participium aoristus: vorming

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Participium Aoristus

In deze les leer je:

- hoe een ptc aor. wordt gevormd en hoe je deze herkent

Hoe gaat het deze ochtend?

😒🙁😐🙂😃

Participium aoristus

Om een participium aoristus te vormen, moet je eerst weten hoe je een sigmatische aoristus en een thematische aoristus ook alweer herkent. 

Een sigmatische aorist herken ik aan de...

Een thematische aorist herken ik aan de...

Participium aoristus

Deze voorkennis van de aoristus hebben we ook weer nodig als we het participium van de aoristus willen vormen!

Het participium van de thematische aoristus wordt als volgt gevormd:

aoristus-stam + uitgang van ptc praesens

Participium aoristus (thematisch)

VB: de aoristus van λαμβανω is ἐλαβον.

De aoristus-stam hiervan is λαβ- (dit kan je vinden door het augment en de uitgang weg te halen).

De nom ev M van de ptc aor. wordt: λαβων

De nom ev V van de ptc aor. wordt: λαβουσα

De nom ev O van de ptc aor. wordt: λαβον

TIP (ptc aor)

Kijk eens bij de participium aoristus naar het augment.

Wat valt je op?

TIP (ptc aor)

Kijk eens bij de participium aoristus naar het augment.

Wat valt je op?

Precies! Er is nooit een augment bij het participium, ook niet als deze in de aoristus staat.

Oefening

Op de volgende dia zie je twee kolommen: praesens en aoristus. Sleep de participia naar de juiste kolom. Heb je te maken met een praesensvorm of een (thematische) aoristusvorm?

Tip: check eventueel p. 188 van je HB voor een overzicht van aoristusstammen.

Praesens

Aoristus

μαθων

λαμβανων

πιπτουσαν

τρεποντα

λιποντας

βαλον

μανθανουσιν

ἰδον

δραμουσαις

Participium aoristus (sigmatisch)

Het participium van de sigmatische aoristus wordt als volgt gevormd:

praesens-stam + σα + uitgang

De uitgang voor de nom ev ziet er als volgt uit:

M: -ς (VB: λυσας)

V: -σα (VB: λυσασα)

O: -ν (VB: λυσαν)

Participium aoristus (sigmatisch)

Hierna volgen de uitgangen van het participium sigmatisch aoristus gewoon de normale ptc-uitgangen (zonder de -ο- tussen de stam en de uitgang, bij vrouwelijk zonder de -ου-).

VB: λυ-σα-ντος (λυσαντος)

VB: λυ-σα-σαις (λυσασαις)

De -σα- neemt dus de plek van de -ο-/-ου- tussen de stam en de uitgang in.

Vorming van de sigmatische aoristus-stam

-μ/-λ/-ν/-ρ + σ = verlenging stamklinker (molenaar-stammen)

α(ι) wordt η

ε wordt ει

ει blijft ει

korte ι of υ wordt lange ι of υ

VB: de stam van φαινω is φαιν-

De aoristus-stam van φαινω wordt dus: φαιν- + σ = φην-

Oefening

Beantwoord nu de volgende waar-/niet waar-vragen over de sigmatische aoristus-stam.

Waar of niet waar: de aoristus-stam van νεμω is νεμ-

1. waar
2. niet waar

Waar of niet waar: de aoristus-stam van αγγελλω is αγγειλ-

1. waar
2. niet waar

Waar of niet waar: de aoristus-stam van ποιεω is ποιησ-

1. waar
2. niet waar

Waar of niet waar: de aoristus-stam van πειθ- is πεθ-

1. waar
2. niet waar

Waar of niet waar: het part. ao. van νομιζω is νομισας

1. waar
2. niet waar

Waar of niet waar: het part. ao. van κρυπτω is κρυψων

1. waar
2. niet waar

Waar of niet waar: de aoristus-stam van φυλαττω is φυλασ-

1. waar
2. niet waar

Oefening

Op de volgende dia zie je twee kolommen. Sleep de participia naar de juiste kolom. Heb je te maken met een participium of niet?

Let op: de sigmatische en thematische aoristus kunnen nu door elkaar worden gevraagd!

Participium

Geen participium

ἐλυσας

λυσας

παθον

ἐτεκε

φυγοντα

πεμψαν

ἐνικησαν

ἀρξας

Wat heb je deze les geleerd?

In hoeverre begrijp je hoe het part. aoristus wordt gevormd?

05

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen