H1-H3 grammatica en formuleren herhalen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Grammatica/

Formuleren

Doel: ik kan samentrekkingen herkennen en verbeteren.

Doel: ik kan verwijswoorden correct gebruiken.

Doel: ik kan (beknopte) bijzinnen herkennen en verbeteren.

Wat weten we nog over de samentrekking?

Samentrekking

• Voorwaarts: eerste deel hetzelfde
• groene broeken en (...) jurken
• Mijn broer koopt huizen en (...) hotels voor de Kalverstraat.
• Achterwaarts: laatste deel hetzelfde
• paarse (...) en gele rokken
• Mijn broer huurt (...) en mijn zus koopt een huis.

Samentrekking

vorm

functie

betekenis

Wat lekkers, daar heb ik zin in en staat in de kast.

1. goed
2. fout

Want...

Wat lekkers (geen ow) daar heb ik zin in en (wat lekkers  ow) staat in de kast.

Verwijswoorden

Ezelsbruggetje PSV en BZN

Wanneer is iets een persoonlijk voornaamwoord en wanneer bezittelijk?

persoonlijke voornaamwoorden: ik, me, mij (geven een persoon aan)

bezittelijke voornaamwoorden: mijn, m'n (geven een bezit aan)

Verander de zin in de ik-vorm of vul een naam in

naam= PSV          naam+s= BZN

Heb je je huiswerk gemaakt? -> Heb ik mijn huiswerk gemaakt. Heeft Piet zijn huiswerk gemaakt?

Dus: eerste je is een persoonlijk voornaamwoord, tweede je is een bezittelijk voornaamwoord

mannelijk of vrouwelijk?

de-woorden M/V?

Mannelijk

- biologisch geslacht

- concrete woorden

Vrouwelijk

- biologisch geslacht

- abstract

- heid, -nis, -schap, -de, -te, -ij, -erij, -arij, -enij, -ernij, -ing, -st , -ie, -tie, -sie, -logie, -sofie, -agogie, -iek, -ica, -theek, -teit, -iteit,  -tuur, -suur, -ade, -ide, -ode, -ude, -ine, -se, -age, -sis, -tis, -xis

hun of hen?

Hun of hen

Hen

- Wanneer het een lijdend voorwerp is (wie/wat + wg + o)

- Na een voorzetsel (kast-woorden)

Hun

- Als het een meewerkend voorwerp is en geen voorzetsel ervoor heeft staan (aan/voor + wie/wat + wg + o + lv)

- Gebruik hun NOOIT als onderwerp (Hun komen ook)

Geef de juiste vorm aan.

De kinderen gingen hun vader in de gevangenis bezoeken, maar de man wilde hen/hun niet zien.

1. hen
2. hun

Want...

De kinderen gingen hun vader in de gevangenis bezoeken, maar de man wilde hen niet zien.

Hen = lijdend voorwerp

 -> verwijst naar de kinderen

 -> achterhalen wat de kinderen voor zinsdeel is

         - wilde zien=wg, de man=ow, hen=lv

Geef de juiste vorm aan.

Toen de docenten de trainingen bezochten, boden de trainers hen/hun een lunch aan.

1. hen
2. hun

Want...

Toen de docenten de trainingen bezochten, boden de trainers hun een lunch aan.

Hun = meewerkend voorwerp

 -> verwijst naar de docenten

 -> achterhalen wat de docenten voor zinsdeel is

         - boden aan=wg, de trainers=ow, een lunch=lv, hun=mw

Dat of wat

Gebruik dat als je verwijs naar een het-woord

   vb. Het prachtige huis dat daar staat........

Gebruik wat als je verwijst naar:

 - een overtreffende trap (het mooiste wat ik ooit heb gezien)

 - een onbepaald voornaamwoord (hij heeft iets wat ik ook graag wil hebben) 

 - een hele zin (De sporters hebben zich goed ingezet tijdens de training, wat de trainers positief vonden)

... is het allermoeilijkste ... ik ooit heb gedaan.

1. dat/ dat
2. wat / dat
3. wat / wat
4. dat / wat

verschil hoofdzin en bijzin?

Hoofdzin + (beknopte) bijzin

• Hoofdzin: pv en ow naast elkaar, kan niets tussen
  
• Bijzin: pv en ow niet naast elkaar, kan iets tussen (niet-proef)
  
• Beknopte bijzin: geen pv, geen ow, maar voltooid deelwoord, onvoltooid deelwoord of te + infinitief. Verzwegen ow moet overeenkomen met die van de hoofdzin.
  

Hoofdzin + (beknopte) bijzin

Terwijl ik naar school liep, zag ik de vogeltjes in de eikenboom langs de hoofdstraat nestjes bouwen op de bovenste tak.

Lopend naar school, zag ik de vogeltjes in de eikenboom langs de hoofdstraat nestjes bouwen op de bovenste tak.

beknopte bijzin, wanneer fout?

Om minimaal een acht te halen voor hun profielwerkstuk, deden de leerlingen hun uiterste best.

1. Foutieve beknopte bijzin
2. Beknopte bijzin

Want...

De leerlingen willen een acht halen en zij zijn ook ow in de hoofdzin.

Opdracht

Maak de opdrachten van ‘trainen’ in de online omgeving/de opdrachten die je nog niet gemaakt hebt/extra opdrachten in cambiumned.nl 

Plak hier je antwoorden van je gemaakte opdrachten.

Huiswerk

• Minimaal drie opdrachten