week 3, uitdrukkingen, letterlijk en figuurlijk, rijm, gedichten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 1

        

       Fictie

Leerdoelen

• Je weet wat letterlijk en figuurlijk taalgebruik is. 
• Je weet hoe je gedichten kan herkennen. 
• Je kent verschillende soorten rijm. 

Start

Huiswerk nakijken:

Pagina 122 boek B 

opdracht 4

Zoek de uitdrukking 

Pagina 121 boek B 

opdracht 3 A en C

De gedichten lezen we samen.

Taal waarmee je precies bedoelt wat er staat, bijvoorbeeld: 

- Marlou praat graag met haar klasgenoten.

 

- Ensar en Kevin zijn net jarig geweest. 

Letterlijk taalgebruik 

Taal waarmee je iets anders bedoelt dan wat er staat, bijvoorbeeld: 

 Spreekwoorden, uitdrukkingen en gezegdes zijn figuurlijk taalgebruik. Er wordt vaak een beeld (figuur) gebruikt.

Figuurlijk taalgebruik 

Letterlijk en figuurlijk taalgebruik

Wat gebeurt er als je spreekwoorden letterlijk neemt? 

https://youtu.be/gHfZvSoqBpA

Letterlijk of figuurlijk?

Een stalen gezicht.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Figuurlijk of letterlijk?
Hij moet een schop onder zijn kont hebben.

1. figuurlijk
2. letterlijk

Betekent: ik ben er kapot van 

Letterlijk of figuurlijk?

Zachte boter

1. letterlijk
2. figuurlijk

"Ik doe een moord voor een kaassoufflé!"

1. Figuurlijk
2. Letterlijk

LETTERLIJK

FIGUURLIJK

P. 127 boek B

Opdracht 7 (oefening letterlijk en figuurlijk).

https://youtu.be/gHfZvSoqBpA

Gedichten herkennen.

Hoe herken je gedichten? 

- De regels zijn niet helemaal volgeschreven (veel wit).

 - De zinnen staan vaak in groepjes bij elkaar.

- In een gedicht komt soms rijm voor.

- Een gedicht heeft vaak ritme (lees maar hardop!)

Bijzonder taalgebruik in gedichten. 

- Herhaling (je herhaalt zinnen, maar telkens net iets anders).

- Opsomming (je zet een aantal dingen op een rij of noemt ze na elkaar op. 

We lezen samen het gedicht op pagina 135 "Lievelingskleur". 

Maak opdracht 14 en 15. 

Rijm.

Rijm is als het einde van twee woorden hetzelfde klinken 

(dezelfde klankgelijkheid hebben). 

Rijm komt vaak voor in gedichten. 

Soorten rijm.

De eerste en tweede regel rijmen dan op elkaar. 

En de derde en vierde regel rijmen dan op elkaar. 

De eerste en derde regel rijmen dan op elkaar. 

En de tweede en vierde regel rijmen dan op elkaar. 

Voorbeeld gekruist rijm

Mijn leven is echt heel gewoon, 

een huis is waar ik woon.

Met een tuintje en een kat,
en er gebeurt nooit eens wat. 

Af en toe vangt de kat een muis,
en die brengt hij dan mee naar huis. 

Welke rijm kun je hier ontdekken?

Rood is al lang het rood niet meer
Het rood van rode rozen
De kleur van liefde van weleer
Lijkt door de haat gekozen

1. gepaard rijm
2. gekruist rijm

Opdracht 16 pagina 137. 

We lezen samen het gedicht. 

Ik weet wat letterlijk en figuurlijk taalgebruik is?

1. ja
2. nee

Ik weet hoe ik gedichten kan herkennen?

1. ja
2. nee

Ik weet wat de verschillende soorten rijm zijn.

1. ja
2. nee