14.7 Lever en de nieren

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

14.7 Lever en de nieren

Leerdoelen

14.7.1 Je kunt de functies van de lever noemen.

14.7.2 Je kunt de delen van de nieren en van de urinewegen noemen met hun kenmerken en functies.

Afvalstoffen worden uitgescheiden van het inwendige naar het uitwendige milieu. De lever en de nieren zijn uitscheidingsorganen. De nieren scheiden ook water uit.

We bekijken eerst filmpje over de lever

op BVJ 

De Lever

Lever 

bloedvaten

• Poortader
• Leverader
• Leverslagader

Constant houden van de bloedsuikerspiegel

De eilandjes van Langerhans in de alvleesklier produceren insuline en glucagon

In de lever wordt Glucose omgezet in Glycogeen en opgeslagen. De Glycogeen kan weer terug omgezet worden in Glucose als daar behoefte aan is.

Lever

Maak Gal aan, dit wordt opgeslagen in de galblaas. Bij de vertering wordt de gal aan de 12-vingerige darm. Gal emulgeert vetten

Lever bewerkt voedingsstoffen

Uit eiwitten vormt de lever oa. fibrinogeen.

Fibrinogeen speelt een rol bij de bloedstolling

Afbraak

• Afvalstoffen afbreken.
• Dode rode bloedcellen worden omgezet tot galkleurstoffen.
• Overtollige eiwitten worden door de lever afgebroken waarbij de gifstof Ureum ontstaat. 
• Ureum wordt aan het bloed afgegeven en door de lever en wordt door de nieren uitgescheiden.

Nieren van een mens

Leerdoel

14.7.2 Je kunt de delen van de nieren en van de urinewegen noemen met hun kenmerken en functies.

We bekijken eerst 2 filmpjes over de nieren

op BVJ 

De ligging van de nieren. Boven in de buikholte. Achter de lever en de maag.

Nierslagaders vervoeren zuurstofrijk bloed naar de nieren. Het bloed bevat overtollige en schadelijke stoffen. 

Nieraders vervoeren zuurstofarm en gezuiverd bloed terug naar het hart.

De onderdelen van de nier

• Nierschors en het niermerg uitscheiding van te veel water, afvalstoffen en onwerkzaam gemaakte schadelijke stoffen, 
• Nierbekkens: verzamelen van urine

• Urineleiders: afvoeren van urine van de nieren naar de blaas.

• Urineblaas: tijdelijke opslag van urine. 

• Urinebuis: urine vanuit de blaas naar BUITEN vervoeren (=plassen= uitscheiden)

Functie nieren

• Uitscheiding: afvalstoffen uit het bloed halen en verwijderen uit je lichaam, zoals Ureum (afgebroken eiwitten).
• Bloed loopt door de nieren, via de nierslagader.
• Bloed wordt gezuiverd in de nieren en stroomt terug via de nierader.
• De afvalstoffen verlaten het lichaam via urine.

wat	Huiswerk: Lezen en maken bs 14.7 (zelfstandig)
Hoe	lees de tekst van basisstof 14.7 maak daarna de vragen
Hulp	1) boek 2) medeleerling 3 ) docent
Tijd	Eerst in stilte -> daarna rustig overleggen.
Klaar	Opdrachten af? Maak een samenvatting - opdracht 4 daarna oefenen met de flitskaarten

Afsluiting - inloggen in LessonUp

14.7.1 Je kunt de functies van de lever noemen.

14.7.2 Je kunt de delen van de nieren en van de urinewegen noemen met hun kenmerken en functies.

Het bloed stroomt naar de nieren toe door de ...

1. nierslagader
2. poortader
3. nierader

In welke delen wordt de urine gevormd?

1. nierbekken en nierschors
2. niermerg en nierschors
3. nierbekken, niermerg en nierschors
4. of alleen de nierschors

Hieronder zie je een doorsnede van een nier. 

Zet de namen van de onderdelen op de juiste plaats.

nierbekken

nierschors

niermerg

urineleider

nierslagader

niersader

Afvalstoffen en mineralen zorgen voor een donkere kleur van urine.

Welke kleur heeft je urine als je weinig water hebt gedronken?

1. Licht van kleur
2. Donker van kleur

Vervoert de urine vanuit de nieren naar de (urine)blaas.

Slaat de urine tijdelijk op

Via deze buis verlaat urine het lichaam

Hier worden afvalstoffen uit het bloed gehaald.

Niermerg en nierschors

Urineleider

Urineblaas

Urinebuis

Afvalstoffen volgen een weg door het lichaam. 

Zet de delen waar deze afvalstoffen langsgaan in de juiste volgorde. 

Zet het deel waar de afvalstoffen als eerste komen bovenaan. 

1

2

3

4

5

6

urine blaas

urine leider

Urine buis

nierslagader

aorta

nier