signaaltransductie zenuwcellen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Leerdoelen:

- Je kunt beschrijven hoe impulsgeleiding plaatsvindt.

- Je kunt beschrijven hoe impulsoverdracht plaatsvindt

Gliacellen

• Oligodendrocyten en cellen van Schwann onderdeel van myelineschede
• Stevigheid zenuwweefsel, beschermen en voeden neuronen, handhaven homeostase weefselvloeistof rondom neuronen

Neuron

• Impulsen ontvangen en doorgeven
  
• Dendriet ontvangt impulsen
  
• Axon geleidt impulsen van cellichaam af
  
• Axon eindigt in synaps, spleet tussen uiteinde neuron en doelwit
  
• Cellichamen alle neuronen in of vlak bij CZS

Synaps

Soorten neuronen

• Impulsen ontvangen en doorgeven
  
• Dendriet ontvangt impulsen
• Axon geleidt impulsen van cellichaam af
• Axon eindigt in synaps, spleet tussen uiteinde neuron en doelwit
• Cellichamen alle neuronen in of vlak bij CZS

Welk neuron eindigt bij een spier?

1. schakelcel
2. sensorisch neuron
3. motorisch neuron

Dit type neuron vervoerd impulsen van zintuigen naar het centraalzenuwstelsel

1. motorisch neuron
2. sensorisch neuron
3. schakelcel

Welk type cel staat hier afgebeeld?

1. motorisch neuron
2. sensorisch neuron
3. schakel neuron
4. glia cel

De impuls kan doorgegeven worden van neuron..

1. A naar B
2. B naar A
3. van A naar B en terug

Zenuwcellen en zenuwen

Hersenstam

• Verlengde merg: impulsbanen kruisen, cardiovasculair- en ademcentrum
• Middenhersenen: impulsen tussen hoofd/hals en hersenen
• Thalamus: hormonen, homeostase

Grote hersenen

• Primair gevoelscentrum: bewust van prikkel
• Secundair gevoelscentrum: verband met eerdere waarnemingen
• Primair bewegingscentrum: impulsen naar spieren
• Secundair bewegingscentrum: afstemming bewegingscentra

Kleine hersenen

• Evenwicht
• Fijne motoriek

Ruggenmerg

• Drie ruggenmergvliezen
• Ruggenmergszenuwen
• Rugkant gevoelszenuwen, verdikkingen door cellichamen sensorische neuronen (spinale ganglia)
• Buikkant bewegingszenuwen

Kan een terugtrek-reflex nog optreden als in de reflexboog de zenuwcellen R zijn uitgeschakeld?

1. Ja
2. Nee

Reflexboog

Grijze en witte stof

Autonoom zenuwstelsel: parasympatisch en orthosympatisch deel

Om welke ionen gaat het bij impulsgeleiding?

1. Calcium-Natrium
2. Natrium-Kalium
3. Kalium-Nitriet
4. Nitraat-Calcium

Natrium-kaliumpomp

• In neuron cytoplasma negatief geladen vergeleken met buitenkant neuron
• Rustpotentiaal -70 mV
• Buiten meer Na+ dan K+, in cytoplasma meer negatieve ionen
• Gehandhaafd door actief transport natrium-kaliumpomp

https:

Impulsgeleiding

Impulsen

• Alles-of-niets principe omzetting prikkel in impuls
• Als prikkelsterkte onder prikkeldrempel ligt geen impuls
• Impulssterkte hetzelfde in elk neuron
• Sterkere prikkel zorgt voor hogere impulsfrequentie

Dendrieten

Axon

Axonterminalen

Insnoering van Ranvier

Cellichaam

Celkern

Waarom zitten er de insnoeringen van Ranvier tussen de cellen van Schwann?

1. Als isolatie voor de impulsen
2. om de impulsen snelheid te geven
3. om electrische signalen te maken
4. zijn niet nuttig

Saltoire impulsgeleiding

• Sprongsgewijs
• Depolarisatie alleen mogelijk bij insnoering van Ranvier
• Sneller dan zenuwcellen zonder myelineschede

Er ontstaat een actiepotentiaal in het axon van de zenuwcel als....

1. Er meer + dan - signalen aankomen op de dendrieten van de zenuwcel
2. De totale depolarisatie (summatie) van het membraan op deze plek zo groot is dat de drempelwaarde overstegen wordt
3. Alle dendrieten van de zenuwcel een signaal doorgegeven krijgen d.m.v. neurotransmitters

Neurotransmitters

Summatie

(Temporele) summatie

E=exciterend / I=inhiberend

Referentie

Plaatjes afkomstig uit Campbell ed. 9 Hoofdstuk 48

Referentie:

Plaatjes afkomstig uit Campbell ed. 9 Hoofdstuk 48

Te doen:

- Opdracht in teams: oefenvragen zenuwcellen via teams

- opdracht 3 werkboek in drietallen (digitaal, inleveren teams)

- extra uitleg indien wenselijk, via youtube met vragen in lessonup.

01:04

Dus samen gevat in rust is de concentratie kalium buiten de cel (a) en binnen in de zenuwcel (b)

1. a=hoog, b=laag
2. a=laag, b=hoog

01:04

En buiten de cel is in rust de concentratie natrium (a) en binnen de cel (b)

1. a=hoog, b=laag
2. a=laag, b=hoog

01:08

Wat is in dit beeld binnenkant van de cel

1. Boven
2. Onder

03:59

Het verplaatsen van natrium is in dit geval

1. Actief transport
2. Passief transport

07:48

Welk molecuul voorziet de Na/Ka pomp van energie

07:50

Natriumpoorten open

Kaliumpoorten open

Herstelfase Na/Ka pomp

07:48

De Natrium/Kaliumpomp zorgt dat natrium en kalium tegen de gradient in verplaatst worden, dit is

1. Actief transport
2. Passief transport