opgebouwd (individu, populatie, levensgemeenschap, ecosysteem)
   
2. Een voedselketen maken met hierin de producten en consumenten van verschillende ordes
3. Uitleggen hoe een voedselpiramide is opgebouwd en hoe je een voedselpiramide kunt aflezen.
4. Uitleggen wat een piramide van biomassa is

Wat heb je deze les geleerd?