Oefenen §12.1 t/m §12.2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Oefenen / herhalen met erfelijkheid.

Hoe vind jij dat je de doelen van erfelijkheid beheerst?

0100

Nu volgen er 18 vragen over erfelijkheid

Wat is de beste omschrijving van chromosomen?

1. erfelijke eigenschappen
2. genen
3. opgerold DNA
4. opgerolde sliertjes in de celkern

Bekijk de afbeelding hiernaast. 

Zet vervolgens van groot naar klein. 

1

2

3

4

Cel

Chromosoom

Gen

DNA

Met het genotype gg heb je 2 recessieve allelen

1. juist
2. onjuist

Met het genotype AA ben je heterozygoot

1. juist
2. onjuist

Wanneer je het genotype BB hebt, krijg je het dominante fenotype

1. juist
2. onjuist

Wanneer een dier een recessief fenotype heeft, weet je wat zijn genotype is

1. juist
2. onjuist

Tigo zegt: Het fenotype wordt bepaald door de erfelijke eigenschappen en de omgeving.

Mads zegt: Het genotype ligt vast, deze kun je niet aanpassen.

Wie heeft er gelijk?

1. Tigo
2. Mads
3. Tigo & Mads
4. Geen van beiden

Thijn heeft bij de supermarkt zaden van een moestuinplantje gekregen. Hij besluit de zaden in de potjes met grond te doen en geeft ze regelmatig water. De zaadjes ontkiemen en het plantje gaat groeien. Wat kun je zeggen over het genotype en fenotype na ontkieming?

1. genotype: verandert fenotype: verandert
2. genotype: verandert fenotype: blijft het zelfde
3. genotype: blijft het zelfde fenotype: verandert
4. genotype: blijft het zelfde fenotype: blijft het zelfde

Een gen is een deel van een chromosoom met de erfelijke informatie voor één erfelijke eigenschap.

1. juist
2. onjuist

Een mens heeft 2 geslachtschromosomen en 46 andere chromosomen.

1. juist
2. onjuist

Een mens heeft 2 geslachtschromosomen en 44 andere chromosomen

23

46

Hoeveel chromosomen bevatten de onderste lichaamscellen afkomstig van een mens?

Oorlellen kunnen vast of los zijn. De ouders in de afbeelding hiernaast hebben beide losse oorlellen.

Welk gen is dominant?

1. Gen voor losse oorlellen
2. Gen voor vaste oorlellen
3. Geen van beiden
4. Niet te zeggen

Oorlellen kunnen vast of los zijn. De ouders in de afbeelding hiernaast hebben beide losse oorlellen.

Hoe wordt het genotype van de ouders genoemd?

1. Heterozygoot
2. Homozygoot
3. Aa
4. aa

Oorlellen kunnen vast of los zijn. De ouders in de afbeelding hiernaast hebben beide losse oorlellen.

Hoe noteer je het genotype van de ouders?

1. Heterozygoot
2. Homozygoot
3. Aa
4. aa

Het kunnen rollen van je tong is afhankelijk van de aanwezigheid van een dominant gen.

Een zwangere moeder, die haar tong niet kan rollen, krijgt een kind met een vader die dit wel kan. Deze vader is heterozygoot voor deze eigenschap.

Hoe groot is de kans dat hun kind later kan tongrollen?

Maak een kruisingsschema op een kladblaadje

1. 25%
2. 50%
3. 75%
4. 100%

Vul het schema verder in, kies de woorden uit het blok hiernaast.

Er blijven woorden over

Bruin is dominant

en de bruine cavia is heterozygoot!

bruin

wit

Aa (50%), aa (50%)

100% bruin

Aa

AA

AA, Aa, aa

aa

50% bruin

Aa (100%)

Bij mensen is het gen voor bruine ogen dominant over het gen van blauwe ogen. De vader van Juul en Jacques heeft blauwe ogen. Moeder heeft bruine ogen. Juul heeft blauwe ogen.

Hoe groot is de kans dat Jacques bruine ogen heeft?

Tip: Maak een kruisingsschema

1. 0%
2. 50%
3. 75%
4. 100%

Uit welke stamboom kun je afleiden dat de rode kleur bij een bloem een dominante eigenschap is?

Tip!

Als 2 ouders met hetzelfde fenotype nakomelingen krijgen met een ander fenotype zijn de ouders heterozygoot (Aa). Het afwijkende fenotype is homozygoot ressecief (aa). Het fenotype van de ouders is dan dominant.

1. 
2. 
3. 
4. 

Het gen voor krullend haar is dominant (A), dat voor stijl

haar is recessief (a). Een vrouw die homozygoot is voor stijl

haar krijgt vier kinderen van een man met krullend haar

(zie afbeelding). Wat is het fenotype van kind P?

1. krullend haar
2. stijl haar
3. aa
4. Aa

De ziekte van Huntington is een erfelijke aandoening

die bepaalde delen van de hersenen aantast. Hiernaast is

van twee verschillende personen een chromosomenpaar

afgebeeld. De genen die bepalen of iemand de ziekte wel

of niet heeft, zijn aangegeven met letters.

Is het gen voor de ziekte dominant of recessief?

1. Het gen is dominant
2. Het gen is recessief
3. Dit is niet uit de gegevens op te maken

Hiernaast zie je een deel van de stamboom van de familie van Lenthe.

Is de aandoening van Lenthe een recessieve of een dominante aandoening? 

Of kun je dat met behulp van deze stamboom niet bepalen?

Uit de uitleg moet blijken dat de opa en oma van Lenthe beide gezond zijn, maar een van hun kinderen niet. Dat kan alleen als de opa en oma ook het gen voor de ziekte hebben. Maar omdat opa en oma beide niet ziek zijn, moet het gen voor MCADD dus wel recessief zijn (1p)

1. recessieve aandoening
2. dominante aandoening

Bij cavia’s is de aanleg voor zwart haar dominant over die voor wit haar. Twee cavia’s (heterozygoot voor deze aanleg), worden met elkaar gekruist. Hoe groot is het percentage nakomelingen in de F1 dat wit haar zal hebben?

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 100%

Een pas getrouwd stel is in verwachting van een kind. De man heeft een zeldzame stofwisselingsziekte en kan koolhydraten niet goed verteren. Deze ziekte is recessief. Zijn vrouw is toevallig ook drager van deze ziekte. Wat is de kans dat hun kind de ziekte ook krijgt? 

1. 0%
2. 25%
3. 50%
4. 75%

De oefentoets is nu klaar.

Klaar!

• Bezig met oefening op biologiepagina.nl
  
• Bezig met het doornemen van eerdere lessonups.
  
• Bezig met het maken van een samenvatting/mindmap
  
• Bezig met oefentoets op de digitale omgeving van het boek.
  

Maak een keuze en ga hier de rest van de les mee aan de gang.