Week 38 A2 Ne

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

PROGRAMMA WEEK 38

Les 1: Taal par. 5: beeldspraak (blz 98/99) uitleg + opdracht 1-4

Les 2: Taal par. 6: uitdrukking en collocaties (blz 100/101)

uitleg en opdracht 1-4

Les 3: klassikaal lezen: 'Wij zijn de Bickers" (vanaf hfdst. 5)

VANDAAG

*Huiswerk nakijken: opdracht 3,4 van par. 4 (blz 96/97)      10 MIN

*Daarna: uitleg par. 5: Beeldspraak                                               15 MIN

*SAMEN maken we opdracht 1 op blz 98                                      5 MIN

*IN STILTE werken aan opdracht 3 op blz 98/99                      15 MIN

KLAAR? Huiswerk: opdracht 2, 3 en 4 

Huiswerk: opdracht 3Taal par. 5: beeldspraak (blz 98/99) uitleg + opdracht 1-4

Beeldspraak

Stijlfiguur waarbij er figuurlijke taal wordt gebruikt.

Taal 5: Beeldspraak

= Stijlfiguur waarbij er figuurlijke taal wordt gebruikt.

LETTERLIJK OF FIGUURLIJK?

De cake heeft te lang in de oven gestaan. Nu is hij verbrand.

Als John niet meteen zijn zin krijgt, reageert hij aangebrand.

Onze docent geeft uitleg over hoe we een artikel moeten schrijven. Ik heb goed naar haar uitleg geluisterd, zodat ik voor de toets een voldoende kan halen.

1. Iets in je oren knopen.
2. Iets uit je duim zuigen.
3. Iets met de grond gelijk maken
4. Iets aan de grote klepel hangen

Beeldspraak

Stijlfiguur waarbij er figuurlijke taal wordt gebruikt.

DOEL van deze uitleg: 

Na deze les weet ik (weer) wat een vergelijking, een metafoor en een personificatie zijn

Vergelijking

In een vergelijking zet je twee dingen naast elkaar die op elkaar lijken: het object (o) en het beeld (b). 

Een paar voorbeelden:

– De winnaar van de talentenjacht (o) was zo trots als een pauw (b).

– Zijn hoofd (o) lijkt wel een varkenskop (b); er zit zowat geen haar meer op.

– Wat een boom (b) van een kerel (o)! 

– Het leven (o) is net een krentenbol (b), met af en toe een hard stukje.

Het object is iets uit de werkelijkheid, bijvoorbeeld de winnaar van de talentenjacht. Het beeld is iets waar het object op lijkt, bijvoorbeeld een pauw.

Om object en beeld met elkaar te verbinden, gebruik je: als (een) …, lijkt wel (een) …, zo … als (een) ..., een … van (een) …, … is net ….

Wat is het object in de volgende vergelijking?

Koen is zo sterk als een os.

1. Koen
2. Os

Wat is het beeld in de volgende vergelijking?

Jouw nichtje is zo knap als een barbiepop.

1. Jouw nichtje
2. Een barbiepop

Metafoor

Bij een metafoor vallen object en beeld samen. Je vervangt dan het object helemaal door het beeld;

in plaats van die rots zeg je bijvoorbeeld:

– Zullen we die olifant eens beklimmen?

Metaforen komen vaak voor als spreekwoord:

– Als het kalf verdronken is, dempt men de put.

Dit betekent: Pas nadat er iets fout is gegaan, neemt men maatregelen.

– Je moet een gegeven paard niet in de bek kijken.

Dit betekent: Je mag niet klagen over de kwaliteit van iets wat je gekregen hebt.

Wat is in de volgende zin de metafoor?

De camping bevond zich aan de voet van de berg.

Wat is de volgende zin de metafoor?
Karel kreeg op zijn veertiende eindelijk de baard in de keel.

Personificatie

Bij een personificatie geef je een voorwerp, plant, dier of abstract begrip (liefde, verdriet) menselijke eigenschappen:

– De zon doet zijn best tevoorschijn te komen.

– De toekomst lacht me tegemoet.

Een metafoor en een personificatie zijn – net als een vergelijking – vormen van beeldspraak. Beeldspraak is altijd figuurlijk taalgebruik.

Wat is in de volgende zin de personificatie?

Die Citroën uit 1980 kwam hoestend en proestend op gang.

1. Die Citroën
2. Kwam hoestend en proestend op gang
3. Uit 1980

Wat is in de volgende zin de personificatie?

Onze tuin snakt naar regen

Wat gaan we nu doen?

          Boek pakken: paragraaf 5 - beeldspraak (op blz 98/99) 

*SAMEN maken we opdracht 1 op blz 98                                      5 MIN

*IN STILTE werken aan opdracht 3 blz 98/99                             15 MIN

  KLAAR? Huiswerk: opdracht 2, 3 (afmaken) en 4 van TAAl-par. 5

Huiswerk: opdracht 3Taal par. 5: beeldspraak (blz 98/99) uitleg + opdracht 1-4

PROGRAMMA WEEK 38

Les 2:

Huiswerk nakijken ( Taal par. 5: beeldspr. opdr. 2-4 (p. 98/99))

Taal par. 6: uitdrukkingen en collocaties (blz100/101)

uitleg + opdracht 1,2,3,4  

DOEL: uitdrukkingen en collocaties (her)kennen

Uitdrukkingen: spreekwoorden/gezegdes

       Spreekwoord is een hele/vaste zin. Verandert niet. 

       Gezegde is een deel van een zin. Je moet er iets aan 

       toevoegen. Bijv.: "De congiërge trekt aan de bel".         

       Allebei figuurlijk taalgebruik

Lees de tekst (en verander onderstreepte uitdrukkingen)

Dit verhaal zuig ik uit mijn duim.

De twee vriendinnen Yvonne en Lynn kunnen meestal heel goed samen door één deur. Ze steunen elkaar door dik en dun.

Ze hebben ruzie als er een van de twee met het verkeerde been uit bed is gestapt. Dan is niets goed en maken ze van een mug een olifant. Gelukkig gaat dat snel voorbij en is alles weer koek en ei. 

De vriendinnen zitten niet bij elkaar onder de plak.

Collocaties

Vaste combinaties van woorden noemen we collocaties.

- ZN met vast WW; 'een besluit nemen'

- Uitdrukkingen met WW; 'de boventoon voeren' (=uitdrukking)

- Uitdrukkingen zonder WW; 'een doorn in het oog'

- Uitdrukkingen met woordpaar; 'pais en vree'

- Uitdrukkingen met woordpaar én vast WW; 

   'kant noch wal raken' (=uitdrukking)

Collocaties: vul aan + leg uit...

drijven / hakken / stoppen / lopen / springen

in de doofpot.....

uit je vel.....

op rolletjes.....

in de pan.....

in het nauw.....

Wat gaan we nu doen?

Boek pakken: paragraaf 6 - uitdrukkingen en collocaties

(op blz 100/101) LET OP!! 10 minuten IN STILTE werken

opdracht 1.4 en 1.5 (+ bespreken)

huiswerk: opdracht 3 en 4 

Klassikaal lezen

Wij zijn de Bickers!

*Vragen over hfdst.1 t/m 4

*1 hoofdstuk voorlezen (ombeurten)

*na elk hoofdstuk 2 woorden of zinnen opschrijven=summary

*toetsvraag over boek in 1e GS toets in wk 48!

*HUISWERK VOLGENDE WEEK VRIJ.: HFDST 5 T/M 9 UIT

Bickers

1. Stadswandeling

Pieter Gerritszn Bicker en Anna Codde

brouwer

zeepzieder

muntmeester

rijk door Oostzeehandel (Graan/hout/Pelzen uit Baltisch gebied, zeep en zout (Frankrijk) exporteren naar Oostzee)

*reformatie    *Spaanse overheersers Karel V en Filips II

*bekering tot protestantisme     *bezittingen aangeschaft  in Alkmaar

Bickers

2.Brief uit Rouaan

*familie belangrijk (vertrouwen)

*"omhoog" trouwen

*erkenning talent - afkomst minder bepalend voor functies in NL, vergeleken met bv. Engeland en Spanje)

*Amsterdam kent 4 burgemeesters - macht verdeeld (Romeinen)

*Karel V - bloedplakkaten

*wederdopers proberen Adam in te nemen - barbaarse straffen

Bickers

3.Brouwerij de Sleutel

Pieter Pieterszn. en Elisabeth - sterft, weduwnaar, trouwt nog 3 keer

Bier - graan - vervuild water

Filips II volgt vader op - kettervervolging neemt toe, net als verzet

*smeekschrift edelen  aan landvoogdes M v Parmav- geloofsvrijheid

*hagenpreken

*beeldenstorm

*geuzen

*Willem v O naar Dillenburg - 1568 begin 80-jarige oorlog

Bickers

4. Terreur van Alva

*IJzeren Hertog

*Raad v Beroerten (Bloedraad)

*vervolging / executies nemen toe - sympathie voor Geuzen groeit

*Haarlem - schaatsen proviandbrengen tijdens beleg / Kenau Hasselaer

*Verzetslied W v O - ons latere volkslied

*Amsterdam aan kant van Filips - aanvallen van Sanjaarden en Geuzen-schaarste

*beleg van Alkmaar - dijken doorgestoken - eerste overwinning op Spanje

Bickers

5. Een verbannen Bicker

*Pieter naar Alkmaar verbannen vanwege sympathie voor de Geuzen

Blijft daar (liefde / wil niet bekeren tot katholiek en trouw aan Filips II)

*wordt ook Poorter- burger met stadsrecht

(m eer rechten, bv lid van gilde / kids naar weeshuis bij overlijden etc)

*Amsterdam kiest voor Huis v Oranje & alteratie (van katholiek naar protestant)

*veel immigranten (kennis ed naar Amsterdam)- bloei van Amsterdam ten koste van Antwerpen