§ 2.3 Duitsland van democratie naar dictatuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Gedaan:

• §2.1 Welvaart en crisis in de VS
• §2.2 Fascisme en communisme

Deze les:

• §2.3 Duitsland van democratie naar dictatuur

Nog te doen:

• Werkstuk totalitaire ideologieën
• § 3.1 Oorlog in Europa
• § 3.2 Oorlog buiten Europa
• Toetsweek: § 2.1, § 2.2, § 2.3, § 3.1, § 3.2

Lesprogramma:

• Taaldoelen: Schrijven en          lezen
• Opdrachten maken
  
• Nakijken
• Afsluiting

1. Welke politieke problemen                ontstonden in Duitsland.

2. Welke economische problemen     ontstonden in Duitsland.

4. Hoe Hitler aan de macht kwam.

5. Hoe Duitsland een totalitaire           dictatuur werd.

Dit ga je leren in paragraaf § 2.3:

Taaldoelen:

Lezen, begrijpend lezen, leren samenvatten,  nieuwe historische begrippen leren en uitbreiding van de woordenschat.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Begrippen in deze les:

1. Linkse
2. Rechtse
3. Inflatie
4. Nationaalsocialisme
5. Nazi's
6. Rassenleer
7. Absolute meerderheid
8. Geïntimideerd
9. Regime
10. Oorlogsindustrie  

Personen in deze les:

Adolf Hitler

Hindenburg

Marinus van der Lubbe

Joseph Goebbels

Jaartallen in deze les:

1919   Communistische opstand

1920   Hitler wordt leider van de NSDAP

1923   Hyperinflatie

1924   Amerikaanse leningen

1929   Economische crisis

1932   Massale werkeloosheid

1932   NSDAP wordt grootste partij

1933   Hitler wordt Rijkskanselier

1933   Brand in de Rijksdag

1933   Hitler wordt Frührer van Duitsland

Wat weet jij van het Nazisme ?

Europa 1919 - 1933

Politiek Europa (1919-1933)

- Duitsland

- Rusland

- Italië

parlementaire democratie

communistische dictatuur

fascistische dictatuur

Duitsland 1918-1919

1918

• 9 november: keizer Wilhelm II vlucht naar Nederland
• 11 november: wapenstilstand

•  januari: machtsgreep van de communisten (mislukt)
•  28 juni: Verdrag van Versailles

Bedreigde democratie

• Duitsland vanaf 1919 democratische republiek = Weimar-   Republiek.
• Nieuwe grondwet. Doel: rust, orde en veiligheid.
  
• Zware jaren volgen!
• Weimarregering krijgt overal de schuld van...

Onvrede in Duitsland na 1919

Democratie geniet geen vertrouwen bij groot deel van de bevolking (communisten wilden arbeiders aan de macht/ nationalisten wilden sterke leider)

Democratie is schuldig aan Verdrag van Versailles.

Democratie kan economische problemen niet oplossen

   Weimarregering krijgt de schuld van:

• Werkloosheid frontsoldaten.
• Tekort aan voedsel.
• Zware financiële lasten vanwege Verdrag van Versailles.
• Het verliezen van de oorlog (Dolkstootlegende)                                    

Gevolgen:                                                                                                    

Weimarregering is niet geliefd, de elite verlangt terug naar het keizerrijk. Geweld tussen links en rechts (knokploegen, moord op politici)

links en rechts

links = in de politiek: voor gelijkheid (communisten      

en socialisten) ; alles moet bezit van de staat worden

rechts = in de politiek: voor sterke orde en gezag en voor economische vrijheid (liberalen).

extreem rechts = fascisten en nationaalsocialisten, gaan uit van ongelijkheid )

Politieke chaos en herstel

• extreem links (Spartakusopstand) en rechts  (Bierkellerputsch) komen in opstand tegen de Weimarregering
• in 1923 Ruhrgebied bezet door Frankrijk en België
•  Stakingen  en bijdrukken geld ==> torenhoge inflatie// grote armoede
• hyper- inflatie= mensen raken alles kwijt
• Economische hulp van VS: Dawesplan (leningen en verminderen   herstelbetalingen)
  
• Gevolg: mensen krijgen vertrouwen in democratie terug! 
• Durven weer vooruit te kijken -->bemoeien met politiek. 

HYPERINFLATIE

Economische crisis

1929

• Beurskrach in Verenigde Staten  1929
• Crisis slaat over naar Europa 

Crisis in Duitsland

• Economische wereldcrisis   1929 :treft ook Duitsland. 
• VS wilde geleend geld     terug
• Duitsland failliet en einde   Weimarrepubliek. 

Crisis Duitsland

• Enorme werkloosheid 
• 1932 helft van Duitse bevolking   werkloos.
• Weimar parlement kansloos -->   Communisten en Nationaal   Socialistische Duitse   Arbeiders Partij (NSDAP)   ruiken hun kans!

Extreme partijen

1929

- KPD: communistische partij

- NSDAP: Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij

Italië

• Slechte economische positie na WOI
• Kritiek op de regering
• Roep om 'sterke leider'
• Fascistische partij
• Benito Mussolini

Overeenkomst en verschillen Nazi's en Fascisten 

Hitler en Mussolini overeenkomsten:

• Antidemocratisch en anticommunistisch
  
• Extreem nationalistisch
  
• Eén sterke leider, één groot rijk, één partij als   ideaal
  
• Totalitair systeem  
• Geweld en militairen belangrijk
  
• Propaganda
  

Overeenkomst en verschillen Nazi's en Fascisten 

Hitler en Mussolini verschillen:

• Hitler had een rassenleer en antisemitisme = Jodenhaat, Mussolini NIET.
  
• Mussolini afhankelijk van Koning, Hitler NIET.
  
• Hitlers doelen bereikt: Eén sterk Duitstalig land creëren, Mussolini’s doelen om  Romeins rijk te herstellen NIET 

Hitler en NSDAP

• Einde maken aan democratie   en economische crisis.
• Hitler sloot samenwerking met   Mussolini.
• Plannen Hitler opgeschreven in   Mein Kampf
• Hitler: Arische ras moet   overwinnen.

NSDAP

1933

Populair door:

- terreur (S.A.)

- propaganda (Goebbels)

Adolf Hitler en zijn NSDAP

• Democratische wijze komt Hitler aan de macht in 1933.
  
• Extreem nationaal socialistisch --> gewelddadig
  
• Hitler kan goed spreken voor groot publiek, wordt leider van NSDAP   (Führer)
  
• Wraakgevoelens -> Verdrag van Versailles ongedaan maken.
  
• Hitler’s ideeën extreem  -->antisemitisme --> Joden uitroeien

Swastika

Opkomst en populariteit van Hitler door:

• Hitler profiteerde van economische wereldcrisis.
  
• Hierdoor populariteit Hitler vergroot.
  
• Hij beloofde een einde te maken aan de crisis. Werk en welvaart creëren --> Plan is gelukt Duitsland snel uit de crisis.
  
• Einde maken aan Verdrag van Versailles: ook gelukt.
  
• Duitsland industrialiseerde ook snel --> Oorlogsindustrie.
  
• Opkomst van SS en SA. --> aanpakken straatgeweld.
  
• Alles wat Joods en communistisch was werd vernietigd.
  
• Eén sterk Duitsland creëren waar alle Duits sprekenden samen leefden.

SA: Sturmabteilung

400.000 man

Straatterreur 

SS: Schutzstaffel

Beveiliging van Hitler

Elite eenheid in het Duitse leger

Machtsovername nazi's 

• 1932 Verkiezingen gewonnen door Nazi’s.
  
• 1933 Hitler werd rijkskanselier.
  
• Hitler zet parlement af, benoemt zelf nieuwe regering.
  
• Rijksdagbrand 27 februari 1933 helpt hem zijn macht te vergroten (actie tegen communisten)
  
• Hitler trok alle macht naar zich toe en kreeg deze ook.
  
• Nu kans om Hitler's idealen uit te voeren.
  

Duitsland onder Hitler

• Opbouw totalitaire staat.
  
• Eerste stap: verbod alle politieke partijen, alleen NSDAP mocht bestaan.
  
• Tweede stap: Volk opvoeden naar Nationaal -Socialistische ideeën.
  
• Volk indoctrineren -> Propaganda o.l.v. Minister Joseph Goebbels.
  
• Censuur media, kunst en films.
  

Duitsland onder Hitler

• Oprichting Hitlerjugend en Bond Deutsche Mädel
• Persoonsverheerlijking Hitler
• Hitlergroet, militaire parades, hakenkruizen, enz.
• Bewapeningsprogramma opgezet --> voorbereiding WO 2.
• Werkloosheid voorbij, mensen blij!
• Mensen geen idee van Hitler’s terreur.

Nazi-Duitsland

• Machtsuitbreiding   Duitsland
• Hitler trekt de touwtjes   strakker aan.

tot 6.29