Massacultuur 9.2

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Massacultuur 9.2

Experiment en engagement

Jaren 60/70

toenemende individuele vrijheid

twijfel aan gezag:

leidt tot experimentele kunst

Wat is nog kunst? Experimenteel, onherkenbaar, idee is belangrijker --> conceptuele kunst

Absurdisme

Theater: opzettelijk breken met de klassieke theaterwetten

EXISTENTIALISME: het bestaan is zinloos en gebaseerd op toevalligheden

Wachten op Godot

Grensvervagingen

jaren 60 New York: verzet tegen het expressionisme. Kunst moet het "gewone leven' tonen.

Hierdoor vervaagt de grens tussen kunst en werkelijkheid

factum 1 en 2

Toeval

John Cage: toeval is leidend in muziek.

Merce Cunningham: "pure dans". Basale bewegingen (lopen, wandelen, huppelen), geen emotie of verhaal. Ook toeval speelt een rol.

Judson Dance Theatre. 1962 - 1968. "Sloophamer van de academische dans". Lang invloedrijk.

Roof Piece

Aktie!

Zoektocht naar kunst die minder afstandelijk en elitair is. 

Verzet! 

Vernieuwing!

Happenings

Geïmproviseerde theatrale groepsbijeenkomsten

Gewone plekken (loods, appartement, buiten)

Geen script, interactief: kunstenaars en toeschouwers bepalen samen het verloop

Mengeling van theater en beeldende kunst

Performances

Soort happenings, maar met de kunstenaar centraal.

De performance is het kunstwerk, niet blijvend.

Aktie!

Aktie Tomaat en Aktie Notenkraker

Succesvolle protesten in de toneel- en muziekwereld

Duitse avant-garde

Na de oorlog, naast economisch, ook artistiek herstel.

muziek: Schönberg's ideeën worden doorontwikkeld

dans: Kurt Joose wordt nagevolgd en eigentijds uitgewerkt

muziek: experimenteren met electronica, zowel in klassieke als popmuziek

Serialisme

Seriële muziek: doorontwikkeling van 12-toonsmuziek (Schönberg)

niet alleen de noten worden in reeksen vastgelegd, ook toonduur, sterkte etc.

muziek niet gebaseerd op maar op theorieën en formules, daardoor erg abstract.

Robotrock

Duitse popgroep

drumcomputers, synthesizers

Hit met alleen maar electronische instrumenten: Autobahn

Angst bij muzikanten: "machines nemen de popmuziek over!"

Britse invasie

Eerst Elvis, Chuck Berry etc.

Daarna The Beatles

Daarna de Britse invasie

Uitvinding transistorradio (draagbaar)

Beatmuziek

mix van rock 'n roll, rhythm 'n blues en soul

stuwende back-beat (2e en 4e tel)

Bands (collectief) i.p.v. individuen

Latere Beatles

Enorme ontwikkeling van de popmuziek

Grondleggers van de latere popmuziek

Meer instrumenten

Meer experimenten (in de studio)

Eerst Rubber Soul en Revolver

Uiteindelijk Sgt.Pepper's Lonely Hearts Club Band

David Bowie

60's: popmuzikanten zijn "echt", "authentiek".

'70̈'s: popmuzikanten zijn "larger than life", trendsetters, ego's, persoonlijkheden, outsiders, weirdo's.

David Bowie - Space Oddity (verwijst naar "Space Odyssey" - Stanley Kubrick. Een week vóór de maanlanding (1969)

Bowie speelt rollen, heeft alter-ego's. 

Ziggy Stardust

Minder is meer

Minimal art, minimal music, minimal opera

geen voorstelling, geen verhaal, geen thema

eenvoudig, objectief, zonder emotie

een minimaal kunstwerk verwijst neregsn naar, behalve naar aichzelf

Minimal art

basisivormen: bol, kegel, cilinder, kubus

primaire kleuren

industriële uitstraling: hard, glad, foutloos

Donald Judd: "Untitled". ritme en herhaling, inspiratie uit architectuur. Geen verwijzing naar iets anders, alleen lijnen, kleuren en vlakken.

Minimal music

herhaling en verschuiving van ritmische motieven

geen of nauwelijks harmonische ontwikkeling

vaak inspiratie uit niet-westerse muziek (Afrika, India...)

Terry Riley - "In C". (1964) 53 korte genummerde frasen in C. Muzikanten bepalen zelf wanneer ze spelen. Stuk heeft geen vaste lengte.

Steve Reich - "Drumming" (1970)

Steve Reich - "Einstein on the beach" (1976)

Vrijheid en verzet

"60's: verzet tegen de gevestigde orde

burgerrechtenbeweging strijdt tegen discriminatie en ongelijkheid

anti-oorlogsbeweging (Vietnam-oorlog)

Hippies: geloof in verandering, alles draait om liefde en vrede

Bob Dylan

begonnen als folkzanger met geëngageerde teksten

Speelt na de "I have a dream" speech van M.L. King en wordt daardoor tot protestzanger gebombardeerd.

1965: voor het eerst met een rockband ("The Band"). Wordt daarna, in navolging van de Britse invasie, rockster.

Woodstock

3 days of peace and music

flower power: vreedzaam en liefdevol verzet

zomer 1969

Jimmy Hendrix

(geen Beatles)

(geen Rolling Stones)

Van funk tot punk

Dansmuziek: van soul naar funk tot disco

james Brown: godfather of soul. soul wordt funk: nog meer nadruk op het ritme. Funk = basis van disco, hiphop en house.

tegenhanger van funk/soul = punk

terug naar harde rockmuziek. Simpele melodieën, weinig akkoorden, harde gitaren.

New York: The Ramones

London: The Sex Pistols