Hoofdstuk 3 paragraaf 4 Westerse wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 2

Burgers en stoommachines

Terugblik par. 3.3

Uitleg par. 3.4: Westerse wereldrijken  

Hoe worden de wetten genoemd die steun aan mensen geven die niet zo goed voor zichzelf kunnen zorgen?

Welk begrip past bij deze foto?

Leerdoelen voor deze les: 

• Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: 'Het modern imperialisme. '
• Je kan uitleggen waardoor koloniale wereldrijken ontstonden. 
• Je kan uitleggen hoe het imperialisme plaatsvond in Azië. 
  
• Je kan uitleggen hoe het imperialisme plaatsvond in Afrika. 
• Je kan uitleggen hoe Nederland zijn koloniale rijk uitbreidde. 
• Je kan uitleggen wat imperialisme is. 
• Je kan twee oorzaken noemen van het modern imperialisme. 
• Je kan uitleggen wat de industriële revolutie met imperialisme te maken heeft. 
• Je kan uitleggen wat europeanisering is. 
• Je kan 3 voorbeelden noemen van Europese landen die koloniaal uitbreidde. 
• Je kan 3 voorbeelden noemen van koloniale uitbreiden van de Britten. 

•  Je kan uitleggen wat invloedsferen zijn. 
• Je kan uitleggen waarop Japan een uitzondering was in Azië. 
• Je kan uitleggen wat een mogendheid is. 
• Je kan uitleggen wat besproken werd bij de conferentie van Berlijn. 
• Je kan 2 voorbeelden noemen van Europese kolonies in Afrika. 
• Je kan uitleggen wat een genocide is. 
• Je kan uitleggen waar Nederlands-Indië lag. 
• Je kan waar Nederlands-Indië tussen 1874 en 1914 een guerrillaoorlog voerde. 
• Je kan 2 voorbeelden van Nederlandse koloniën noemen buiten Nederlands-Indië. 
• Je kan  uitleggen welke 3 producten uit Nederlands-Indië werden gehaald. 

Lesdoel: Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: 'Het modern imperialisme. '
Je kan uitleggen waardoor koloniale wereldrijken ontstonden.

Kolonie: Een overzees gebied dat hoort bij een land. 

Frankrijk, Engeland hadden veel koloniën in Afrika.  

Welke koloniën had Nederland? 

Welke koloniën had Nederland?

Leg uit wat het modern Imperialisme is.

Leg uit waarom veel Europese landen aan modern imperialisme deden.

Wereldrijken

Imperialisme: Europese machtsuitbereiding in Azië en Afrika 

tussen 1870 en 1914. Belangrijke oorzaak van het imperialisme is het blanke meerwaardigheidsgevoel: blanke mensen voelden zich beter dan andere rassen.

Koloniën werden om twee redenen ingenomen: 

1: Ze worden gebruikt om producten vandaan te halen en om mee te gaan handelen. 

2: De lokale bevolking werd gebruikt als werknemer (slaven) en als afzetgebied 

Europeanisering: het verspreiden van de Europese cultuur in andere werelddelen. 

Klik op de kaart voor een overzicht van de situatie in Afrika in 1880 en 1913. 

Imperialisme in Azië 

Vanaf ongeveer 1500 hadden de Europeanen handelsposten en kleine 

kolonies in Azië, maar in 1900 kwamen er veel andere landen bij.

Japan was het enige Aziatische land met industrie en daardoor werd het geen kolonie van een Europees land, maar veroverde het zelf landen.  

Klik op de kaart voor een overzicht van de koloniën in 1914.

Lesdoel: Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: 'Het modern imperialisme. '
Je kan uitleggen waardoor koloniale wereldrijken ontstonden.

Leg uit waarom veel hedendaagse burgeroorlogen komen door de Europeanen (van vroeger) in Afrika.

Imperialisme in Afrika

Europese landen kregen ook de heerschappij over landen in Noord-Afrika, 

zoals Marokko. Dat vonden ze niet genoeg en ze wilden meer land veroveren.

In 1878 maakten de Europese landen afspraken over de verdeling van de rest van Afrika. Tien jaar later was bijna heel Europa bezet door België. 

Europeanen trokken op kaarten vaak rechte grenzen dwars door woongebieden van volken die daar al eeuwen woonden (klik op de kaart van Afrika voor een aantal voorbeelden van rechte grenzen). Daarbij werd geen rekening gehouden met de bevolking. Dit zorgde voor veel problemen tussen de volken van Afrika. 

Leg uit waarom Nederland deed aan imperialisme.

Het Nederlandse wereldrijk

In de 19e eeuw breidden Nederlanders hun gebieden in Indonesië steeds verder uit.

Ze noemden hun kolonie Nederlands-Indië.

De verovering van Nederlands-Indië verliep niet altijd even goed. 

Tussen 1874 en 1914 voerde het Nederlands-Indische leger op 

Noord-Sumatra een guerrillaoorlog: een oorlog tegen strijdtroepen 

die zich onder de bevolking verschuilden.

Uiteindelijk kwam heel Indonesië onder Nederlandse overheersing. Ze dwongen de bevolking om onder andere suiker, tabak en koffie te verbouwen en aan Nederland te leveren. 

Nederland had ook kolonies in Amerika: Suriname en de Nederlandse Antillen.

Kaart Atjeh-oorlog

Generaal van Heutsz bekijkt zijn troepen tijdens een gevecht.

Lesdoel: Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: 'Het modern imperialisme. '
Je kan uitleggen waardoor koloniale wereldrijken ontstonden.

Aan de slag: huiswerk

• Maken 3.4. 
• Leren leerdoelen 3.4.