11.2 Verteringsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

11.2 Verteringsstelsel

Leerdoelen:

- Je kent het verschil tussen mechanische verkleining en chemische vertering

- Je licht functies toe van organen die betrokken zijn bij de vertering

- je beschrijft de rol van darmbacterien

- Kun je de functies van het verteringsstelsel beschrijven

Vertering

Vertering = het afbreken van voedingsstoffen, zodat deze kunnen worden opgenomen in de dunne darm.

mechanische verkleining (kauwen) -> groter oppervlakte waar enzymen op in kunnen werken

Verteringsstelsel

Mondholte

• kiezen, tanden (mechanische verkleining)
• speekselklieren produceren speeksel. Dit bevat:

- slijm

- eiwitten met bacterie/schimmel

dodende werking

- amylase (zetmeel afbraak)

• huig, strotteklep

peristatische bewegingen komen ook voor in de dikke en dunne darm

Maag

• Sterke spieren die voedsel kneden en vermengen met maagsap
• Maagsapklieren maken maagsap. Dit bestaat uit:

- zoutzuur (zorgt voor lage pH waardoor eiwitten opzwellen en bacteriën gedood worden)

- pepsinogeen -> peptase (pepsine) (breekt eiwitten af)

- slijm dat de maagwand beschermd

12-Vingerige darm

Hier monden afvoerbuizen van galblaas en alvleesklier uit

Alvleessap:

- HCO3-  (zorgt voor verhoging van pH)   

- De enzymen amylase, tryptase en lipase

Gal:     

- gemaakt door lever, nodig voor vetverte-

ring, maar is geen enzym              

Dunne darm

• Opname van voedingsstoffen. Sterk geplooid oppervlakte, waardoor veel opname mogelijk is. 
• Opname van vet gaat via lymfevaten
• Darmsapklieren voor laatste stukje vertering. Darmsap bevat de enzymen: peptidase, 

      maltase, lactase en 

      saccharase

Dikke darm

Hier vindt de terug resorptie van water en opname van zouten plaats.

Bij de overgang van de dunne darm naar dikke darm zit de blinde darm. 

In de endeldarm vindt de opslag van ontlasting 

plaats. Via de anus verlaten onverteerde resten 

het lichaam.

Huiswerk opgave 17 t/m 24

 

Leerdoelen:

- Je kent het verschil tussen mechanische verkleining en chemische vertering

- Je licht functies toe van organen die betrokken zijn bij de vertering

- Je kan de functies van het verteringsstelsel beschrijven

                 Maak nu stencil: overzicht vertering

Darmflora

In je darmen zitten 500 tot 1000 verschillende soorten bacteriën.

In totaal zitten hier 10¹⁴ 

(100000 miljard!) bacteriën.

Zij leven van (on)verteerde stoffen, produceren stoffen: nuttig en slecht.

Bacteriën in je darmen komen van:

- geboortekanaal,

- borstvoeding

- bacteriën die je later tegenkomt.

Door gebruik van antibiotica verstoor je de darmflora.

Probiotica:

bacteriën die je gezondheid positief beïnvloeden

Prebiotica:

onverteerbare plantendelen die de groei van bacteriën stimuleren

Wat kun je doen voor je bacteriën?

1. Eet 'echt' eten (onbewerkt voedsel)

2. Eet groentes met vezels (bijv. spinazie)

3. Eet probiotisch voedsel (bijv. yoghurt, zuurkool)

4. Gezonde vetten (noten, advocado)

Leerdoel 6

Maak nu opgave 25 t/m 28

Oefen daarna op biologiepagina (vlgd slide)

https:

https:

Aan de slag en Huiswerk

Maak paragraaf 11.2. Volgende les practicum aantoningsreacties. Huiswerk is voor donderdag 2-11.