Laagland 1.2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Laagland, literatuur & lezer

 Laagland 1.2 Lezer en tekst

Verwachtingen

Als lezer heb je verwachtingen door het genre, oftewel het soort tekst, dat je leest. Ook maak je gebruik van je een soort mentaal schema over hoe gebeurtenissen verlopen en het gedrag van mensen. Ten slotte verwacht je samenhang: zinnen die op elkaar aansluiten en een logische en chronologische volgorde van de gebeurtenissen. 

Welk genre lees jij het liefst? Denk bijvoorbeeld aan sciencefiction, detective, .....

Open plekken

Soms roepen tekstpassages vragen op die je als lezer wilt invullen. Open plekken maken een verhaal spannend. 

Als je aan het einde van de tekst alle open plekken kunt invullen, heeft de tekst een gesloten einde. Als je de tekst helemaal uit hebt en er zijn nog belangrijke open plekken over, dan heeft de tekst een open einde. 

Wat lees jij het liefst: een verhaal met een open of een gesloten einde?

Open einde

Gesloten einde

Maakt me niet uit

Spanning

Spanning ontstaat o.a. door een informatieachterstand:

- door een raadsel: de verteller suggereert iets te weten wat lezer en personage niet weten;

- door een geheim: de lezer weet niet wat de verteller en vaak ook het personage wél weten;

- door een dreiging: het personage weet niet wat de verteller en de lezer wel weten. 

Jij weet als lezer iets wat een personage niet weet. Er is dan sprake van:

1. een dreiging
2. een geheim
3. een raadsel

Verteller en personage weten iets wat jij als lezer niet weet. Er is dan sprake van:

1. een dreiging
2. een geheim
3. een raadsel

Aan de slag

 We lezen samen een fragment uit de roman Het moois dat we delen van Ish Ait Hamou. Markeer vast delen of zinnen die volgens jou een raadsel, geheim of dreiging in zich hebben, of die vragen oproepen. 

Opdracht in drietallen

1.  Welke gedeeltes heb je gemarkeerd en waarom? Herken je hierin een raadsel, geheim of dreiging? 

2. In dit fragment zijn nogal wat open plekken te vinden.

a) Wat vermoed jij dat er met Soumia gebeurd is?

b) Welke aanwijzingen kun je in het fragment vinden om je antwoord te onderbouwen?

3. In hoofdstuk 21 zit Soumia te wachten in de wachtkamer.  Ze wordt aangesproken door een man, die ze niet kent.

a) Leg uit welk gevoel deze scène bij je oproept.

b) Wat vind je van Soumia’s reactie op de man?