4 HAVO Thema 7 Ecologie B 3 Individuen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Herhaling B1&2

Begrippen: biotische en abiotische factoren, biodiversiteit, populatir , ecosystheem, emergente eigenschappen, biotoop

invloed die niet van een organisme komt (bijvoorbeeld water, licht en temperatuur)

invloed van een organisme op een ander organisme (bijvoorbeeld vijanden, voedsel en ziekteverwekkers)

A-biotische factoren

Biotische factoren

Een groep individuen van dezelfde soort in een bepaald gebied die zich onderling voortplanten, heet een 

Een gebied met biotische en abiotische factoren heet een

Eén enkel organisme heet een 

Alle organismen die in een bepaald gebied leven en elkaar beïnvloeden zijn een

levensgemeenschap.

ecosysteem.

populatie.

individu.

Nee, alle abiotische factoren zoals bijvoorbeeld het water en de temperatuur van het water vormen het biotoop

Nee, alleen het koraal vormt het biotoop

Ja, de clownvis, het water van de rode zee , het koraal en de anemonen vormen samen een biotoop

Ja, alle biotische factoren samen vormen een biotoop

Een organisme uit een groep organismen van dezelfde soort

Een groep organismen van dezelfde soort in een bepaald gebied, die zich onderling voortplanten

Een bepaald gebied waarbij er sprake is van een wisselwerking tussen biotische en abiotische factoren

Verschillende soorten organismen die samen een bepaald gebied leven

wat is een goed voorbeeld van een emergente eigenschap van populatie`s

1. sociale interactie
2. lopen
3. voedsel zoeken
4. vliegen

Wat is een ander voorbeeld van een emergente eigenschap van populaties?

1. sociale interactie
2. lopen
3. voedsel zoeken
4. vliegen

Bs 3: Individuen

Een individu is een apart organisme.

Tolerantie

Het vermogen van organismen om schommelingen in een abiotische factor te verdragen.

verspreidingsgebied cactus

cactus

Stel dat een zaadje van de cactus buiten het verspreidingsgebied terecht komt.

Dan kan het zijn dat deze het daar niet overleefd. Dat komt dan doordat tenminste 1 abiotische factor de tolerantiegrens is overschreden. 

Deze abiotische factor werkt dan als beperkende factor.

Voor een organisme gelden voor de 3 abiotische factoren de volgende tolerantie:
- wind: tussen 1 en 5 m/s - regen: tussen de 10 en 20 mm- zout: tussen de 1 en 2 mg.
Kan dit organisme leven in een gebied met 3 m/s wind,15 mm regen en 1,2 mg zout ? Zo ja, wat is dan waarschijnlijk de beperkende factor ?

1. Nee
2. Ja , beperkende factor is waarschijnlijk wind
3. Ja, de beperkende factor is waarschijnlijk regen
4. Ja, de beperkende factor is waarschijnlijk zout

Een abiotische factor die de tolerantiegrens overschrijdt en er dus voor zorgt dat een soort daar niet kan leven heet....

1. Een stressfactor
2. Optimumkromme
3. De beperkende factor
4. Milieufactor

Hoe wordt de vorm van de grafiek genoemd?

1. een exponentiële kromme
2. een lineair verband
3. een optimumkromme

klimaat

Het verspreidingsgebied van landdieren heeft te maken met het klimaat. 

Het klimaat is een combinatie van verschillende abiotische factoren (temp/neerslag/licht/wind).

macroklimaat: groot gebied met hetzelfde klimaat

microklimaat: klimaat van een plekje uit een ecosysteem.

Een middellands-zeeklimaat is een voorbeeld van een

1. Macroklimaat
2. Microklimaat

Een vochtige plek onder een steen is een voorbeeld van een...

1. Macroklimaat
2. Microklimaat

Temperatuur

Koudbloedig/warmbloedig

enzymactiviteit

warmbloedige dieren:

winterslaap/wegtrekken naar warmere streken

Aanpassingen (zie volgende dia)

poolvos

woestijnvos

Licht

Zonplanten/schaduwplanten

daglengte (hoe lang de zon aan de horizon staat) heeft invloed op de voortplanting van planten en dieren

Lucht

gehalte zuurstof/koolstofdioxide

Wind heeft vooral invloed op planten.

windbloemen/verspreiding van zaden

Water

waterplanten

in zout milieu

Dieren en water

waterdieren: zuurstof en zoutgehalte van belang.

Stromend water meer zuurtsof dan stilstaand.

landdieren: aanpassingen om uitdroging te voorkomen of juist om vocht te verliezen. 

Bv kameel heeft enorm geconcentreerde urine zodat zo weinig mogelijk water verloren gaat met plassen.

Bodemgesteldheid

Elke bodem is een mengsel van bodemdeeltjes van verschillende grootte.

Om elk bodemdeeltje zit een dun watervliesje. Hoe kleiner het deeltje, hoe meer water het kan vasthouden. Zie blz 150

bodem en planten

Voor planten is het gehalte aan humus in de bodem van belang. 

Humus is een mengsel van organische en anorganische stoffen en micro-organismen. 

Door reducenten (bacteriën en schimmels) ontstaat uit de humus mineralen voor de planten. 

bodem en planten

Humus maakt ook de structuur beter van de grond zodat planten makkelijker kunnen wortelen.

Een bodem met weinig humus kan water niet goed vasthouden ->veel uitspoeling->voedselarme bovenlaag.

Een bodem met veel humus kan water goed vasthouden.

Film planten en hun omgeving 10 min