S5L3NL Passieve zinnen maken

• NT2
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

S5L3NL Passieve zinnen maken

passief vs actief

Om passieve zinnen in het Nederlands uit te leggen, kijken we eerst naar actieve zinnen:

1. Ik bak een appeltaart.
2. We hebben de fiets gerepareerd.
3. De mensen zingen kerstliedjes.

Wie doet de daadwerkelijke actie van de zin? In elke zin gebeurt iets. Wie doet het? Natuurlijk! Het subject. Het is de "actor" van de zin en het grammaticale onderwerp: 1) Ik 2) We 3) De mensen.

passief vs actief

Laten we de zinnen nu een beetje veranderen:

1. Ik bak een appeltaart. --> Er is een appeltaart gebakken.
2. We hebben de fiets gerepareerd. --> De fiets is gerepareerd.
3. De mensen zingen kerstliederen. --> Er worden kerstliedjes gezongen.

Deze zinnen zijn passief. De actor van de zin wordt weggelaten! Het grammaticale onderwerp (een appeltaart, de fiets, kerstliedjes) is niet de echte actor. Het onderwerp ondergaat de actie veroorzaakt door een niet genoemde actor. 

Schrijf een passieve zin. Dat mag ook in het Engels!

De actor toevoegen

Er is een appeltaart gebakken door mij.

De fiets is gerepareerd door ons.

Er worden kerstliedjes gezongen door de mensen.

Actief

Passief

De hond wordt geaaid.

Jan rijdt naar huis.

Er is een taart gebakken.

De fiets is gerepareerd.

Mies leest graag een boek.

Mijn opa is geopereerd.

Een zin passief maken

IK REPAREER DE FIETS

1. object wordt subject: --> de fiets

2. bepaal de tijd --> presens, voeg hulpwerkwoord in (worden) in de juiste vorm van het presens

--> de fiets wordt

3. verbum 1 verander je in een voltooid deelwoord

--> gerepareerd

DE FIETS WORDT GEREPAREERD (door mij).

Nog een keer oefenen

DE RECTOR HAAT LEERLINGEN MET EEN MOBIELTJE

1. object wordt subject: --> leerlingen met een mobieltje

2. bepaal de tijd --> presens, voeg hulpwerkwoord in (worden) in de juiste vorm van het presens

--> leerlingen met een mobieltje worden

3. verbum 1 verander je in een voltooid deelwoord

--> gehaat

LEERLINGEN MET EEN MOBIELTJE WORDEN gehaat (door de rector).

Maak deze zin passief:
"Wij maken de toets."

Wat moet je nog weten?

• Passieve zinnen in het Nederlands worden meestal gevormd met "zijn + voltooid deelwoord" of "worden + voltooid deelwoord". 
• Het verschil tussen "zijn" en "worden"? "Zijn" toont een resultaat, "worden" een proces.

gebruik van ER

Als het grammaticale onderwerp indefiniet is, verschijnt ER.

•  Er is EEN HUIS gebouwd.
• Er worden LIEDJES gezongen.

Als er geen subject is, gebruik je ook ER.

• Er is gebouwd.
• Er wordt gezongen.

Is het object definiet of indefiniet?

1. De gasten eten de hele taart op. 

2. Marieke zet koffie. 

3. De verkoper verkoopt vandaag veel spullen.

4. Het meisje ruimt haar kamer op.

5. De architect ontwerpt een groot appartementencomplex. 

6. De weerman voorspelt een mooie lentedag.